Чарлз Райс
Чарлз Моэн Райс (англ.: Charles M. Rice; 25 жніўня 1952, Сакрамента, ЗША) — амерыканскі вірусолаг і лаўрэат Нобелеўскай прэміі, яго галоўнай сферай даследаванняў з’яўляецца вірус гепатыту С. З’яўляецца прафесарам вірусалогіі ва Універсітэце Ракфелера ў Нью-Ёрку і ад’юнкт-прафесарам Карнельскага ўніверсітэта і Медыцынскай школы Вашынгтонскага ўніверсітэта.
| Чарлз Райс | |
|---|---|
 | |
| Дата нараджэння | 25 жніўня 1952[1] (71 год) |
| Месца нараджэння | |
| Грамадзянства | |
| Род дзейнасці | вірусолаг, даследчык |
| Навуковая сфера | Hepatitis C virus[d] і гепатыт C |
| Месца працы | |
| Альма-матар | |
| Член у | |
| Узнагароды | |
| Сайт | rockefeller.edu/our-scie… |
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |
Райс з’яўляецца членам Амерыканскай асацыяцыі развіцця навукі, членам Нацыянальнай акадэміі навук ЗША і быў прэзідэнтам Амерыканскага таварыства вірусалогіі з 2002 па 2003 год. У 2016 годзе разам з Ральфам Бартэншлагерам і Майклам Сафія ён атрымаў прэмію Ласкера-ДэБейкі за клінічныя медыцынскія даследаванні[5][6]. Разам з Майклам Хаўтанам і Харві Алтэрам ён быў узнагароджаны Нобелеўскай прэміяй па фізіялогіі і медыцыне 2020 года «за адкрыццё віруса гепатыту С»[7][8].
Ранняе жыццё і адукацыя
Нарадзіўся 25 жніўня 1952 года ў Сакрамента, штат Каліфорнія[9][10].
Райс атрымаў ступень бакалаўра па заалогіі ў Каліфарнійскім універсітэце ў Дэвісе ў 1974 годзе. У 1981 годзе атрымаў ступень доктара філасофіі біяхіміі ў Каліфарнійскім тэхналагічным інстытуце, дзе вывучаў РНК-вірусы ў лабараторыі Джэймса Штрауса. Затым заставаўся ў Каліфарнійскім тэхналагічным інстытуце на працягу чатырох гадоў, каб зрабіць доктарскае даследаванне[11][12].
Кар’ера
Пасля аспірантуры Райс разам са сваёй даследчай групай у 1986 годзе пераехаў у Школу медыцыны Вашынгтонскага ўніверсітэта, дзе заставаўся да 2001 года[7].
Райс з’яўляецца прафесарам ва Універсітэце Ракфелера з 2001 года. Таксама з’яўляецца ад’юнкт-прафесарам Школы медыцыны Вашынгтонскага універсітэта і Карнэльскага ўніверсітэта. Працаваў у камісіях Упраўлення па кантролі за прадуктамі і лекамі Нацыянальнага інстытута аховы здароўя і Сусветнай арганізацыі аховы здароўя[11].
Райс быў рэдактарам Journal of Experimental Medicine з 2003 па 2007 год, Journal of Virology з 2003 па 2008 год і PLoS Pathogens з 2005 года па цяперашні час. Аўтар больш чым 400 рэцэнзуемых публікацый[11].
Даследаванні
Падчас працы ў Калтэхе, ён удзельнічаў у даследаванні геному віруса ліхаманкі Сіндбіс і ўстанаўленні флавівірусаў як уласнага сямейства вірусаў. Штам віруса жоўтай ліхаманкі, які ён выкарыстаў для гэтай працы, у рэшце рэшт быў выкарыстаны для распрацоўкі вакцыны супраць жоўтай ліхаманкі. Даследуючы вірус ліхаманкі Сіндбіс у Вашынгтонскім універсітэце ў Сэнт-Луісе, Райс апісаў, як ён вырабляе РНК інфекцыйнага флавівіруса ў лабараторыі ў артыкуле 1989 года, апублікаваны ў The New Biologist. Дакумент прыцягнуў увагу Стывена Файнстана, які вывучаў вірус гепатыту С, і прапанаваў Райсу выкарыстаць гэтую тэхніку для распрацоўкі вакцыны супраць гепатыту С. У 1997 годзе Райс культываваў першы інфекцыйны клон віруса гепатыту С для выкарыстання ў даследаваннях на шымпанзэ, у якіх вірус таксама быў эндэмічны. У 2005 годзе Райс таксама ўдзельнічаў у камандзе, якая вынайшла, што штам вострай формы віруса, ідэнтыфікаваны ў чалавека-пацыента, можа быць вымушаны рэплікавацца ў лабараторных умовах. Унёсак Райса ў даследаванні гепатыту С прынёс яму шмат узнагарод[10].
Узнагароды
- 1986 — Стыпендыя дабрачыннага фонду Pew Charitable Trust[13]
- 2004 — Абраны членам Амерыканскай асацыяцыі садзейнічання развіццю навукі[14]
- 2005 — Абраны членам Нацыянальнай акадэміі навук ЗША[15]
- 2005 — Абраны членам Амерыканскай акадэміі мікрабіялогіі[16]
- 2007 — Вірусалагічная прэмія М. В. Беерынка[17]
- 2015 — Прэмія Роберта Коха[18]
- 2016 — Прэмія здароўя Артуа-Бае Латура[19]
- 2016 — Прэмія Ласкера[12]
- 2020 — Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне[7]