Loyiha:Bugun/Fevral

1-fevral

Butunjahon hijob kuni

• 1411 — Buyuk urush (1409—1411) Birinchi Torun bitimini tuzish bilan yakunlandi.
• 1662 — Tayvan Chjen Chengun qoʻliga oʻtdi.
• 1908 — Lissabonda qirol Carlos I va gersog Luís Filipe terrorchilar tomonidan otib oʻldirildi.
• 1942 — Vidkun Quisling Norvegiya bosh vaziri boʻldi.
• 1978 — Rejissyor Roman Polanski (tasvirda) AQShdan Fransiyaga qochib ketdi.
• 2003 — „Columbia“ shattli halokatga uchradi.

2-fevral

Sugʻur kuni (AQSh va Kanada)

• 962 — Otton I Gʻarbiy Yevropada 40 yil ichida ilk bor imperatorlik tojini kiydi.
• 1536 — Pedro de Mendoza Buenos-Ayres shahriga asos soldi.
• 1905 — Sankt-Peterburgdagi Misr koʻprigi qulab tushdi.
• 1922 — James Joyce (tasvirda) qalamiga mansub „Ulysses“ romani chop etildi.
• 1943 — Stalingrad jangida feldmarshal Friedrich Paulus yetakchilik qilgan 91 000 nafar nemis askari asir olindi.
• 1946 — Janubiy Saxalin va Kuril orollari SSSR tarkibiga qoʻshib olindi.
• 1982 — Suriyada „Suriya islom isyoni“ harakati bilan toʻqnashuvda oddiy fuqarolar halok boʻldi.

3-fevral

• 1488 — Bartolomeu Dias Mosselbay va Yaxshi umid burniga yetib bordi.
• 1509 — Diu jangidan keyin Portugaliya Hindistonni egallab oldi.
• 1830 — Qudratli davlatlar (Buyuk Britaniya, Rossiya, Fransiya) Gretsiyaga mustaqillik berdi.
• 1916 — Ottavada Parlament hovlisi (tasvirda) yonib ketdi.
• 1934 — Pyotr Kapitsa tarixda birinchi boʻlib geliyni suyuq holda olishga muvaffaq boʻldi.
• 1958 — Belgiya, Niderlandiya va Lyuksemburg Benilyuksga birlashdi.
• 1966 — „Luna-9“ Avtomatik sayyoralararo stansiyalar orasida birinchi boʻlib Oyga qoʻndi.
• 2000 — Oʻzbekiston Respublikasining Mudofaa doktrinasi qabul qilindi.

4-fevral

• 1703 — 47 ronin xarakiriga amal qilib, oʻz joniga qasd qildi.
• 1789 — George Washington (tasvirda) AQSh prezidenti etib saylandi.
• 1861 — Amerika Konfederativ Shtatlari tashkil topdi.
• 1945 — Qrim konferensiyasi boshlandi.
• 1948 — Shri Lanka mustaqilligi eʼlon qilindi.
• 1992 — Hugo Chávez Venesuelada davlat toʻntarishi uyushtirdi.
• 2004 — Toʻrt nafar Harvard talabasi Facebook veb-saytini ishga tushirdi.

5-fevral

• 1818 — Charles XIV (tasvirda) Shvetsiya va Norvegiya qiroli boʻldi.
• 1909 — belgiyalik kimyogar Leo Baekeland plastmassa ixtiro qildi.
• 1919 — Mary Pickford, Douglas Fairbanks, Charlie Chaplin va David Griffith United Artists kinostudiyasini tuzishdi.
• 2000 — Chechenistonning Kerla Alda qishlogʻida oddiy fuqarolar qirgʻin qilindi.

6-fevral

• 1191 — Rim papasi Clement Tevton ordenini taʼsis etdi.
• 1643 — Abel Tasman Fiji orolini (tasvirda) kashf etdi.
• 1936 — Adolf Hitler 1936-yilgi Qishki Olimpiada oʻyinlarini ochib berdi.
• 1952 — Elizabeth II Birlashgan Qirollik qirolichasi boʻldi.
• 1958 — Myunxendagi aviahalokat natijasida „Manchester United“ futbolchilari halok boʻldi.
• 1970 — Samarqandda IL-18 uchogʻi halokatga uchradi.

7-fevral

• 1807 — Toʻrtinchi koalitsiya urushi.
• 1845 — Portlend vazasi (tasvirda) sinib ketdi.
• 1855 — Rossiya va Yaponiya oʻrtasidagi diplomatik kelishuv.
• 1965 — Vyetnam urushi: mamlakat shimolining bombardimon qilinishi.
• 1992 — Oʻzbekiston va KXDR oʻrtasida diplomatik aloqalar oʻrnatildi.

8-fevral

• 1724 — Pyotr I qarori bilan Peterburg fanlar akademiyasi (tasvirda) tashkil topdi.
• 1726 — Yekaterina I maxfiy kengash tuzdi.
• 1837 — Aleksandr Pushkinning oxirgi dueli.
• 1879 — Stanford Fleming Yerda vaqt mintaqasi joriy qilishni taklif etdi.
• 1904 — Rus-yapon urushining boshlanishi.
• 1918 — Tbilisi davlat universiteti ochildi.
• 1922 — Amerika Qoʻshma Shtatlari prezidenti Warren G. Harding Oq uyda birinchi radioni taqdim etdi.

9-fevral

• 1654 — Shvetsiya qirolichasi Kristina (tasvirda) taxtdan voz kechdi.
• 1889 — Yaponiya konstitutsiyasi kuchga kirdi.
• 1929 — Lateran bitimlari tuzildi.
• 1955 — Rim metropoliteni ishga tushdi.
• 1979 — Eronda Pahlaviylar sulolasi agʻdarildi.
• 1990 — Nelson Mandela ozodlikka chiqdi.
• 2016 — Gravitatsiya toʻlqinlari kashf etildi.

10-fevral

• 1258 — Huloku boshchiligida moʻgʻullar Bagʻdodni bosib olib, Abbosiylar saltanatiga chek qoʻydi.
• 1920 — Putskda Polshani dengiz bilan tutashtirish (tasvirda) marosimi boʻlib oʻtdi.
• 1940 — „Tom va Jerry“ multfilmi ekranga chiqdi.
• 1945 — „S-13“ suvosti kemasi „fon Shtoyben“ kemasini choʻktirib yubordi.

11-fevral

Yaponiyada Milliy jamgʻarma kuni (Mil. av. 660)

• 1849 — Rim Respublikasi tuzilgani eʼlon qilindi.
• 1896 — Sankt-Peterburgda figurali uchish boʻyicha jahon chempionati boshlandi.
• 1904 — Chemulpodagi jang.
• 1920 — Spitsbergen traktati imzolandi.
• 1960 — Johan Woodward ismi Hollywooddagi Yulduzlar yoʻlagiga (tasvirda) yozildi.
• 1973 — Buyuk Britaniya va Fransiya Germaniya bilan diplomatik aloqalar oʻrnatdi.

12-fevral

• 1832 — Ekvador Galapagos orollarini qoʻshib oldi.
• 1864 — Moskva hayvonot bogʻi (tasvirda) ochildi.
• 1912 — Sinxay inqilobi: imperator Pu I taxtdan voz kechdi.
• 1920 — Xiva xonligida Said Abdullaxon taxtdan voz kechdi.
• 1941 — Penitsillin yordamida birinchi jarrohlik amaliyoti oʻtkazildi.
• 1994 — Qishki Olimpiada oʻyinlari 1994 ochildi.
• 2010 — Qishki Olimpiada oʻyinlari 2010 ochildi.

13-fevral

• 1660 — Charles XI toʻrt yoshida Shvetsiya qiroli boʻldi.
• 1689 — Angliyada Sharafli inqilob sodir boʻldi.
• 1925 — Oʻzbekiston Sovet Sotsialistik Respublikasi tashkil topdi.
• 1945 — Drezden shahri (tasvirda) bombardimon qilindi.

14-fevral

Avliyo Valentin kuni (tasvirda)

• 1836 — Lemandagi yongʻinda 120 kishi halok boʻldi.
• 1945 — Praganing bombardimon qilinishi.
• 1949 — Isroilda mamlakat parlamenti Knessetning birinchi majlisi.
• 1956 — Stalin shaxsiga sigʻinish fosh etildi.
• 1989 — Islomiy fundamentalistlar Salmon Rushdiyni „Shayton sheʼrlari“ nomli romani uchun oʻlim jazosiga hukm qilindi.

15-fevral

• 1045 — Rossiyada Sofiya ibodatxonasi (tasvirda) qurilishi boshlandi.
• 1902 — Berlin metropoliteni ishga tushdi.
• 1912 — Gamburg metropoliteni ishga tushdi
• 1942 — Yaponiya Singapurni bosib oldi.
• 1969 — Cambridge shahrida odamni sunʻiy urugʻlash amaliyoti oʻtkazildi.
• 1989 — SSSR armiyasini Afgʻonistondan olib chiqish yakunlandi.
• 2005 — YouTube sayti ishga tushdi.

16-fevral

• 1571 — Ivan IV Grozniy harbiy ustav qabul qildi.
• 1904 — „RRS Discovery“ (tasvirda) kemasi ikki yillik qamaldan keyin ozod qilindi.
• 1923 — Howard Carter Tutanxamon maqbarasini ochdi.
• 1934 — Avstriyada fuqarolar urushi tugadi.
• 1962 — Sirdaryo viloyati tashkil topdi.
• 1964 — Surxondaryo viloyati tashkil topdi.
• 1999 — Toshkentda bir necha terror hujumi amalga oshirildi.

17-fevral

• 1370 — Rudaudagi jang.
• 1956 — Clare D’Assisi (tasvirda) televideniyening samoviy homiysi deb eʼlon qilindi.
• 1979 — Xitoy-Vyetnam urushi boshlandi.
• 2008 — Kosovo Serbiyadan mustaqillik eʼlon qildi.

18-fevral

• 1762 — Pyotr III tergov davomida gumonlanuvchilarni qiynoqqa tutishni man etdi.
• 1861 — Vittorio Emanuele II Italiya qiroli boʻldi.
• 1885 — Mark Twainning „Huckleberry Finn sarguzashtlari“ asari nashr etildi.
• 1911 — Pomirda koʻl hosil boʻldi.
• 1918 — Moskvada Kiyev vokzali ishga tushdi (tasvirda).
• 1929 — Oscar mukofoti birinchi sohiblariga topshirildi.
• 1979 — Sahroi Kabirda qor yogʻdi.
• 1992 — Oʻzbekiston va Birlashgan Qirollik oʻrtasida diplomatik aloqalar oʻrnatildi.
• 2003 — Janubiy Koreyaning Tegu shahrida yongʻin sodir boʻldi.

19-fevral

• Butunjahon kitlar va delfinlar kuni
• 1600 — Rossiyada Uaynaputina vulqoni otildi.
• 1878 — Thomas Edison fonografni (tasvirda) patentladi.
• 1954 — Qrim Rossiyadan Ukrainaga oʻtdi.

20-fevral

• 1872 — Nyu Yorkda Metropoliten-muzey ochildi.
• 1922 — Vilnyus seymi Vilnyusni Polshaga qoʻshish haqida qaror chiqardi.
• 1943 — Meksikadagi dehqon dalasida Parikutin vulqoni (tasvirda) otildi.
• 1986 — Yer orbitasiga „Mir“ orbital stansiyasi chiqdi.
• 1992 — Oʻzbekiston va Saudiya Arabistoni oʻrtasida diplomatik aloqalar oʻrnatildi.
• 2002 — Toshkent xalqaro Vestminster universiteti ochildi.

21-fevral

Xalqaro ona tili kuni

• 1784 — Sevastopol shahriga asos solindi.
• 1804 — Uelsda parovoz muvaffaqiyatli sinovdan oʻtdi.
• 1848 — Karl Marx va Friedrich Engelsning „manifest“i eʼlon qilindi.
• 1918 — Cincinatti hayvonot bogʻida oxirgi karolin toʻtiqushi (tasvirda) oʻlib qoldi.
• 1992 — Oʻzbekiston Isroil va Malayziya davlatlari bilan diplomatik aloqalar oʻrnatdi.
• 1995 — Steve Fossett Tinch okeanini aerostatda bosib oʻtdi.

22-fevral

• 1797 — Fishguard desantining Uelsga kelishi.
• 1819 — Florida Ispaniyadan AQShga 5 million dollarga sotildi.
• 1848 — Parijliklar Iyul monarxiyasi toʻntarilishini talab qildilar.
• 1964 — Dehqonobod tumani tashkil topdi.
• 1980 — 1980-yilgi Qishki Olimpiada oʻyinlarida AQSh SSSR ustidan gʻalaba qozondi.
• 1997 — Dolly (tasvirda) muvaffaqiyatli klonlashtirildi.
• 2000 — Ukrainada oʻlim jazosi bekor qilindi.

23-fevral

Rossiya va ayrim MDH davlatlarida Vatan himoyachilari kuni

• 1893 — Rudolph Diesel ichki yonuv dvigatelini patentladi.
• 1903 — Kuba Guantanamo bazasini AQShga doimiy ijaraga berdi.
• 1944 — Sovetlarga qarshi inqilob ortidan chechenlarning Markaziy Osiyoga deportatsiyasi boshlandi.

24-fevral

• 1525 — Paviyadagi jang
• 1918 — „Estoniya mustaqillik deklaratsiyasi“ e’lon qilindi.
• 1942 — Qora dengizda „Struma“ kemasi choʻkib ketdi.
• 2008 — Fidel Castro (tasvirda) Kuba davlat rahbari lavozimidan iste’foga ketdi.
• 2022 — Rossiyaning Ukrainaga bosqini (2022).

25-fevral

• 1570 — Rim papasi Pius V Elizabeth Ini cherkovdan surgun qildi (tasvirda).
• 1904 — Akri Respublikasi Braziliya tarkibiga kirdi.
• 1921 — Gruziya Sovet Sotsialistik Respublikasi tuzilganligi eʻlon qilindi.
• 1956 — Nikita Xrushchyov Stalin shaxsiga sigʻinish siyosatini fosh etdi.
• 1992 — Rossiyada Federal kosmik agentlik tuzildi.

26-fevral

• 1548 — Usmonlilar imperiyasi admirali Piri Rais Adan qoʻltigʻini egalladi.
• 1712 — Pyotr I Tula qurol zavodiga asos soldi.
• 1815 — Napoleon I Elba orolidan qochib qutuldi.
• 1936 — Tokioda Yosh ofitserlar namoyishi (tasvirda).
• 1991 — Tim Berners-Lee WorldWideWeb brauzerini taqdim etdi.
• 1992 — Togʻli Qorabogʻda Xodjali qirgʻini sodir boʻldi.
• 1992 — Oʻzbekiston va Finlyandiya davlatlari oʻrtasida diplomatik aloqalar oʻrnatildi.

27-fevral

Neytron tuzilmasi

• 1617 — Stolbovo kelishuvi.
• 1932 — James Chadwick neytronni (tasvirda) kashf qildi.
• 1933 — Berlinda Reyxstag yonib ketdi.
• 1996 — Nintendo „Pokémon“ oʻyinlarini ishlab chiqarishni boshladi.

28-fevral

• 1835 — „Kalevala“ eposi (tasvirda) nashr etildi.
• 1854 — AQShda Respublikachilar partiyasi tashkil topdi.
• 1991 — Koʻrfaz urushi tugadi.
• 1996 — Rossiya Yevropa Kengashiga qoʻshildi.

29-fevral

• 1932 — BBC informatsion agentligiga asos solindi.
• 1836 — „Gugenotlar“ operasining namoyishi.
• 1952 — Olmoniya Gelgoland oroliga suverenitetini oʻtkazdi.
• 1960 — Agadir zilzilasi 12000dan ortiq kishini halok etdi.
• 1988 — JARda Desmond Tutu apatreidga qarshi namoyishda qoʻlga olindi.
• 1996 — Sarayevo qamali (tasvirda) tugadi.