Bioteknologi
Biotèknologi inggih punika cabang ngèlmu ingkang nyinaoni mupangatipun makluk urip (baktèri, fungi, virus, saha sanèsipun utawi produk saking makluk urip (Ènzim, alkohol) ing prosès produksi kanggé ngasilaken barang lan jasa.[1] punika dipunrémbakakén bioteknologi botén namung adédasar ing biologi kèmawon, nanging ugi ing ilmi-ilmi tèrapan saha murni lan sanèsipun, kaya ta biokimia, komputér, biologi molékular, mikrobiologi, génètika, kimia, matématika, lan sanèsipun. ref name=bio1/> kaliyan témbung sanès, bioteknologi inggih punika ilmi terapan ingkang gabungaken pinten-pinten cabang ilmi ing prosès produksi barang lan jasa.
Garis Wektu Bioteknologi
[[Berkas:The Brewer designed and engraved in the Sixteenth. Century by J Amman.png|right|thumb|Peragian merupakan model aplikasi awal dari bioteknologi]]
- 8000 SM Pangempalan benih kanggé ditanem malih. Punika kanggé bukti bangsa Babilonia, Mesir, lan Romawi nglampahi praktek pangrembakan selektif (seleksi artifisal) kanggé ningkataken kualitas untuk ternak.
- 6000 SM damel bir, fermentasi anggur, damel t roti, damel tempe kaliyan jalaran ragi.
- 4000 SM Bangsa Tionghoa damel yogurt lan keju kaliyan bakteri asem laktat.
- 1500 pangempalan tuwuhan ing sadaya dunya. * 1665 Penemuan sel olèh Robert Hooke(Inggris) nglampahi mikroskop.[2]
- 1800 Nikolai I. Vavilov nyiptaaken paneletian komprehensif babagan ngerembagaken kéwan. * 1880 Mikroorganisme dipuntemuaken.
- 1856 Gregor Mendel miwiti genetika tuwuhan rekombinan.[3]
- 1865 Gregor Mendel nemuaken hukum hukum ing penyampaian sipat induking dawahipun.[4]
- 1919 Karl Ereky, insinyur Honggari, kaping pisan ngginakaken tembung bioteknologi.
- 1970 Peneliti ing AS kasil nemuaken enzim pembatas ingkang diginaaken kanggé motong gen-gen. * 1975 Metode produksi antibodi monoklonal dipunrembaaken déning Kohler saha Milstein.
- 1978 Para peneliti di AS kasil damel insulin kanggé ngginakaken bakteri ingkang wnten ing usus ageng.[5]
- 1980 Bioteknologi modern dipuntitiaken déning teknologi DNA rekombinan. Model prokariot-nya, E. coli, dipun-ginakaken kanggé mroduksi insulin saha jampi sanèsipun, ing wujud manungsa. Kira-kira 5% ngidap diabetes alergi kaliyan insulin kéwan ingkang sedederengipun ingkang sampun diceapake.
- 1992 FDA sarujuk panganan GM wiwit saking Calgene: tomat "flavor saver".
- 2000 Perampungan Human Genome Project