Kašubšćina
Kašubšćina je zapadosłowjanska rěč podobna pólšćinje a mortwej połobšćinje. Rěči so w Pólskej wokoło Gdańska (kašubsce Gduńsk, pólsce Gdańsk). Wona słuša k lechiskej skupinje zapadosłowjanskich rěčow.
| kraje | Pólska | |
| region | wokoło Gdańska | |
| rěčnicy | 50 000 – 200 000 | |
| znamjenja a klasifikacija | ||
|---|---|---|
| klasifikacija | Indoeuropske rěče
| |
| družina pisma | łaćonski alfabet | |
| rěčne kody | ||
| ISO 639-2: | (B) csb | (T) csb |
| ISO 639-3 (SIL): | ||
| karta | ||
 | ||
| Turistiska mapa w kašubskej rěči | ||
| wikipedija | ||
Alfabet
aA ąĄ ãà bB cC dD eE éÉ ëË fF gG hH iI jJ kK lL łŁ mM nN ńŃ oO òÒ óÓ ôÔ pP rR sS tT uU ùÙ wW yY zZ żŻ
W tym njewustupjace w pólskej rěči:
- ã [an] (IPA ã) (tzw. a z blewiązką)
- é [yj] (IPA e) (tzw. e ze sztriszkã)
- ë [e/a] (IPA ə) (tzw. "szwa")
- ò [łe] (IPA wɛ) (tzw. labializacëjô)
- ô [o/e] (IPA œ/ɒ) (tzw. o z dakã)
- ù [łu/łi] (IPA ɥi-wy).
Pismik u wšak so nimale kaž ü [u/i] wurjekuje.
Samsne kaž w pólšćinje su:
- ą (IPA õ)
- ł (IPA w) (přirunaj hornjoserbski ł)
- ń (IPA ɲ) (= hornjoserbski ń)
- w (IPA v) (přirunaj tež němski w)
- ż (IPA ʒ) (přirunaj hornjoserbski ž)
- cz (IPA ʧ) (přirunaj hornjoserbski č)
- dz (IPA dz)
- dż (IPA ʤ)
- rz (IPA ʒ)
- sz (IPA ʃ) (přirunaj hornjoserbski š)
Wosebitosće kašubskeje rěče
Dźělne zdźerženje formy tart z prasłowjanskeho tărt:
- gard "město", pólsce: gród (přirunaj hornjoserbski hród)
- parmiń, pólsce: promień (přirunaj hornjoserbske promjo)
Zmjechčeny konsonant přez ar:
- cwiardi, pólsce: twardy, (přirunaj hornjoserbski twjerdy)
- czwiôrtk, pólsce: czwartek (přirunaj hornjoserbski štwórtk)
Pobrachowanje "pohibliweho" e:
- pòrénk "ranje", pólsce: poranek
- kùńc, pólsce: koniec (přirunaj hornjoserbski kónc)
Pobrachowanje zmjechčenjow konsonantow s,z,c,dz:
- swiat, pólsce: świat (přirunaj hornjoserbski swět)
- zëma, pólsce: zima (přirunaj hornjoserbska zyma)
- zemia, pólsce: ziemia (přirunaj hornjoserbska zemja)
Přikład (Wótče naš)
Òjcze nasz, jaczi jes w niebie,
niech sã swiãcy Twòje miono,
niech przińdze Twòje królestwò,
niech mdze Twòja wòlô
jakno w niebie tak téż na zemi.
Chleba najégò pòwszednégò dôj nóm dzysô
i òdpùscë nóm naje winë,
jak i më òdpùszcziwómë naszim winowajcóm.
A nie dopùscë na nas pòkùszeniô,
ale nas zbawi òde złégò. Amen
Někotre města a wsy
W slědowacych městnach so Kašubšćinu rěča.
Wobrazy
Kašubska swójba
Kašubska chorhoj
Dwurěčna wjesna tafla w Kašubskej
Dwurěčna tafla
Eksterne wotkazy
- Informacije wo kašubšćinje (kašubsce)
- kašubšćina (čěsce)
- Kašubski słownik (kašubsce, jendźelsce, němsce, pólsce)
- Kašubski kubłanski portal (pólsce)
- Wučbnicy za wuknjenje kašubšćiny (kašubsce, pólsce)
| wuchodosłowjanske rěče: | běłorušćina - rušćina - rusinšćina - rutenšćina † - stara wuchodosłowjanšćina † - stara Nowgorodska narěč† - ukrainšćina - zapadopolešćina |
| zapadosłowjanske rěče: | čěšćina - lešon kenaan † - lachšćina - pólšćina - połobšćina † - pomoršćina (kašubšćina, słowinšćina †) - serbšćina (delnjoserbšćina - hornjoserbšćina - wuchodoserbske dialekty †) - słowakšćina - šlešćina |
| južnosłowjanske rěče: | bołharšćina (Banatska bołharšćina) - bosnišćina - chorwatšćina (Hrodowska chorwatšćina, molišćina) - čornohóršćina - makedonšćina - serbišćina - słowjenšćina (prekmuršćina, rezijanšćina) - starocyrkwinosłowjanska rěč † |
| konstruowane słowjanske rěče: | Glagolica - Lydnevi - Mezislovanska - Mjezysłowjanšćina - Proslava - Ruslavsk - Slovio |
| fiktiwne słowjanske rěče: | Mrezisk - Seversk - Sevorian - Skuodian - Slavisk - Slavëni - Vozgian - Wenedyk |
| druhe: | prasłowjanšćina † |
| † mortwe |