Serie A

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Zjwaams. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.


De Serie A (vóloet Lega Calcio Seria A TIM) is de hoogste aafdeiling in 't Italiaanse betaald foetbal. Toet noe toe wis ein rekaoraantal van 28 keer ein klub oet de Serie A de finale van de UEFA Champions League (de hoogste trofee binne 't Europese internasjonale klubfoetbal) te bereike, wo-in d'r twelfmaol waerde gewonne. Anno 2010 sjteit de kómpetisie gerangsjikt op de veerde plaats van de UEFA-ranglies veur Europese kómpetisies, gebaseerd op de prestasies van Italiaanse klubs in de Champions League en de Europa League.

Euverzich van klubs in 't sezoen 2018/19

KlubSjtadSjtadionInjklassering 2017/18
Atalanta BergamoBergamoStadio Atleti Azzurri d'Italia7e plaats
Bologna FC 1909BolognaStadio Renato Dall'Ara15e plaats
Cagliari CalcioCagliariStadio Sant'Elia16e plaats
Chievo VeronaVeronaStadio Marc'Antonio Bentegodi13e plaats
Empoli FCEmpoliStadio Carlo Castellani1e plaats

(gepromoveerd uit de Serie B)

FiorentinaFlorenceStadio Artemio Franchi8e plaats
Frosinone CalcioFrosinoneStadio Benito Stirpe3e plaats

(gepromoveerd via de Serie B play-offs)

Genoa CFCGenuaStadio Luigi Ferraris12e plaats
InternazionaleMilaanStadio Giuseppe Meazza4e plaats
JuventusTurijnJuventus Stadium1e plaats
LazioRomeStadio Olimpio5e plaats
AC MilanMilaanSan Siro6e plaats
SSC NapoliNapelsStadio San Paolo2e plaats
Parma Calcio 1913ParmaStadio Ennio Tardini2e plaats

(gepromoveerd uit de Serie B)

AS RomaRomeStadio Olimpico3e plaats
UC SampdoriaGenuaStadio Luigi Ferraris10e plaats
US SassuoloSassuoloMapei Stadium11e plaats
SPALFerraraStadio Paolo Mazza17e plaats
Torino FCTurijnStadio Olimpico Grande Torino9e plaats
UdineseUdineStadio Friuli14e plaats

Ranglies

Biejgewerk toet en mit 6 februari 2019

Pos.KlubGsPnt
1.Juventus2260
2.SSC Napoli2251
3.Internazionale2240
4.AC Milan2236
5.Atalanta Bergamo2235
6.AS Roma2235
7.Lazio2235
8.UC Sampdoria2233
9.Fiorentina2231
10.Torino FC2231
11.US Sassuolo2230
12.Parma Calcio 19132229
13.Genoa CFC2224
14.SPAL2222
15.Cagliari Calcio2221
16.Udinese2219
17.Empoli FC2218
18.Bologna FC 19092217
19.Frosinone Calcio2213
20.Chievo Verona229

De trofee

De winnaar krieg 't rech om 't volgende sezoen de scudetto (sjildje), mit de Italiaanse vlag, op 't sjirt te drage. Inkele klubs höbbe 't gebroek aangenomme om per teental kampioensjappe 'n golje sjter aan heur logo toe te voge. Daorom höbbe AC Milan en Internazionale allebei 1 sjter veur 18 scudetti en Juventus 3 sjterre veur 34 sjildjes.

Gesjieddenis

De Serie A besjteit sins 't sezoen 1929-1930. Dit waas 't eerste sezoen mit ein inkele nasjonale perfesjonele hoofkómpetisie. Hiejveur waas d'r de Prima Categoria, diej mit regionale groepe en injrundjes wèrkte. Allein in de sezoene 1943/44 en 1944/45 waerde de kómpetisie vanwaege de oorlog sjtilgelag en waerde d'r verder gefoetbald in regionale kómpetisies. In sezoen 1948/49 waerde de scudetto toegekend aan Torino FC nao 'n vleegtuugramp vlak veur 't inj van de kómpetisie, wobiej 't ganse team van Torino ómkwaam. D'r sjpele 20 teams in de Serie A, diej ein kómplete kómpetisie sjpele. Aan 't inj van 't sezoen degredere de drie leegst geklasseerde ploge. De degradanten waere vervange door de nummers 1, 2 en de winnaar van de play-offs van de Serie B.

Heel opvallend is ouch de geografiese verdeiling van klubs in de Serie A. Toet veur kort sjpeelde d'r bienao gein klubs oet de Mezzogiorno (óngeveer de zuudelikke helf van 't landj) in de Serie A. Allewiel, sins inkele jaore, is de verdeiling echter baeter euver 't landj verdeild: oet de zuudelikke helf van het landj doon noe de volgende klubs good mit: Napoli, Palermo, Cagliari, Messina, Catania (gepromoveerd) en Reggina.

Mit einige regelmaot waere teams fajjiet verklaord, omdet ziej häör zake neet op orde höbbe. De heropgerichte klub, diej den ónger de aje naam wiejer geit, mot 't volgende sezoen vanaaf de hoogste amateurdivisie (Serie D) beginne. Sins 't sezoen 2005-2006 is d'r 'n nuje wet ingeveurd ("Lodo Petrucci") wodoor klubs mit ein belangrieke gesjieddenis diej in de letste vief jaor neet van dees regel gebroek gemaak höbbe, de meugelikheid kriege om vanaaf de eerste legere divisie (Serie B) te sjpele. Veur aanvang van 't sezoen 2005/06 waerde de net gepromoveerde klubs Torino FC en Perugia Calcio neet toet de Serie A toegelaote vanwaege diej hiejbaove besjpraoke finansjele probleme.

In 2006 waas 't grootste sjandaal oet de gesjieddenis van de Serie A. Het waerde duudelik det d'r 'n gans systeem besjtong, wobiej 't aansjtelle van sjeidsrechters waere gemanipuleerd door versjillende veurzitters van klubs. Sjpil in dit verbandj waas de Turijnse klub Juventus, diej door dit sjandaal häör titels oet 2005 en 2006 verlaore haet.

Es gevolg van dit sjandaal zin d'r taege veer klubs degradasiesjtraove geëis. De oetsjpraok kwoom d'r op 14 juli en waas milder den de eis, mer nag altied zjwaor. Juventus, Lazio Roma en AC Fiorentina degradeerde nao de Serie B. De eis waas echter det Juventus waerde truukgezat nao de Serie C. AC Milan bleef waal nag in de Serie A. De bepaolde sjtraof door dit sjandaal waas det Juventus häör letste 2 landjstitels kwiet waas en det 't mos sjtarte mit ein achtersjtandj van 30 puntje in de Serie B. Ouch moch Juventus det sezoen neet deilnumme aan de Champions League. Fiorentina begos mit 12 puntje achtersjtandj aan de kómpetisie in de Serie B en moch neet deilnumme aan 't Europees foetbal. Ouch Lazio Roma ontkwoom neet aan degradasie, mos mit 7 puntje achtersjtandj beginne en moch ouch gein Europees foetbal sjpele. Veur AC Milan begos 't sezoen in de Serie A mit 'n achtersjtandj van 15 puntje en gein deilname aan 't Europese foetbal.

Naodet de ploge in beroep ware gegaon, waerde de sjtraof verminderd. De oetsjpraok van de Italiaanse bondj woor det AC Milan toch Europees te laote sjpele, wodoor ze in de veurrunj van de Champions League kwome, en det ziej mit ein achtersjtandj van 8 puntje begoste in de Serie A. Door 't beroep mochte ouch Fiorentina en Lazio in de Serie A blieve, mit respektievelik 19 en 11 sjtraofpuntje. Juventus mos in de Serie B blieve, mer hoofde mit sjlechs 17 sjtraofpuntje te beginne aan 't sezoen. Angere ploge diej naodeen besjuldigd waerde wore Reggina (waat 15 sjtraofpuntje krege in de Serie A) en Arezzo (diej mit 6 puntje minder aan de Serie B begónne).

Euverzich van de sezoene

SeizoenKampioenTopscorer(s)
2017/18JuventusMauro Icardi (Internazionale, 29)

Ciro Immobile (SS Lazio, 29)

2016/17JuventusEdin Džeko (Roma, 29)
2015/16JuventusGonzalo Higuaín (Napoli, 36)
2014/15JuventusLuca Toni (Hellas Verona, 22)

Mauro Icardi (Internazionale, 22)

2013/14JuventusCiro Immobile (Torino, 22)
2012/13JuventusEdinson Cavani (Napoli, 23)
2011/12JuventusZlatan Ibrahimović (AC Milan, 28)
2010/11AC MilanAntonio Di Natale (Udinese, 28)
2009/10InternazionaleAntonio Di Natale (Udinese, 29)
2008/09InternazionaleZlatan Ibrahimović (Internazionale, 25)
2007/08InternazionaleAlessandro Del Piero (Juventus, 21)
2006/07InternazionaleFrancesco Totti (AS Roma, 26)
2005/06InternazionaleLuca Toni (Fiorentina, 31)
2004/05JuventusCristiano Lucarelli (Livorno, 24)
2003/04AC MilanAndrij Sjevtsjenko (AC Milan, 24)
2002/03JuventusChristian Vieri (Internazionale, 24)
2001/02JuventusDavid Trezeguet (Juventus, 24)

Dario Hübner (Piacenza, 24)

2000/01AS RomaHernán Crespo (SS Lazio, 26)
1999/00SS LazioAndrij Sjevtsjenko (AC Milan, 24)
1998/99AC MilanMárcio Amoroso (Udinese, 22)
1997/98JuventusOliver Bierhoff (Udinese, 27)
1996/97JuventusFilippo Inzaghi (Atalanta Bergamo, 24)
1995/96AC MilanGiuseppe Signori (SS Lazio, 24)

Igor Protti (Bari, 24)

1994/95JuventusGabriel Batistuta (Fiorentina, 26)
1993/94AC MilanGiuseppe Signori (SS Lazio, 23)
1992/93AC MilanGiuseppe Signori (SS Lazio, 26)
1991/92AC MilanMarco van Basten (AC Milan, 25)
1990/91SampdoriaGianluca Vialli (Sampdoria, 17)
1989/90NapoliMarco van Basten (AC Milan, 19)
1988/89InternazionaleAldo Serena (Internazionale, 22)
1987/88AC MilanDiego Maradona (Napoli, 15)
1986/87SSC NapoliPietro Paolo Virdis (AC Milan, 17)
1985/86JuventusRoberto Pruzzo (AS Roma, 19)
1984/85Hellas VeronaMichel Platini (Juventus, 18)
1983/84JuventusMichel Platini (Juventus, 20)
1982/83AS RomaMichel Platini (Juventus, 16)
1981/82JuventusRoberto Pruzzo (AS Roma, 15)
1980/81JuventusRoberto Pruzzo (AS Roma, 18)
1979/80InternazionaleRoberto Bettega (Juventus, 16)
1978/79AC MilanBruno Giordano (SS Lazio, 19)
1977/78JuventusPaolo Rossi (Vicenza, 24)
1976/77JuventusFrancesco Graziani (Torino, 21)
1975/76TorinoPaolini Pulici (Torino, 21)
1974/75JuventusPaolini Pulici (Torino, 18)
1973/74SS LazioGiorgio Chinaglia (SS Lazio, 24)
1972/73JuventusPaolini Pulici (Torino, 17)

Gianni Rivera (AC Milan, 17)Giuseppe Savoldi (Bologna, 17)

1971/72JuventusRoberto Boninsegna (Internazionale, 22)
1970/71InternazionaleRoberto Boninsegna (Internazionale, 24)
1969/70CagliariLuigi Riva (Cagliari, 21)
1968/69FiorentinaLuigi Riva (Cagliari, 20)
1967/68AC MilanPierino Prati (AC Milan, 15)
1966/67JuventusLuigi Riva (Cagliari, 18)
1965/66InternazionaleLuís Vinício (Vicenza, 25)
1964/65InternazionaleSandro Mazzola (Internazionale, 17)

Alberto Orlando (Fiorentina, 17)

1963/64BolognaHarald Nielsen (Bologna, 21)
1962/63InternazionalePedro Manfredini (AS Roma, 19)

Harald Nielsen (Bologna, 19)

1961/62AC MilanJosé Altafini (AC Milan, 22)
1960/61JuventusSergio Brighenti (Sampdoria, 27)
1959/60JuventusOmar Sívori (Juventus, 27)
1958/59AC MilanAntonio Angelillo (Internazionale, 33)
1957/58JuventusJohn Charles (Juventus, 28)
1956/57AC MilanDino da Costa (AS Roma, 22)
1955/56FiorentinaGino Pivatelli (AC Milan, 29)
1954/55AC MilanGunnar Nordahl (AC Milan, 27)
1953/54InternazionaleGunnar Nordahl (AC Milan, 23)
1952/53InternazionaleGunnar Nordahl (AC Milan, 26)
1951/52JuventusJohn Hansen (Juventus, 30)
1950/51AC MilanGunnar Nordahl (AC Milan, 34)
1949/50JuventusGunnar Nordahl (AC Milan, 35)
1948/49AC TorinoIstván Nyers (Internazionale, 26)
1947/48AC TorinoGiampiero Boniperti (Juventus, 27)
1946/47AC TorinoValentino Mazzola (AC Torino, 29)
1945/46AC TorinoEusebio Castigliano (AC Torino, 13)
1944/45gein kómpetisie i.v.m. Tweede Wereldoorlog
1943/44
1942/43AC TorinoSilvio Piola (SS Lazio, 21)
1941/42AS RomaAldo Boffi (AC Milan, 22)
1940/41BolognaEttore Puricelli (Bologna, 22)
1939/40Ambrosiana-InterAldo Boffi (AC Milan, 24)
1938/39BolognaAldo Boffi (AC Milan, 19)

Ettore Puricelli (Bologna, 19)

1937/38Ambrosiana-InterGiuseppe Meazza (Ambrosiana-Inter, 20)
1936/37BolognaSilvio Piola (SS Lazio, 21)
1935/36BolognaGiuseppe Meazza (Ambrosiana-Inter, 25)
1934/35JuventusEnrique Guaita (AS Roma, 28)
1933/34JuventusFelice Borel (Juventus, 31)
1932/33JuventusFelice Borel (Juventus, 29)
1931/32JuventusPedro Petrone (Fiorentina, 25)

Angelo Schiavio (Bologna, 25)

1930/31JuventusRodolfo Volk (AS Roma, 29)
1929/30Ambrosiana-InterGiuseppe Meazza (Ambrosiana-Inter, 31)
1928/29BolognaTot en met het seizoen 1928/29 werd er geen topscorerslijst bijgehouden
1927/28AC Torino
1926/27AC Torino (achteraaf neet offisjeel toegekind)
1925/26Juventus
1924/25Bologna
1923/24Genoa
1922/23Genoa
1921/22Pro Vercelli (C.C.I), Novese (F.I.G.C)
1920/21Pro Vercelli
1919/20Internazionale
1916 - 1919gein kómpetisie
1915Genoa
1914Casale
1913Pro Vercelli
1912Pro Vercelli
1911Pro Vercelli
1910Internazionale
1909Pro Vercelli
1908Pro Vercelli
1907Milan Football & Cricket Club
1906Milan Football & Cricket Club
1905Juventus
1904Genoa
1903Genoa
1902Genoa
1901Milan Football & Cricket Club
1900Genoa
1899Genoa
1898Genoa CAC
1897gein kómpetisie
1896Udine (neet offisjeel)

Landjskampioene (1898-2018)

  • Opmerking: de kampioen van 1944 is neet inbegrepe; dit oorlogskampioensjap, det door Spezia Calcio gewónne is, waerde pas in 2002 offisjeel erkend.
ClubTitelsClubTitels
Juventus34Fiorentina2
Internazionale18Lazio2
AC Milan18Napoli2
Genoa9Cagliari1
Torino7Sampdoria Genua1
Bologna FC 19097Hellas Verona1
Pro Vercelli7Casale1
AS Roma3Novese1

Aantal sezoene in de Serie A

  • De klubs diej vetgedruk zin sjpele in 't sezoen 2018/19 in de Serie A.
Club/87Periode (1929-2019)
Internazionale871929-....
Juventus861929-2006, 2007-....
AS Roma861929-1951, 1952-....
AC Milan851929-1980, 1981-1982, 1983-....
Fiorentina811931-1938, 1939-1993, 1994-2002, 2004-....
SS Lazio761929-1961, 1963-1967, 1969-1971, 1972-1980, 1983-1985, 1988-....
Torino751929-1959, 1960-1989, 1990-1996, 1999-2000, 2001-2003, 2006-2009, 2012-....
Napoli731929-1942, 1946-1948, 1950-1961, 1962-1963, 1965-1998, 2000-2001, 2007-....
Bologna721929-1982, 1988-1991, 1996-2005, 2008-2014, 2015-....
Sampdoria621946-1966, 1967-1977, 1982-1999, 2003-2011, 2012-....
Atalanta Bergamo581937-1938, 1940-1958, 1959-1969, 1971-1973, 1977-1979, 1984-1987, 1988-1994, 1995-1998, 2000-2003, 2004-2005, 2006-2010, 2011-....
Genoa521929-1934, 1935-1951, 1953-1960, 1962-1965, 1973-1974, 1976-1978, 1981-1984, 1989-1995, 2007-....
Udinese461950-1955, 1956-1962, 1979-1987, 1989-1990, 1992-1994, 1995-....
Cagliari391964-1976, 1979-1983, 1990-1997, 1998-2000, 2004-2015, 2016-....
Vicenza301942-1948, 1955-1975, 1977-1979, 1995-1999, 2000-2001
Bari301931-1933, 1935-1941, 1942-1950, 1958-1961, 1963-1964, 1969-1970, 1985-1986, 1989-1992, 1994-1996, 1997-2001, 2009-2011
Palermo291932-1936, 1948-1954, 1956-1957, 1959-1960, 1961-1963, 1968-1970, 1972-1973, 2004-2013, 2014-2017
Hellas Verona281957-1958, 1968-1974, 1975-1979, 1982-1990, 1991-1992, 1996-1997, 1999-2002, 2013-2016, 2017-2018
Triestina261929-1957, 1958-1959
Parma251990-2008, 2009-2015, 2018-....
Brescia221929-1932, 1933-1936, 1946-1947, 1965-1968, 1969-1970, 1980-1981, 1986-1987, 1992-1993, 1994-1995, 1997-1998, 2000-2005, 2010-2011
Spal Ferrara181951-1964, 1965-1968, 2017-....
Livorno181929-1931, 1933-1935, 1937-1939, 1940-1949, 2004-2008, 2009-2010, 2013-2014
Chievo Verona172001-2007, 2008-....
Catania171954-1955, 1960-1966, 1970-1971, 1983-1984, 2006-2014
Ascoli161974-1976, 1978-1985, 1986-1990, 1991-1992, 2005-2007
Padova161929-1930, 1932-1934, 1935-1937, 1948-1952, 1955-1962, 1994-1996
Lecce151985-1986, 1988-1991, 1993-1994, 1997-1998, 1999-2002, 2003-2006, 2008-2009, 2010-2012
Cesena131973-1977, 1981-1983, 1987-1991, 2010-2012, 2014-2015
Novara131936-1937, 1938-1941, 1948-1956, 2011-2012
Modena131929-1932, 1938-1940, 1941-1942, 1946-1949, 1962-1964, 2002-2004
Alessandria131929-1937, 1946-1948, 1957-1960
Perugia131975-1981, 1996-1997, 1998-2004
Como131949-1953, 1975-1976, 1980-1982, 1984-1989, 2002-2003
Empoli131986-1988, 1997-1999, 2002-2004, 2005-2008, 2014-2017, 2018-....
Venezia121939-1947, 1949-1950, 1961-1963, 1966-1967, 1998-2000, 2001-2002
Pro Patria Calcio121929-1933, 1947-1953, 1954-1956
Foggia111964-1967, 1970-1971, 1973-1974, 1976-1978, 1991-1995
Avellino101978-1988
Reggina91999-2001, 2002-2009
Siena92003-2010, 2011-2013
Piacenza81993-1994, 1995-2000, 2001-2003
Lucchese81936-1939, 1947-1952
Cremonese71929-1930, 1984-1985, 1989-1990, 1991-1992, 1993-1996
Catanzaro71971-1972, 1976-1977, 1978-1983
Mantova71961-1965, 1966-1968, 1971-1972
Pisa71968-1969, 1982-1984, 1985-1986, 1987-1989, 1990-1991
Varese71964-1966, 1967-1969, 1970-1972, 1974-1975
Pescara71977-1978, 1979-1980, 1987-1989, 1992-1993, 2012-2013, 2016-2017
Pro Vercelli61929-1935
Sassuolo62013-....
Messina51963-1965, 2004-2007
AC Liguria51937-1939, 1940-1943
Casale41930-1934
Sampierdarenese31934-1937
Reggiana31993-1995, 1996-1997
Lecco31960-1962, 1966-1967
Legnano31930-1931, 1951-1952, 1953-1954
Frosinone22015-2016, 2018-....
Crotone22016-2018
Ternana21972-1973, 1974-1975
Salernitana21947-1948, 1998-1999
Ancona21992-1993, 2003-2004
Benevento12017-2018
Carpi12015-2016
Treviso12005-2006
Pistoiese11980-1981