Глумец
Глумец (ж. род глумица) или актер (ж. род актерка) — личност што изведува драмска продукција, работи на филм, телевизија, театар или радио. Старогрчкиот збор за глумец e „хипокрит“, што значи изведувач. Во оваа смисла глумец е личност што изведува односно претставува драмски карактер.
Првите записи за глумците се од 534 година п.н.е., кога старогрчкиот изведувач Теспис излегол на сцена во театарот на Дионис и станал познат по тоа што бил првиот човек што изговорил зборови на измислен лик од драма. Сè до средниот век, глумците не биле луѓе со висок статус во општеството, често поврзувани со пропаѓање и неморален животен стил. Ситуацијата е драматично променета во XIX и XX век кога глумецството станало чесно и почитувано занимање. За времето на средновековието само мажите можеле да бидат глумци, бидејќи се сметало за невкусно жена да настапува на сцена.
Терминологија
После 1660 година во Англија, кога жените за првпат почнаа да се појавуваат на сцената, термините актер или актерка беа првично користени за замена на женските изведувчи, но подоцна, под влијание на француската actrice-актерка стана најчесто користен термин за жените во театарот и филмот. Етимологијата е едноставна деривација од актер со ка додадено.[1][1] Заедно со професијата, повторно деонесувањето на првичниот термин зопочнува од 2000-2010, повоениот период кога придонесот на жните во културниот живот беше ре-еволвиран.[2] Глумица останува најкористен термин во големите глумечки награди дадени на жените изведувачи.[3]
Глумецот како тема во уметноста
- „Глумци“ — кус расказ на македонскиот писател Митко Маџунков од 1984 година.[4]
- „Осамениот глумец“ — песна на рускиот поет Велимир Хлебников од 1921-1922 година.[5] [6]
- „Распаднат глумец“ (англиски: Cracked Actor) — песна на англискиот поп-рок музичар Дејвид Боуви од 1973 година.[7]