Тар (пустина)

Пустината Тар се наоѓа меѓу планинскиот венец Аравали во североисточниот дел,^[1] регионот Кач долж брегот и алувијалните рамнини на реката Инд во западниот и северозападниот дел. Поголемиот дел од пустината е покриен со огромни песочни дини чии седименти потекнуваат од алувијалните рамнини и од крајбрежјето. Песокот е многу подвижен заради силните ветришта што се појавуваат пред почетокот на монсунот. Реката Луни е единствената река внатре во пустината.^[4] Забележани се 100–500 mм (3.9–19.7 ин) врнежи годишно, главно во периодот од јули до септември.^[1]

Солени езера

Пустината Тар има солени езера:

• Самбар,
• Кучаман,
• Дидана,
• Пачпадра
• Пахопадра во Раџастан
• Харагода во Гуџарат.

Овие езера добиваат и собираат дождовна вода за време на монсуните и испаруваат во текот на сушната сезона. Солта потекнува од карпите во регионот.^[5]

Контрола и пошумување

Пустината Тар се наводнува со 649 kм (2,129,000 ст) долгиот канал Индира Ганди.^[1] Тој бил замислен за да се запре ширењето на пустината во плодни области.

Почвата на пустината Тар е сува во поголем дел од годината и е склона кон ветерна ерозија. Брзите силни ветрови ја дуваат почвата од пустината, депонирајќи наслаги на соседните плодни земјишта и предизвикуваат поместувања на песочните дини во пустината. Песочните дини се стабилизираат со пошумувања на дините со грмушки од видовите: Calligonum polygonoides (фог), Cassia auriculata (сена), Ricinus communis (рицинус) и дрва како Acacia senegal, Prosopis juliflora и Albizia lebbeck.

Има неколку локални видови дрва погодни за садење во пустината коишто растат бавно. Затоа биле посадени плантажи со други егзотични дрвја. Многу видови на евкалиптус, багрем, касија и други видови од Израел, Австралија, САД, Русија, Зимбабве, Чиле, Перу и Судан се покажале погодни за пошумување во пустината. Видот Acacia tortilis се покажал како најперспективен вид за пустинското пошумување а овие области се покажале погодни и за садење на жожоба.^[1]

Заштитени подрачја

Има неколку заштитени подрачја во пустината Тар.

• Во Индија:
  • Пустинскиот национален парк покрива 3,162 km² (1,221 ми) вклучува 44 села и го претставува екосистемот на пустината Тар.^[6] Неговата разновидна фауна вклучува големата индиска дропка (Chirotis nigricaps), еленска антилопа, чинкара, лисица, бенгалска лисица, волк и каракал. Школките и масивните фосилизирани стебла во овој парк се запис на геолошката историја на пустината;
  • Светилиштето Тал Чапар покрива 7 km² (2.7 ми) и е значајно подрачје на птици. Се наоѓа во областа Чуру, 210 kм (690,000 ст) од Џајпур, и регионот Шехавати. Светилиштето е дом на поголема популација на еленски антилопи, лисици и каракал. Воедно, на еребици и на пустинарки;
  • Резерватот Сунда Мата покрива 117.49 km² (45.36 ми) и се наоѓа во областа Џалор.^[7]
• Во Пакистан:
  • Пустинското светилиште Нара покрива 6,300 km² (2,400 ми);^[8]
  • Кач.

Тар во старата книжевност

Реката Сарасвати е една од главните ригведски реки споменати во старите хиндуистички текстови. Химната во Ригведа ја споменува Сарасвати помеѓу Јамуна на исток и Сутлеј на запад, а подоцнежните ведски текстови како Тандја и Самаведа, Браманите, како и Махабхарата спомнуваат дека Сарасвати пресушила во пустина.

Повеќето научници се согласуваат дека барем некои од референциите на Сарасвати во Ригведа се однесуваат на реката Гагар-Хакар.

Во епот Махабхарата се споменува шумата Камијака која се наоѓа на западната граница на кралството Куру (Куру Пропер и Куруџангала), на бреговите на реката Сарасвати, западно од рамнината Курукшетра, во која се наоѓало езеро познато како Камјака. Шумата Камјака се споменува како да се наоѓа на чело на пустината Тар,^[9] близу езерото Тринавинду. Народот Пандава, на нивниот пат кон прогонот во шумата, го напуштиле Праманакоти на бреговите на Ганг и отишле кон Курукшет, патувајќи во западна насока и преминувајќи ги реките Јамуна и Дришадвати. Тие на крај стигнале до бреговите на реката Сарасвати, каде што ја виделе шумата Камјака, на бреговите на Сарасвати, обиколени со птици и елени. Тука Пандавите живееле во аскетски азил. Ним им требало три дена со кочии да стигнат до шумата Камјака, тргнувајќи од Хастинапура.

Во Ригведа исто така се спомнува и една река наречена "Ашванати" заедно со реката Дришадвати.^[10] Некои научници сметаат дека Сарасвати и Асванвати се една иста река.^[9]

Во Пустинскиот национален парк во округот Џајсалмер има збирка фосили и растенија на животни од пред 180 милиони години.

Фауна

Песокот во пустината е прошаран со ридовите и чакални рамнини. Поради разновидното живеалиште и екосистем, растителноста, човечката култура и животинскиот свет во овој сушен регион е многу побогата во споредба со другите пустини на светот. Тука се наоѓаат околу 23 видови гуштери и 25 видови змии, а неколку од нив се ендемски во регионот.

Некои видови диви животни, кои брзо исчезнуваат во другите делови на Индија, се наоѓаат во пустината во голем број како на пример еленската антилопа (Antilope cervicapra), чинкарата (Gazella bennettii) и индиското диво магаре (Equus hemionus khur) во Кеч. Тие развиле одлични стратегии за преживување, по раст се помали од другите слични животни кои живеат во поинакви услови и главно се движат ноќе. Постојат и други фактори кои се одговорни за опстанокот на овие животни во пустината: поради недостатокот на вода во овој регион, трансформацијата на пасиштата во обработливо земјиште е многу бавна а фактор за нивниот опстанок била и заштитата од локалната заедница, Бисној. Другите цицачи на пустината Тар вклучуваат подвид на црвена лисица (Vulpes vulpes pusilla) и каракал.

Регионот е засолниште за 141 вид преселни птици и птици кои живеат во пустината. Може да се видат орел, јастреб, сокол, мршојадци. Постојат и видовите орли Circaetus gallicus, Aquila rapax, Aquila clanga, и видот сокол Falco jugger .

Паунот е означен како национална птица на Индија и провинциска птица на Пенџаб (Пакистан).

Флора

Природната растителност на оваа суво подрачје се класифицира како северозападна тревна грмушеста шума што се појавува во мали повеќе или помалку расфрлени групи.^[11][12] Густината и големината се зголемуваат од запад кон исток, со зголемувањето на врнежите. Природната растителност на пустината Тар се состои од следните дрва, грмушки и билки:^[13]

• дрва и грмушки: Acacia jacquemontii, Balanites roxburghii, Ziziphus zizyphus, Ziziphus nummularia, Calotropis procera, Suaeda fruticosa, Crotalaria burhia, Aerva javanica, Clerodendrum multiflorum, Leptadenia pyrotechnica, Lycium barbarum, Grewia tenax, Commiphora mukul, Euphorbia neriifolia, Cordia sinensis, Maytenus emarginata, Capparis decidua, Mimosa hamata
• билки и треви: Ochthochloa, Dactyloctenium scindicum, Cenchrus biflorus, Cenchrus setigerus, Lasiurus scindicus, Cynodon dactylon, Panicum turgidum, Panicum antidotale, Dichanthium annulatum, Sporobolus marginatus, Saccharum spontaneum, Cenchrus ciliaris, Desmostachya bipinnata, видови Eragrostis, видови Ergamopagan, видови Phragmites, Tribulus terrestris, видови Typha, Sorghum halepense, Citrullus colocynthis

Ендемските видови ги вклучуваат Calligonum polygonoides, Prosopis cineraria, Acacia nilotica, Tamarix aphylla, Cenchrus biflorus.^[14]

Во Индија, населението е составено од Хиндуси, Муслимани и Сики. Во Пакистан, населението е составено од Муслимани и Хиндуси ^[15]Пустината Тар е најнаселената пустина во светот, со густина на население која изнесува 83 луѓе на км^2[16]

Околу 40% од вкупната популација на Раџастан живее во пустината Тар.^[9] Луѓето главно се занимаваат со земјоделство и сточарство. Во оваа пустина преовладува богата културна традиција. Луѓето имаат голема страст за народната музика и народната поезија. Малата популација се претежно сточари. Делот на пустината во Пакистан, исто така, има богата повеќеслојна култура, наследство, традиции, народни приказни, танци и музика поради нејзините жители кои припаѓаат на различни религии, секти и касти.

Џодпур е најголемиот град во регионот на пустината. Биканер и Џајсалмер исто така се наоѓаат во пустината.

Голем проект за наводнување и електрификација, областите на северната и западна пустина ги прави погодни за земјоделството. Во годините 1965 и 1971 година, размена на населението се одвивала во Тар помеѓу Индија и Пакистан. 3.500 муслимански семејства се префрлиле од индискиот дел во пакистанскиот дел на Тар, додека илјадници Хиндуси мигрирале од пакистанскиот во индискиот дел од Тар.^[17][18][19]

Земјоделство

Тар е една од најгусто населените пустински области во светот каде главните занимања на нејзините жители се земјоделството и сточарството. Земјоделството не е сигурно во оваа област, бидејќи по дождовната сезона, најмалку една третина од културите не успеваат. Сточарството, дрвата и тревите, поврзани со зеленчук или овошје, е најуспешниот модел за сушните подрачја. Регионот се соочува со чести суши.

Земјоделското производство е главно култури кои се одгледуваат во летната сезона и се засадуваат во јуни и јули. Тие потоа се собираат во септември и октомври и вклучуваат бајра (просо), мешунки како што се гуар, сорго (Sorghum vulgare), пченка (zea mays), сусам и кикирики. Во текот на изминатите неколку децении, развојот на функции за наводнување, вклучувајќи канали, го сменил моделот на култури со пустинските области во Раџастан, кои сега произведуваат пченица, ким и други слични култури.^[9]

Сточарство

Во последните 15-20 години, пустината во Раџастан забележала многу промени, вклучувајќи и повеќекратен пораст на населението од луѓе и животни. Сточарството станало популарно поради тешките земјоделски услови. Во моментов, има десетпати повеќе животни по лице во Раџастан од националниот просек.

Голем број сточари во пустината Тар зависат од сточарството. Одгледуваат крави, биволи, овци, кози, камили.

Тар регионот на Раџастан е најголемата област за производство на волна во Индија. Од вкупното производство на волна во Индија, 40-50% доаѓа од Раџастан. Волната од овци од Раџастан се смета за најдобра за индустријата за килими во светот. Волната од расата овца Чокла се смета за супериорен квалитет. Биканер е најголем пазар за волна во Азија.^[9]

Важноста на сточарството може да се разбере од организацијата на голем број на сточарски саеми во регионот.

Агрошумарство

Шумарството има важна улога во подобрувањето на условите во полуаридни и суви почви. Ако правилно се планира, шумарството може да даде значаен придонес за општата благосостојба на луѓето што живеат во пустинските области. Животниот стандард на луѓето во пустината е низок. Тие не можат да си дозволат други горива како гас, керозин итн. Огревно дрво е нивното главно гориво, од вкупната потрошувачка на дрво околу 75% е огревно дрво. Шумската покривка во пустината е ниска. Раџастан има површина од 31150 km2 што е околу 9% од географската област. Шумското подрачје е главно во јужните делови на Раџастан, како Удајпур и Читоргар. Минималната шумска површина е во областа Чуру само 80 км 2.Така шумата е недоволна за да ги задоволи потребите на огревно дрво и пасење во пустинските области. Ова, пак, резултира со намалување на земјоделското производство. Моделот на агрошумарство најдобро им одговара на луѓето од пустината.^[20]

Институт за истражување на суровини во шумата, (AFRI) кој се наоѓа во Џодпур е еден од институтите на Индискиот совет за истражување и образование на шумите (ICFRE), кој работи под Министерството за животна средина и шуми на Индија. Целта на Институтот е да се спроведе научно истражување во шумарството со цел да се обезбедат технологии за зголемување на вегетативната покривка и зачувување на биолошката разновидност во топла сувиот и полусушен регион на Раџастан, Гуџарат и Дадара и Нагар Хавели.

Најважни дрвни видови во пустината се:

• Prosopis cineraria кое се користи и како сточна храна. Содржи висока калориска вредност и обезбедува висококвалитетно огревно дрво. Корените, исто така, ја поттикнуваат азотната фиксација, која произведува повисоки приноси од култури.
• Tecomella undulata. Нејзиното дрво е силно, тешко и издржливо. Дрвото е одлично за огрев и јаглен. Говедата и козите ги јадат листовите од дрвото. Камели, кози и овци ги консумираат цвеќињата. Се смета за дом на птици и обезбедува засолниште за други пустински диви животни. Сенката на дрвената круна е засолниште за добитокот, козите и овците во летните денови. Дрвото има и лековити својства. Кората добиена од стеблото се користи како лек за сифилис. Исто така се користи за лекување на уринарни нарушувања, проширување на слезината, гонорејата, леукодермијата и заболувањата на црниот дроб. Семето се користи против апсцес.

Индустрија

Раџастан е најистакнат во производство на камен и рударство во Индија. Државата е втор по големина извор на цемент во Индија.^[9]

Лигнитен јаглен се наоѓа на местата Хирал, Капуради, Јалипа, Бхадка во Бамер област; Плана, Гуда, Битнок, Барсингхпур, Мандла Чаран, Ранери Хадла во округот Биканер и Каснау, Мерта, Лунсар итн. Во областа Нагаур термоцентрала на лигнит е основана во Хирал во областа Бамер..^[9]

Постои нафта во Џизалмер и Бамер. Мангала, Багијам и Ајшварија се главните нафтени полиња. Бамерската област веќе започнала со производство на нафта во комерцијален размер.^[9]

Пустината е идеално место за производство на електрична енергија од ветер. Според проценката, Раџастан има потенцијал за производство на енергија од 5500 мегавати. Раџастан ја основа својата прва електрична централа на ветер во областа Џајзалмер. Некои водечки компании во областа работат на формирање ветерници во окрузите Бамер, Џизалмер и Биканер. Сончевата енергија, исто така, има голем потенцијал во овој регион, бидејќи повеќето денови во текот на годината нема облаци.^[9]

Екотуризам и рекреација

Пустинските сафари на камили стануваат сè попопуларни околу Џазалмер. Домашните и меѓународните туристи често бараат авантура на камили. За време на ваквите сафари патувања, туристите можат да го видат кревкиот и прекрасен екосистем на пустината Тар. Оваа форма на туризмот обезбедува приход на многу оператори и сопственици на камили во Џазалмер, како и вработување за многу камилски туристи во пустинските села во близина.

Во пустината Тар секоја година се одржуваат разни фестивали. Раџастанските пустински фестивали се слават во широк обем, еднаш годишно, во тек на зимите. Облечени во сјајни обоени костими, луѓето од пустината танцуваат и пеат.

Камилите се составен дел од пустинскиот живот и камилските настани за време на Пустинскиот фестивал. Посебни напори одат во облекување на животното за да влезат во спектакуларен натпревар на најдобро облечена камила. Други интересни натпревари се натпреварувањата за мустаќи и турбан, кои не само што покажуваат славна традиција, туку и ги инспирираат нејзините зачувување. И турбан и мустаќи се вековни симболи на честа во Раџастан.

• Географија на Индија
• Список на пустини по површина
• Марвар

• Bhandari M. M. Flora of The Indian Desert, MPS Repros, 39, BGKT Extension, New Pali Road, Jodhpur, India.
• Zaigham, N. A. (2003). "Strategic sustainable development of groundwater in Thar Desert of Pakistan". Water Resources in the South: Present Scenario and Future Prospects, Commission on Science and Technology for Sustainable Development in the South, Islamabad.
• Govt. of India. Ministry of Food & Agriculture booklet (1965)—"Soil conservation in the Rajasthan Desert"—Work of the Desert Afforestation Research station, Jodhpur.
• Gupta, R. K. & Prakash Ishwar (1975). Environmental analysis of the Thar Desert. English Book Depot., Dehra Dun.
• Kaul, R. N. (1967). "Trees or grass lands in the Rajasthan: Old problems and New approaches". Indian Forester, 93: 434-435.
• Burdak, L. R. (1982). "Recent Advances in Desert Afforestation". Dissertation submitted to Shri R. N. Kaul, Director, Forestry Research, F.R.I., Dehra Dun.
• Yashpal, Sahai Baldev, Sood, R.K., and Agarwal, D.P. (1980). "Remote sensing of the 'lost' Saraswati river". Proceedings of the Indian Academy of Sciences (Earth and Planet Science), V. 89, No. 3, pp. 317–331.
• Bakliwal, P. C. and Sharma, S. B. (1980). "On the migration of the river Yamuna". Journal of the Geological Society of India, Vol. 21, Sept. 1980, pp. 461–463.
• Bakliwal, P. C. and Grover, A. K. (1988). "Signature and migration of Sarasvati river in Thar desert, Western India". Record of the Geological Survey of India V 116, Pts. 3–8, pp. 77–86.
• Rajawat, A. S., Sastry, C. V. S. and Narain, A. (1999-a). "Application of pyramidal processing on high resolution IRS-1C data for tracing the migration of the Saraswati river in parts of the Thar desert". in "Vedic Sarasvati, Evolutionary History of a Lost River of Northwestern India", Memoir Geological Society of India, Bangalore, No. 42, pp. 259–272.
• Ramasamy, S. M. (1999). "Neotectonic controls on the migration of Sarasvati river of the Great Indian desert". in "Vedic Sarasvati, Evolutionary History of a Lost River of Northwestern India", Memoir Geological Society of India, Bangalore, No. 42, pp. 153–162.
• Rajesh Kumar, M., Rajawat, A. S. and Singh, T. N. (2005). "Applications of remote sensing for educidate the Palaeochannels in an extended Thar desert, Western Rajasthan", 8th annual International conference, Map India 2005, New Delhi.

• „Thar Desert“. Земски екорегиони. Светски фонд за природа (WWF). (англиски)
• Dharssi.org.uk Архивирано на 2 март 2016 г., Фотографии од пустината Тар
• Avgustin.net, Фотографии на Тар од Пакистанска страна