صفحهٔ اصلی
ابزارها
عمومی
نسخهبرداری
اکسیژن یکی از عناصر شیمیایی در جدول تناوبی است که نشان شیمیایی آن O و عدد اتمی آن ۸ است. این عنصر که عضوی از خانوادهٔ عناصر گروه کالکوژن، یعنی گروه شانزدهم در جدول تناوبی است، نافلزی بسیار واکنشپذیر و عاملی اکسیدکننده است که به آسانی موجب اکسید شدن عناصر و ترکیبات شیمیایی میشود. از نظر جرمی، پس از هیدروژن و هلیوم، اکسیژن سومین عنصر فراوان در کیهان است. در دما و فشار استاندارد، دو اتم اکسیژن با اتصال به یکدیگر موجب تولید ساختاری موسوم به دیاکسیژن یا اصطلاحاً موجب شکلگیری یک مولکول اکسیژن میشوند. مولکول اکسیژن در حالت گازی، بیرنگ، بیبو و دارای فرمول O۲ است. مولکول اکسیژن ۲۰٫۹۵ درصد از اتمسفر کره زمین را تشکیل میدهد. با درنظر گرفتن اکسیژن موجود در فرمول شیمیایی ترکیبهای دارای اکسیژن موجود در پوسته زمین، اکسیژن تقریباً تشکیل دهنده نیمی از عناصر سازنده پوسته زمین است. اکسیژن مولکولی موجب تولید انرژی در فرایند سوختن، تنفس یاختهای هوازی است. بسیاری از مولکولهای آلی موجود در موجودات زنده مانند پروتئینها، نوکلئیک اسیدها، کربوهیدراتها، چربیها و همچنین گستره وسیعی از ترکیبات معدنی پوسته بدن جانوران، دندانها و استخوانها دارای اتمهای اکسیژن هستند. اغلب جرم تشکیل دهنده موجودات زنده متشکل از اکسیژن است، چرا که بدن جانوران بهطور عمده از آب تشکیل شدهاست و اکسیژن عنصر اصلی سازنده آب است. اکسیژن موجود در اتمسفر زمین بهطور پیوسته توسط فرایند فتوسنتز تأمین میشود، فرایندی که طی آن نور خورشید موجب تبدیل آب و کربن دیاکسید به اکسیژن میشود. از لحاظ شیمیایی، اکسیژن خیلی فعال است و درنتیجه نمیتواند در هوای آزاد بهصورت آزاد و اتمی باقی بماند. بهغیر از اکسیژن مولکولی، اکسیژن دارای دگرشکلهای دیگری نیز است که ازون یکی از آنها است.
امروز: دوشنبه، ۲۰ مه ۲۰۲۴ میلادی برابر ۳۱ اردیبهشت ۱۴۰۳ هجری خورشیدی و ۱۲ ذیالقعده ۱۴۴۵ هجری قمری (UTC)
در تیمور شرقی: روز استقلال
دانش طبیعی و صوری: اخترشناسی –زیستشناسی –شیمی –زمینشناسی –فیزیک –آمار –احتمالات –ریاضیات –سامانهها –علوم رایانه –منطق
دانش اجتماعی و انسانی:آموزش –ادبیات –اقتصاد –انسانشناسی –باستانشناسی –تاریخ –جامعهشناسی –جغرافیا –روانشناسی –زبانشناسی –ارتباطات –علوم سیاسی –فلسفه
دانش کاربردی:پزشکی –حقوق –رایانه –بهداشت –فناوری اطلاعات –فناوری –کسب و کار –کشاورزی –مدیریت –مهندسی
فرهنگ و هنر:بزرگان و مشاهیر –رسانه –سرگرمی –هنرهای نمایشی –هنرهای تجسمی –سینما –موسیقی –معماری –نقاشی –ورزش
ویکیپدیا توسط بنیاد غیرانتفاعی ویکیمدیا اداره میشود که چندین پروژهٔ چندزبانه و محتوای رایگان دیگر را اداره میکند:
ویکیپدیای فارسی در سال ۱۳۸۲ بنیانگذاری شده و هماکنون ۱٬۰۰۲٬۷۵۶ نوشتار دارد. ویکیپدیا به زبانهای بسیاری وجود دارد؛ برخی از بزرگترین آنها در زیر فهرست شدهاند.