Стрела
Стрела[1][2] — дрвен или метален стап (прачка) со камен или метален шилец, што се исфрла од лак или самострел. Делови на стрелата: стрелица (која може да биде во облик на лист, триаголна, ромбоидна) изработена од кремен, коска, бакар, бронза или железо; прачка или стап, со пречник 7 — 10 мм, околу половина од должината на лакот, изработувана од меко дрво или трска; и крила (од меко дрво или пердуви) закачени или залепени на стапот. Видови стрели: обични, пробојни (англискиот лак пробива штица со дебелина од 2,5 до 5 см); отровни премачкани со сок од лијандер, буника, татула, чемерика или потопени во разни други растенија како и змиски отров; запаливи, со завиткан битуменски материјал или смола.
Употребата на лакови и стрели од страна на луѓето и претходи на пишаната историја и е вообичаена за повеќето култури. Занаетчија што изработувал стрели бил стрелар, а тој што ги правел врвовите бил стрелен ковач.[3]
Историја
Најстариот доказ за веројатни врвови од стрели, кои потекнуваат од пред околу 64.000 години, е пронајден во пештерата Сибуду, денешна Јужна Африка.[4][5][6][7][8] Веројатните врвови од стрели направени од животински коски се откриени во пештерата Фа Хиен во Шри Ланка, што е исто така најстар доказ за употреба на врвовите од стрелите вон Африка, кој датира од пред околу 48.000 години.[9][10] Најстарите докази за употреба на лакови за стрелање датираат од пред околу 10.000 години; тоа се заснова на стрели од борово дрво пронајдени во долината Аренсбург северно од Хамбург. Тие имале плитки жлебови на подлогата, што укажува на тоа дека биле исфрлени од лак.[11] Најстариот досега пронајден лак е стар околу 8.000 години, бил пронајден во блатото Холмегорд во Данска. Се чини дека стрелаштвото пристигнало во Америка со арктичката традиција на мали алатки, пред околу 4.500 години.
Големина
Големините на стрелите многу се разликуваат меѓу културите, кои се движат од 45 до 150 сантиметри.[12] Меѓутоа, повеќето модерни стрели имаат должина од 75 до 96 сантиметри. Стрелите пронајдени од Мери Роуз, англиски воен брод што потонал во 1545 година, главно биле долги 76 сантиметри.[13] Биле користени и многу кратки стрели, исфрлувани преку водилка прикачена или на лакот или на зглобот на стрелецот.[14] Тие можат да летаат подалеку од потешките стрели, а непријателот без соодветна опрема можеби нема да може повторно да ги користи.
Тело
Телото е примарен структурен елемент на стрелата, на која се прикачени другите компоненти. Традиционалните тела за стрелки се направени од јако, лесно дрво, бамбус или трска, додека модерните тела може да се направат од алуминиум, пластика појачана со јаглеродни влакна или комбинација на материјали. Таквите тела обично се направени од алуминиумско јадро обвиткано со надворешно јаглеродно влакно. Традиционален врвен материјал е посебен вид кедар.[15]
’Рбет
Крутоста на оската е позната како нејзин ’рбет, што се однесува на тоа колку оската се свива кога се малку се наведнува оската кога е компресирана, така што се вели дека стрелката што се наведнува помалку има повеќе ’рбет. За да се погоди постојано, група стрелки мора да биде слично ориентирана. Лаковите со „централен удар“, во кои стрелката минува низ централната вертикална оска на подигачот на лакот, може да добијат конзистентни резултати од стрелките со широк опсег на шахти. Сепак, повеќето традиционални лакови не се центрирани и стрелката мора да се оттргне околу вратилото во парадоксот на стрелецот ; таквите лакови имаат тенденција да даваат најконзистентни резултати со потесен опсег на рбетот со стрелки што овозможува стрелката правилно да се отклонува околу лакот. Лаковите со поголема тежина за влечење генерално бараат поцврсти стрели, со повеќе ’рбет (помалку флексибилност) за да се даде точниот износ на свиткување при гаѓање.