Данкан Холдејн
Фредерик Данкан Мајкл Холдејн (англиски: Frederick Duncan Michael Haldane; 14 септември 1951) — англиски физичар и професор на Принстонскиот универзитет во САД и заслужен гостувачки професор на Институтот за теориска физика „Периметер“. Во 2016 г. ја добил Нобеловата награда за физика заедно со Дејвид Таулес и Џон Костерлиц.[2]
| Данкан Холдејн Duncan Haldane | |
|---|---|
 Данкан Холдејн (2016) | |
| Роден(а) | Фредерик Данкан Мајкл Холдејн 14 септември 1951[1] Лондон, Англија |
| Полиња | физика на кондензираната материја |
| Установи | Принстонски универзитет Белови лаборатории |
| Образование | Кембрички универзитет |
| Познат по | Холдејнови псевдопотенцијали во дробниот квантен Холов ефект |
| Поважни награди | „Оливер Е. Бакли“ (1993) Нобелова награда за физика (2016) |
| Страница | |
| physics.princeton.edu/~haldane/ | |
Образование
Основното образование го стекнал во училиштето „Сент Полс“, а потоа продолжил на Кембричкиот универзитет.[3]
Работа и заслуги
Холдејн е познат по низа важни придонеси за физиката на кондензираната материја, меѓу кои и теоријата за Латинџеровите течности, теоријата за еднодимензионални спинови вериги, теоријата за дробниот квантен Холов ефект, исклучивата статистика, спектри на заплетканост и разни други откритија.
Во поново време работел на геометриски опис на дробниот квантен Холов ефект каде како поим го вовел обликот на „сложениот бозон“, опишан со „едномодуларно“ (определница 1) просторно метричко тензорско поле како фундаментален збирен степен на слобода на состојбите кај дробниот квантен Холов ефект.[4] Овој нов опис „Черн-Сајмонсов модел + квантна геометрија“ претставува замена за парадигмата „Черн-Сајмонсов модел + Гинзбург-Ландауова теорема“ околу 1990 г. За разлика од претходната, оваа парадигма дава опис на збирниот режим на дробниот квантен Холов ефект кој е складен со Гервин-Мекдоналд-Плацмановата еднорежимска апроксимација.[5]
Награди и почести
Холдејн е носител на низа награди и почести како членство во Кралското друштво во Лондон, Американската академија на уметностите и науките во Бостон, Американското физичко друштво, Институтот за физика (Лондон) и Американското здружение за унапредување на науката; добитник на Ваклиевата наградата „Оливер Е. Бакли“ на Американското физичко друштво (1993); истражувачки соработник на задолжбината „Алфред П. Слоун“ (1984–88); Лоренцовски професор (2008), добитник на Дираковиот медал (2012) [6] и Нобеловата награда за физика (2016).