XIII Рэспубліканскі фестываль нацыянальных культур

У фестывалі возьмуць удзел прадстаўнікі 31 нацыянальнасці, якія размесцяцца на 17 падвор’ях — малалікія дыяспары аб’яднаюць. Упершыню ў фестывалі прыме ўдзел дыяспара Манголіі. У сувязі з гэтым на алеі Сяброўства ў Каложскім парку пасадзяць новае дрэва. Беларускі падворак размесцяць на плошчы Леніна, прадставяць усе рэгіёны Беларусі. У першы дзень фестывалю плануецца адкрыць Дом рыбака на вуліцы Замкавай. У другі дзень на вуліцы Тэльмана каля культурнага цэнтра «Фестывальны» адкрыюць тэматычную скульптуру. Трэці дзень фестывалю на Аўгустоўскім канале рыхтуюць Гродзенскі райвыканкам сумесна з упраўленнем культуры аблвыканкама. На канале будуць арганізаваны інтэрактыўныя канцэртныя пляцоўкі, плануецца арганізаваць пляцоўку ад БРСМ, спартовую пляцоўку і прадстаўленне сілавога экстрыму.^[4]

У рамках фестывалю будуць працаваць выставы, адбудуцца канцэрты і майстар-класы, пройдзе тэатральнае шэсце. Удзельніцы прадстаўленых у Беларусі нацыянальных аб’яднанняў пакажуць нацыянальныя строі. Запланаваны круглы стол «Беларусь — наш агульны дом: адзінства нацый і пакаленняў», які адбудзецца ў галерэі імя Тызенгаўза ў адноўленым будынку былога архіва, дзе сабяруцца кіраўнікі 21 нацыянальнага аб’яднання. Падчас круглага стала, арганізатары правядуць прэзентацыю кнігі «Сёстры Хатыні» са звесткамі аб 309 населеных пунктах Гродзенскай вобласці, якія пацярпелі падчас Вялікай Айчыннай Вайны. Падчас фестывалю плануюць паказаць дзве выставы: у экспазіцыі «Беларусь наш агульны дом: адзінства нацый і пакаленняў» прадставяць фота і асабістыя рэчы вядомых дзеячоў, якія ўнеслі ўклад у развіццё краіны ў пасляваенны перыяд: палітычныя дзеячы, вайсковыя начальнікі, дзеячы культуры, адукацыі, навукі, спорта.^[5]

З прычыны неспрыяльнай эпідэміялагічнай сітуацыі XIII Рэспубліканскі фестываль нацыянальных культур адкрыўся толькі праз чатыры гады пасля папярэдняга — 11 верасня 2021 года ў Мінску. Заключныя мерапрыемствы фестывалю, на якія па выніку адборачных рэгіянальных тураў прайшлі больш за 800 удзельнікаў, па традыцыі адбыліся ў Гродне 3—5 чэрвеня 2022 года. Вызначаны і падрыхтаваны месцы для размяшчэння 17 падворкаў для 30 нацыянальнасцей у дварах па вуліцах: Савецкая, Замкавая, Віленская, Ажэшка, Найдуса. Усяго ў праграму фестывалю ўключана правядзенне каля 50 мерапрыемстваў.^[6]

3 чэрвеня адбылася ўрачыстая цырымонія адкрыцця фестывалю і традыцыйнае шэсце прадстаўнікоў нацыянальных меншасцей Беларусі ў традыцыйных касцюмах па цэнтральных вуліцах Гродна.^[7]

У першы дзень фестывалю ўрачыста адкрылі так званы «Дом рыбака» (таксама «Дом з рыбкай») — комплекс будынкаў на вуліцы Замкавай, які часткова, але не дакладна, паўтарае страчаную ў 1960-я забудову XVII ст^[8][9]. На адкрыццё прыехаў міністр культуры Беларусі Анатоль Маркевіч і госці з Рэспублікі Комі (Расія). Перад гасцямі выступіў ансамбль «Белыя Росы». На адкрыцці адзначылі, што гэта першы ў гісторыі Гродна такі рэалізаваны праект рэканструкцыі^[10].

4 чэрвеня на плошчы Леніна ўрачыста адкрылі другі дзень фестывалю. У дзеі прынялі ўдзел старшыня Гродзенскага аблвыканкама Уладзімір Каранік, памочнік Прэзідэнта — інспектар па Гродзенскай вобласці Юрый Караеў, дэпутаты Нацыянальнага сходу Рэспублікі Беларусь, члены абласнога Савета дэпутатаў. Удзельнікаў свята вітаў міністр культуры Анатоль Маркевіч і ўручыў узнагароды творчым калектывам нацыянальных дыяспар.^[11] Вітала гродзенцаў намесніца Упаўнаважанага па справах рэлігій і нацыянальнасцей Алена Радчанка. Словы гасцям свята дыстанцыйна адрасавалі міністр адукацыі Андрэй Іванец і міністр інфармацыі Уладзімір Пярцоў, які ўзнагародзіў ганаровай граматай Міністэрства інфармацыі Рэспублікі Беларусь інтэрнэт-рэсурс грамадскага аб’яднання «Мінскае гарадское армянскае культурна-асветніцкае таварыства „Айастан“» за найлепшы інфармацыйны рэсурс нацыянальных грамадскіх аб’яднанняў рэспубліканскага нацыянальнага фестывалю.^[12]

Падчас фестывалю арганізаваны прагляды кіно пад адкрытым небам у кіна-дворыку кінатэатра «Чырвоная зорка», канцэртна-забаўляльныя праграмы дзіцячых творчых калектываў «Музычная садружнасць» і «Фарбы фестывалю», пляцоўкі ўпраўлення МНС «Кірмаш бяспекі» і РУП «Белпошта», творчая пляцоўка «Харавод студэнцтва», а таксама канцэртныя праграмы кавер-бэнда, Руслана Аляхно, ансамбля «Песняры». На працягу фестывальных дзён прэзентаваліся стравы розных нацыянальных кухань у рэстаранах пад адкрытым небам. Урачыстая цырымонія закрыцця заключных мерапрыемстваў фестывалю і ўзнагароджанне яго ўдзельнікаў адбылася на Савецкай плошчы. Пасля свята меў месца канцэрт Заслужанага артыста Беларусі Аляксандра Саладухі, адбылося святочнае фаер-шоу «Агні фестывалю».^[13]

У межах фестывалю традыцыйна прэзентуюцца падворкі нацыянальнасцей, якія прадстаўлены ў Беларусі. Сёлетні фестываль меў 17 падворкаў нацыянальных меншасцей і беларускі падворак, якія былі размешчаны на вуліцах і плошчах Старога горада:

• азербайджанцы, туркі
• армяне
• грузіны
• дагестанцы^[ru], палестынцы
• яўрэі
• індзійцы^[en], ланкійцы
• карэйцы
• малдаване
• палякі
• рускія
• украінцы
• цыгане
• чувашы
• татары, башкіры, мардвіны
• італьянцы, немцы, літоўцы, эстонцы
• афганцы^[en], іранцы, казахі, кітайцы, туркмены, узбекі
• грэкі, «Шматгалоссе»
• беларусы

5 чэрвеня фестываль працягнуўся на Аўгустоўскім канале. Адбыўся гастрафэст, спаборніцтвы на тачках і па кіданні валёнак, «курыныя бегі», конкурсы па паяданні сасісак і дранікаў. Для дзяцей арганізаваны «Казкі на траве», будаўніцтва і канструіраванне «міні» Аўгустоўскага канала, жылля індзейца «Ці-пі». Арганізавана «Шоу асілкаў» — скручванне ў трубачку металічнай рыдлёўкі і завязванне ў вузел сталёвых цвікоў.^[14]

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме XIII Рэспубліканскі фестываль нацыянальных культур
• Прывітанне Прэзідэнта ўдзельнікам і гасцям XIII Рэспубліканскага фестывалю нацыянальных культур(недаступная спасылка) на Афіцыйным сайце Беларусі
• Людміла Кебіч, старшыня Гродзенскага абласнога аддзялення СПБ, рэжысёр 13 святаў паэзіі на сайце Саюза пісьменнікаў Беларусі