Нацыянал-сацыялістычная нямецкая працоўная партыя

Нацыянал-сацыялістычная нямецкая працоўная партыя (па-нямецку: Nationalsozialistische Deutsche Arbeiterpartei, скароч. НСДАП, па-нямецку: NSDAP) — палітычная партыя Нямеччыны, якая існавала з 1920 па 1945, а зь ліпеня 1933 да траўня 1945 кіравала Трэцім Райхам, дзе была адзінай законнай партыяй. Пасьля паразы Нямеччыны ў Другой сусьветнай вайне ў 1945 року, паводле рашэньня створанай антыгітлераўскай кааліцыяй акупацыйнай кантрольнай рады была распушчаная. На Нюрнбэрскім працэсе кіраўніцкі склад партыі быў абвешчаны злачынным, а ідэалёґія НСДАП называлася адной з галоўных прычынаў вайны.

Нацыянал-сацыялістычная нямецкая рабочая партыя
па-нямецку: Nationalsozialistische Deutsche Arbeiterpartei

Сцяг партыі (1933 — 1945 гг.)
Лідэр партыіКарл Гарэр (1919—1920)
Антон Дрэксьлер (1920—1921)
Адольф Гітлер (1921—1945)
Мартын Борман (30 красавіка—2 траўня 1945)
ЗаснавальнікАнтон Дрэксьлер
Дата заснаваньня5 студзеня 1919 (як Нямецкая працоўная партыя)
24 лютага 1920
Распушчаная12 кастрычніка 1945
Штаб-кватэраБрыенэр штрасэ, 45, Мюнхен
Ідэалёгіянацыянал-сацыялізм
Моладзевая арганізацыяГітлерюгенд
Хаўрус нямецкіх дзяўчынаў
Колькасьць

~ 50 (1919)
190 (пачатак 1920)[1]
~3000 (1921)[2]
~15 000 (1923)[3]
~100 000 (1928)[4]
~700 000 (1931)[4]
~850 000 (1933)
~10 000 000 (1942)[2]

~8 500 000 (1945)[5]
Орган партыйнага друку«Völkischer Beobachter»
ГімнВэсэлева песьня
(з 1930)
ДэвізАдзін народ, адзін райх, адзін фюрэр
(па-нямецку: Ein Volk, ein Reich, ein Führer)

Крыніцы