Ισραηλινή Επίθεση στη Λωρίδα της Γάζας (2014)

Στις 8 Ιουλίου 2014 το Ισραήλ εξαπέλυσε την Επιχείρηση Προστατευτική Αιχμή[16] (εβραϊκά: מבצע צוק איתן‎) εναντίον της παλαιστινιακής Λωρίδας της Γάζας[17]. Το Ισραήλ υποστήριξε ότι ο λόγος για την επιχείρηση ήταν οι επιθέσεις ρουκετών στο έδαφος του Ισραήλ από ενόπλους της παλαιστινιακής οργάνωσης Χαμάς.[18] Από τις 26 Αυγούστου 2014 η επίθεση σταμάτησε και κηρύχθηκε νέα εκεχειρία επ' αόριστον.

Ισραηλινή Επίθεση στη Λωρίδα της Γάζας (2014)
Μέρος της σύγκρουσης Γάζας–Ισραήλ
Χάρτης που δείχνει τη θέση των περιοχών που υπέστησαν καταστροφές στη Γάζα[1]
Χρονολογία8 Ιουλίου – 26 Αυγούστου 2014
(1 μήνας, 2 εβδομάδες και 4 ημέρες)
ΤόποςΛωρίδα της Γάζας
ΈκβασηΚαι οι δύο πλευρές ισχυρίζονται νίκη[2]
  • Σύμφωνα με το Ισραήλ και τον Παλαιστίνιο Πρόεδρο Αμπάς,[3][4][5][6] η Χαμάς αποδυναμώθηκε και δεν πέτυχε κανένα από τα αιτήματά της[7]
  • Σύμφωνα με τη Χαμάς, το Ισραήλ απωθήθηκε από τη Γάζα[7]
Αντιμαχόμενοι
Ισραήλ
Οπλική υποστήριξη:
Ηνωμένες Πολιτείες[8][9]

Ένοπλοι της Γάζας

  • Χαμάς
  • Ισλαμικό Τζιχάντ
  • DFLP[10]
  • PFLP[11]
  • PRC[10]
  • Ταξιαρχίες των Μαρτύρων του Αλ Άκσα[12]
  • Ταξιαρχίες Αμπντουλάχ Αζάμ[13]
Οπλική υποστήριξη:
Ιράν[14][15]
Ηγετικά πρόσωπα
Μπενιαμίν Νετανιάχου
Πρωθυπουργός
Μοσέ Γιαλόν
Υπουργός άμυνας
Μπένι Γκανζ
Αρχηγός του Γενικού Επιτελείου
Αμίρ Εσέλ
Διοικητής αεροπορίας
Ραμ Ρόντμπεργκ
Διοικητής ναυτικού
Σάμι Τούργκεμαν
Διοικητής νότου
Μίκι Έντελσταϊν
Μεραρχία Γάζας
Γιοράμ Κοέν
Επικεφαλής της Σιν Μπετ
Χάλεντ Μασάλ
Ηγέτης της Χαμάς
Ισμαήλ Χανίγια
Υπαρχηγός της Χαμάς
Μοχάμεντ Ντεΐφ
Αρχηγός Ταξιαρχιών Αλ Κασάμ
Ραμαντάν Σαλάχ
Ηγέτης του Ισλαμικού Τζιχάντ
Δυνάμεις
176.500 ενεργό προσωπικό
445.000 έφεδροι[εκκρεμεί παραπομπή]
20.000–40.000
Απολογισμός
66 στρατιώτες και 6 άμαχοι νεκροί
450 στρατιώτες και 80 πολίτες τραυματίστηκαν (βλ. Απώλειες)
2.143 νεκροί, 11.000 τραυματίες
1.662 άμαχοι νεκροί
10.895 άμαχοι τραυματίες (βλ. Απώλειες)

Υπόβαθρο

Μετά την απαγωγή και δολοφονία τριών Ισραηλινών εφήβων στη Δυτική Όχθη, το Ισραήλ ξεκίνησε μια επιχείρηση συλλήψεων εκατοντάδων Παλαιστινίων, συμπεριλαμβανομένων και όλων των πολιτικών ηγετών της Χαμάς στη Δυτική Όχθη.[19][20][21] Την ίδια στιγμή πολλοί Παλαιστίνιοι δολοφονήθηκαν είτε ως εκδίκηση για τη δολοφονία των Ισραηλινών παιδιών, είτε ως μέρος της διαδικασίας των συλλήψεων.[22][23][24][25] Εκ των υστέρων αποδείχθηκε ότι η απαγωγή και η δολοφονία των τριών εφήβων δεν είχε καμία σχέση με τη Χαμάς.[26][27]

Την νύχτα της 6ης Ιουλίου ένα ισραηλινό πλήγμα σκότωσε επτά ενόπλους της Χαμάς.[28] Ως απάντηση η Χαμάς αύξησε τον αριθμό των επιθέσεων με ρουκέτες προς το έδαφος του Ισραήλ από τη Λωρίδα της Γάζας.[29][30]

Η επιχείρηση

Στις 7 Ιουλίου εξαιτίας των μαζικών ρουκετών που εξαπέλυε η Χαμάς στο Ισραήλ, η Ισραηλινή Αεροπορία ξεκίνησε πολλούς βομβαρδισμούς στο έδαφος της Λωρίδας της Γάζας, ενώ την επόμενη μέρα ξεκίνησε μια ευρείας κλίμακας επιχείρηση.[31][32][33] Η Χαμάς διαμήνυε την ίδια ώρα την απαίτησή της να αποφυλακιστούν όλοι οι συλληφθέντες από τη Δυτική Όχθη, να αρθεί ο αποκλεισμός της Γάζας από το Ισραήλ και να συμφωνήσουν μετά σε μία εκεχειρία.[34][35] Το Ισραήλ απέρριψε την πρόταση και συνέχισε τους βομβαρδισμούς.[36]

Στις 13 Ιουλίου το Ισραήλ είχε πραγματοποιήσει πάνω από 1.300 αεροπορικές επιθέσεις, ενώ, σύμφωνα με το Ισραήλ, πάνω από 800 ρουκέτας από τη Γάζα είχαν εκτοξευθεί προς το Ισραήλ.[37]

Στις 22 Ιουλίου ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, Μπαν Κι Μουν, επισκέπτηκε το Ισραήλ και πρότεινε σε όλες τις πλευρές να συμφωνήσουν σε εκεχειρία.[38]

Απώλειες

Μέχρι τις 2 Αυγούστου, 1.653 Παλαιστίνιοι πολίτες είχαν σκοτωθεί από τους ισραηλινούς βομβαρδισμούς και 8.900 τραυματίστηκαν, ενώ οι εκτιμήσεις δείχνουν ότι το 70%-80% των νεκρών είναι άμαχοι.[39] Την ίδια ώρα οι ισραηλινές απώλειες κατά την διάρκεια των επιχειρήσεων ήταν 63 στρατιώτες.

Σύμφωνα με τον OCHA (United Nations' Office for the Coordination of Humanitarian Affairs) από τις 26 Ιουλίου 2014 στη Λωρίδα της Γάζας, πάνω από 200.000 Παλαιστίνιοι έχουν εκτοπιστεί και 165.548 έχουν βρει καταφύγιο σε 92 σχολεία της UNRWA. 1,2 εκατομμύρια δεν έχουν ή έχουν μικρή πρόσβαση σε νερό ή υγιεινή, 120 σχολεία 18 νοσοκομεία έχουν καταστραφεί, 3.333 κατοικίες έχουν καταστραφεί ολοσχερώς, 3.380 κατοικίες έχουν χτυπηθεί αλλά παραμένουν κατοικήσιμες. 80% των κατοίκων έχουν στη διάθεσή τους 4 ώρες ηλεκτρικού ρεύματος ανά ημέρα.[40]

Κατά τη διάρκεια των συγκρούσεων, το Κράτος της Παλαιστίνης κατέθεσε πρόταση με την οποία ζητά από τον ΟΗΕ να διερευνηθούν πιθανά εγκλήματα που παραβιάζουν τα ανθρώπινα δικαιώματα, εξαιτίας των ισραηλινών βομβαρδισμών.[41][42]

Διεθνείς Αντιδράσεις

  • Στις 30 Ιουλίου 2014 ο Γενικός Επίτροπος της υπηρεσίας του ΟΗΕ για τους Παλαιστίνιους πρόσφυγες (UNRWA) Πιέρ Κράχενμπουλ, αναφερόμενος στην επίθεση σε σχολείο-καταφύγιο του οργανισμού στον προσφυγικό καταυλισμό της Τζαμπαλίγια στη βόρεια Γάζα, όπου έχασαν τη ζωή τους 19 Παλαιστίνιοι και τραυματίστηκαν 90, δήλωσε: «Παιδιά σκοτώθηκαν στον ύπνο τους: αυτό είναι ύβρις για όλους μας, πηγή ντροπής παγκοσμίως» και μίλησε επίσης για «σοβαρή παραβίαση του διεθνούς Δικαίου από τις ισραηλινές δυνάμεις».[43][44][45] Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Μπαν Κι-μουν περιέγραψε την επίθεση ως «αδικαιολόγητη» και δήλωσε «Είναι αδικαιολόγητο, ευθύνες πρέπει να αποδοθούν, όπως πρέπει να αποδοθεί και η δικαιοσύνη».[46][47]
  • Στις 22 Ιουλίου 2014 το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο εξέδωσε ανακοίνωση με την οποία καλούσε για άμεση εφαρμογή εκεχειρίας στην περιοχή της Γάζας. Το ευρωπαϊκό όργανο καταδίκασε την εκτόξευση ρουκετών από το έδαφος της Λωρίδας της Γάζας προς το Ισραήλ, αλλά και την απώλεια πολλών αμάχων εξαιτίας των ισραηλινών βομβαρδισμών.[48]
  • Στις 28 Ιουλίου 2014 ο πρωθυπουργός του Ισραήλ Μπενιαμίν Νετανιάχου δήλωσε μεταξύ άλλων ότι: «Δεν υπάρχει πιο δίκαιος πόλεμος από αυτόν. Θα συνεχίσουμε να ενεργούμε με ισχύ και διακριτικότητα μέχρι την αποστρατιωτικοποίηση της Λωρίδας της Γάζας».[49][50][51][52]
  • Ο Παλαιστίνιος πρόεδρος Μαχμούντ Αμπάς δήλωσε στις 9 Ιουλίου 2014 ότι: «Το Ισραήλ διαπράττει γενοκτονία. Αυτό που συμβαίνει είναι ένας πόλεμος κατά του παλαιστινιακού λαού στο σύνολό του και όχι εναντίον των παρατάξεων».[53][54][55]
  • «Κράτος - τρομοκράτη» κατονόμασε το Ισραήλ δια στόματος του προέδρου της Έβο Μοράλες η Βολιβία, η οποία σταμάτησε να θεωρεί βίζα με το Ισραήλ σε ένδειξη διαμαρτυρίας για τις επιθέσεις κατά της Λωρίδας της Γάζας.
  • Στις 22 Ιουλίου 2014, ο αντιπρόεδρος της ελληνικής κυβέρνησης και υπουργός εξωτερικών της χώρας, Ευάγγελος Βενιζέλος, δήλωσε ότι: «Σε σχέση με την κατάσταση στη Μέση Ανατολή και ειδικότερα στη Γάζα, η Ελλάδα ευθύς εξαρχής έχει υποστηρίξει με σειρά διπλωματικών παρεμβάσεων την αιγυπτιακή πρωτοβουλία. Η αιγυπτιακή πρωτοβουλία στηρίζεται από τον Αραβικό Σύνδεσμο και είναι η μόνη συγκεκριμένη πρωτοβουλία, η οποία μπορεί να αποδώσει αποτελέσματα, δηλαδή την άμεση εκεχειρία, την επαναφορά στο καθεστώς εκεχειρίας του 2012 και φυσικά, ο απώτερος στόχος είναι η επανέναρξη της ειρηνευτικής διαδικασίας. Αλλά αυτό που πρέπει να αποφευχθεί είναι η εξακολούθηση της ανθρωπιστικής κρίσης στην περιοχή».[56]
  • Οι ΗΠΑ καταδίκασαν την επίθεση, διευκρινίζοντας, ωστόσο, μέσω εκπροσώπου πως «απαιτούνται όλα τα στοιχεία προτού πούμε ότι ευθύνεται ο ισραηλινός στρατός για τον βομβαρδισμό του σχολείου».[57] Την ίδια στιγμή επιβεβαίωσαν πως προχώρησαν σε ανεφοδιασμό του Ισραήλ με πολεμοφόδια.

Παραπομπές