Adi göy arıquşu
Adi göy arıquşu (lat. Cyanistes caeruleus) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin quşlar sinfinin sərçəkimilər dəstəsinin arıquşları fəsiləsinin göy arıquşu cinsinə aid heyvan növü.
Adi göy arıquşu | |
---|---|
Elmi təsnifat | |
Domen: Ranqsız: Amorphea Ranqsız: Obazoa Ranqsız: Opisthokonta Ranqsız: Holozoa Ranqsız: Aləm: Yarımaləm: Klad: ParaHoxozoa Klad: Nephrozoa Tipüstü: Tip: Sinif: İnfrasinif: Klad: Neoaves Klad: Passerea Klad: Telluraves Klad: Australaves Klad: Eufalconimorphae Klad: Psittacopasserae Dəstə: Klad: Eupasseres Yarımdəstə: İnfradəstə: Passerida Fəsilə: Cins: Növ: Adi göy arıquşu | |
Beynəlxalq elmi adı | |
Xarakterik morfoloji əlamətləri
Papağı, qanadları və quyruğu mavi rəngdə, beli yaşıl, alnı və yanaqları ağ, döşü və qarın hissəsi ağdır. Dişi fərdlər erkəklərdən bir qədər kiçikdir[3][4][5][6].
Kateqoriyası və statusu
Çoxsaylıdır.
Yayılması
Avropa və Asiyada yayılıb. Azərbaycanda isə Kür-Araz ovalığında, dağ–meşə qurşağında, ağac və kolluqlarda, bağlarda yayılıb[3][4][5][6].
Növdaxili müxtəlifliyi
Politipik növdür. Dünyada 15, Azərbaycanda isə 2 yarımnövü (P. с. caeruleus, Linn, 1758; P.c. Satunini Zarudny, 1908) yayılıb[3][4][5][6].
Yaşayış yeri və həyat tərzi
Dendrofil quşdur. Seyrək və xırda meşəliklərdə, kolluqlarda, bağlarda, çayboyu ərazilərdə yaşayır. Nəsilvermə dövründə cüt–cüt yaşayır. Ovetmə ərazisi 3000–7000 m²-dir[3][4][5][6].
Qida spektri
Entomofaqdır. Bəzi hallarda bitkilərin toxumları ilə qidalanır. Yemi ağaclardan, kolluqlardan, yerdən və otların arasından əldə edir.
Təbii düşmənləri
Azərbaycanda məlum deyil.
Cinsi statusu və çoxalma xüsusiyyətləri
Monoqamdır. İldə 2 dəfə yuvalayır. Ağac koğuşlarında yuva qurur, I yuvada 9–12 yumurta, II yuvadakı yumurtaların sayı 6-8-ə qədər olur. Kürtyatma 12–14 gün çəkir. 16-18 gündən sonra balalar yuvanı tərk edir[3][4][5][6].
Növün fenologiyası
Lələkdəyişmə bir qədər gec başlayır, sentyabrdan oktyabrın əvvəllərinə kimi.
Ontogenezi
Bir yaşında cinsi yetişkənliyə çatır. Fərdi inkişafı rüşeym, bala, yuvinal və yetkin formalardan ibarətdir.
Reproduktivliyi
İldə 2 dəfə çoxalır, I dəfə 9-12, II dəfə isə 6-8 yumurta verir[3][4][5][6].
Xromosom göstəriciləri
Məlum deyil
Sayı və limit faktorları
Limit faktoru kimi bu quşların yuvalama və yaşayış yerlərinin təbii fəlakətin və antropogen amillərin təsirlərinə məruz qalmasıdır.
Biosenozdakı rolu
Çoxalma dövründə zərərli həşəratların və onların sürfələrinin tələf edilməsində xeyirlidir.
İnsan həyatında rolu
Estetik və elmi əhəmiyyətlidir.
Qəbul olunmuş və qəbul edilməsi vacib mühafizə tədbirləri
Avropa mühafizə statusuna və Bern konvensiyasına daxildir.
Növün qeydiyyat göstəriciləri
Elmi fondlarda kolleksiyası saxlanır. Muzeylərdə nümayiş etdirilir.