Reims
Reims Marne departamenduko (51) azpiprefetura da, baina era berean, departamenduko eta Ekialde Handia eskualdeko hiri garrantzitsuena.
| Reims Reims | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Frantziako udalerria | |||||||||||
 | |||||||||||
| |||||||||||
| Administrazioa | |||||||||||
| Estatu burujabe |  Frantzia | ||||||||||
| Frantziaren banaketa administratiboa | Metropolitar Frantzia | ||||||||||
| Eskualdea |  Ekialde Handia | ||||||||||
| Departamendua |  Marne | ||||||||||
| Barruti | Reimseko barrutia | ||||||||||
| Alkatea | Arnaud Robinet | ||||||||||
| Izen ofiziala | Reims | ||||||||||
| Jatorrizko izena | Reims | ||||||||||
| Posta kodea | 51100 | ||||||||||
| Geografia | |||||||||||
| Koordenatuak | 49°15′55″N 4°01′43″E / 49.2653°N 4.0286°E | ||||||||||
 | |||||||||||
 | |||||||||||
| Azalera | 46.9 km² | ||||||||||
| Altuera | 105 m | ||||||||||
| Mugakideak | Bétheny, Bezannes, Cernay-lès-Reims, Champfleury, Cormontreuil, Courcy, Puisieulx, Saint-Brice-Courcelles, Saint-Léonard, Saint-Thierry, Taissy, Tinqueux, Trois-Puits, Villers-aux-Nœuds eta Witry-lès-Reims | ||||||||||
| Demografia | |||||||||||
| Biztanleria | 179.380 (2021eko urtarrilaren 1a) −938 (2020) | ||||||||||
| |||||||||||
| Dentsitatea | 3.824,73 bizt/km² | ||||||||||
| Informazio gehigarria | |||||||||||
| Ordu eremua | UTC+01:00 eta UTC+02:00 | ||||||||||
| Hiri senidetuak | Akisgran, Arlingtongo konderria, Florentzia, Brazzaville, Canterbury, Salzburgo, Kutná Hora eta Nagoia | ||||||||||
| reims.fr | |||||||||||
Frantziako historian garrantzi handiko hiria izan da. Bertako Andra Maria katedral gotiko ikusgarrian hainbat Frantziako Errege koroatu dituzte, haien artean Luis XIV.a 1654ko ekainaren 7an.
Frantziako ipar-ekialdeko suprefetura hiria eta ibai portua, Marne-ko departamenduan, Champagne-Ardenneko eskualdean, Parisko hiriaren ipar-ekialdean, Vesle ibaiaren eta Marne-Aisne ubidearen ertzean. 183.610 biztanle. Errepidegune garrantzitsua. Industria (ardogintza, kimika industria, ehungintza, tresneria mekaniko eta elektrikoak, burdinbide gaiak, nekazaritzarako makineria, larrugintza, doitasun tresneria, janari industria, papergintza, altzairugintza, automobilgintza) da ekonomia jarduera nagusia. Oso ospetsua da bertako ardoa.
Historia
Remi edo remo herri galiarreko hiriburua zen eta Durocortorum izena zuen erromatarren garaian. Galia Belgika probintziako hiri nagusia izan zen. Apezpiku egoitza zen III. menderako eta Remigio Aita Santuak bertan bataiatu zuen Clovis errege frankoa 496an. Harrezkero Reims-en bataiatu ziren Frantziako erregeak. 1548an sortu zuten unibertsitatea. 1814an Napoleonek aliatuak egotzi zituen hiritik. Lehen eta Bigarren Mundu Gerretan kalte handiak izan ziren bonbardaketen ondorioz. Reims-eko hirian izenpetu zen 1945ean Alemaniaren errendizioa.
Ondarea
1547. urtean sortutako unibertsitatea du.
Arteari dagokionez, aipagarriak dira erromatarren garaiko Marteko Atea eta anfiteatroa, XI-XII. mendeetako Saint-Remi eliza edo basilika, XIII. mendeko Jakue santuaren eliza, XIII. mendeko Notre-Dame katedral gotikoa eta XVIII. mendeko Saint-Denis abatetxean egokitutako Arte Ederretako museoa.
Chartresko katedralak gainditzen zaila zen mailara igo zuen arkitektura gotikoa.
Eta ez gotikoaren "gailurra" iritsi zuelako, baizik eta eraikinaren kostu eta konplexutasun ikaragarriengatik. Chartresko katedrala gainditzeko ahalegin bakarra Reimseko katedralaren eraikuntzan egin zen. Eta ezin zitekeen bestela izan, ez baita ahaztu behar Reimseko artzapezpikua zela Frantziako erregeak sagaratzen zituena, eta guztiz premiazkoa zen katedral egoki batean egitea monarkiarentzat halako esanahia zuen zeremonia. Horregatik, 1210ean katedral zaharra erre zenean, presa handia zegoen lanei ekiteko : Filipe Augusto urteetan gora zihoan, eta haren oinordekoa koroatzeko espazio duin bat eduki nahi zen lehenbailehen . Izatez, Luis VIII.aren koroatzea, 1223an, eta Luis IX.arena, 1226an, amaitzeko artean asko falta zitzaion katedral batean ospatu ziren.
Ezin da ukatu Reimsko katedrala egiteko Chartreskoa hartu zutela erreferentzia gisa, eta arlo batzuetan behintzat, lortu zuten gainditzea. Esate baterako, Chartresko klaristorioko erroseta konplexuen ordez, trazeriakoak egin ziren Reimsen, eta handik aurrera, arkitektura gotiko guztira zabalduko ziren. Horri esker, kolorezko beira leiho zabalago eta apaingarri gehiagokoak egin ahal izan ziren. Oro har, Chartresen soluzio eskematikoak proposatzen ziren tokietan nabaritzen da gehien Reimsekoaren apaingarri aberastasun handiagoa. Adibidez, kapiteletako apaingarri berbera errepikatu ordez, bakoitzean apaingarri desberdinak egiten saiatu ziren, eta ahal zuten leialtasun handienaz imitatu zituzten hosto naturalak.
Hezkuntza
Demografia
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Herritar ezagunak
- Henrike I.a Frantziakoa (1008-1060)
Kirolak
Stade de Reims hiriko futbol taldea 1950eko hamarkadaren inguruan arrakastatsua izan zen.
Herri eta hiri senidetuak
Florentzia, Italia (1954)
Brazzaville, Kongo (1961)
Canterbury, Ingalaterra (1962)
Salzburg, Austria (1964)
Aachen, Alemania (1967)
Arlington, Estatu Batuak (2005)
Kutná Hora, Txekiar Errepublika (2008)
Ikus, gainera
Galeria
Lorategia
Tau jauregia
Sinagoga
Sainte-croix kapelua
Tren-geltokia
Auguste-Delaune estadioa
Udaletxea
Jesuiten eskola
Katedrala
.jpg)
Erreferentziak
- Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/26 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.
