Grodk
Grodk (hornjoserbsce tež Hródk;[2] němsce Spremberg) je městačko w braniborskim wokrjesu Sprjewja-Nysa. Ma něhdźe 23.000 wobydlerjow, leži w Delnjej Łužicy a słuša do serbskeho sydlenskeho ruma.
| němsce | Spremberg | ||
| |||
| Wopon a chorhoj | |||
|---|---|---|---|
| |||
| Zakładne daty | |||
| stat |  Němska | ||
| zwjazkowy kraj |  Braniborska | ||
| wokrjes | Sprjewja-Nysa | ||
| wysokosć | 97 metrow n.m.hł. | ||
| přestrjeń | 202,3 km² | ||
| wobydlerstwo | 21.464 (31. dec 2021)[1] | ||
| hustosć zasydlenja | 106 wob. na km² | ||
| póstowe čisło | 03130 | ||
| předwólby | (+49) 03563, 03564 | ||
| awtowa značka | SPN, FOR, GUB, SPB | ||
| Politika a zarjadnistwo | |||
| wyša měšćanostka | Christine Herntier (bjezstronska) | ||
| adresa | Pśi wikach 1 03130 Grodk | ||
| webstrona | stadt-spremberg.de | ||
| Połoženje w Braniborskej | |||
 | |||
wikidata: Grodk (Q572559) | |||
Geografija
Grodk leži na juhu Braniborskeje we wysokosći 97 metrow nad mórskej hładźinu blisko hranicy ze sakskim wokrjesom Budyšin. Přez město ćeče rěka Sprjewja, na sewjeru nadeńdźe so Grodkowski spjaty jězor. Město Choćebuz leži něhdźe dwaceći kilometrow sewjernje a němsko-pólska hranica běži při Łužiskej Nysy něhdźe pjećadwaceći kilometrow wuchodnje Grodka.
Zapadnje města a zdźěla na měšćanskim teritoriju rozpřestrěwa so brunicowa jama Wjelcej-juh.
Měšćanske dźěle
Ke Grodkej słušeja slědowace wsy a sydlišća:
- Čorna Pumpa (Schwarze Pumpe), 1.859 wobydlerjow
- Dubrawa (Trattendorf), 1.915 wob.
- Gózdź (Haidemühl), 603 wob.
- Łojow (Groß Luja), 262 wob.
- Lěsk (Lieskau), 225 wob.
- Lěšće (Hornow), 401 wob.
- Prašyjca (Schönheide), 96 wob.
- Syjk (Graustein), 340 wob.
- Terpje (Terpe), 264 wob.
- Wjaska (Weskow), 830 wob.
- Zakrjejc (Wadelsdorf), 164 wob.
- Zakrjow (Türkendorf), 117 wob.
- Zelezna (Sellessen), 819 wob.[3]
Wobchad
Přez Grodk wjedźe ze sewjeru na juh zwjazkowa dróha 97 z Gubina do Drježdźan. Ze zapada na wuchod wjedźe přez Grodk zwjazkowa dróha 156 z Ranja do Budyšina.
W Grodku je dwórnišćo železniskeje čary Berlin-Zhorjelc.
Stawizny
Sydlišćo a hród naspomništej so prěni raz pisomnje dnja 3. awgusta 1301 w zrěčenju mjez durinskim hrabju Dietrichom a Dźěwinskim biskopom Burchardom II. Prěni znaty wobsedźer Grodkowskeho knjejstwa bě čłon swójby Wettinow, kotryž mjenowaše so pozdźišo po swojim sydle von Sprewenberc.
Wot 1738 do 1815 słušeše Grodk hromadźe z cyłej Delnjej Łužicu k Sakskej.
Kubłanje
Na zakładnej šuli Kollerberg w Grodku so wučba serbšćiny jako cuzeje rěče poskića.
Wosobiny
- Erwin Strittmatter (1912–1994), serbsko-němski spisowaćel; narodźeny w Grodku
Žórła
Wotkazaj
Commons: Grodk – Zběrka wobrazow, widejow a awdiodatajow- Grodk w datowej bance delnjoserbskich městnych mjenow na dolnoserbski.de (delnjoserbsce)
Baršć (Forst) |Bórkowy (Burg) |Brjazyna (Briesen) |Cersk (Tschernitz) |Derbno (Döbern) |Derbno (Schenkendöbern) |Dešno-Strjažow (Dissen-Striesow) |Dolina Nysy a Małksy (Neiße-Malxetal) |Drjenow (Drehnow) |Drjowk (Drebkau) |Feliksowy Jazor (Felixsee) |Gatojce (Teichland) |Gołkojce (Kolkwitz) |Góry (Guhrow) |Grodk (Spremberg) |Gubin (Gubin) |Hochoza (Drachhausen) |Janšojce (Jänschwalde) |Jemjelica-Źěwink (Jämlitz-Klein Düben) |Kopańce (Neuhausen/Spree) |Łukojce (Wiesengrund) |Móst (Heinersbrück) |Picnjo (Peitz) |Smogorjow-Prjawoz (Schmogrow-Fehrow) |Tśěšojce-Žymjerojce (Groß Schacksdorf-Simmersdorf) |Turjej (Tauer) |Turnow-Pśiłuk (Turnow-Preilack) |Wjelcej (Welzow) |Wjerbno (Werben)
Hamty:
Bórkowy |Derbno-kraj |Picnjo |