Grupp (Chemie)
Ünner en Grupp warrt in de Chemie de piellieken Regen in dat Periodensystem verstahn. All cheemsch Elementen in en Grupp hebbt de lieke Tall vun Valenzelektronen un verholt sik cheemsch dorüm vergliekbor. Dat gifft insgeamt 18 Gruppen in dat Periodensystem, wovun acht as Hööftgruppen betekent warrt un de annern teihn as Nevengruppen. In de Nevengruppen staht all de Övergangselementen, wat na den hüütigen Wetensstand alln’s Metallen sünd.
Binnen de Gruppen stiggt de Atommasse vun de Elementen, de Elektronegativität nimmt dorbi af un de metallsche Charakter nimmt to. Mehrere Grupepn warrt ok to Blöck tohopenfaat. De Gruppen mit sünners lieke Egenschoppen warrt ok Elementenfamilie nöömt. Dat sünd vör allen de Alkalimetallen, Eerdalkalimetallen un de Halogenen.
Naams vun de Gruppen
Na de Regeln vun de IUPAC warrt de Gruppen mit araabsch Tallen dörnummereert vun 1 bit 18. Dat is de vundaag gellende Konventschoon, de de ölleren Beteken na IUPAC un de CAS-Konventschoon aflösen schull.
Na de ollen IUPAC-Konventschoon, de sik op de so nöömte Langperiodensystem betogen hett, weern de Gruppen mit röömsch Tallen betekent. Dat System weer vör allen in de USA verbreedt. De Bookstaven stünnen dorbi vör de linke (A) oder rechte (B) Siet vun dat Periodensystem. De olle CAS-Konventschoon weer op dat Kortperiodensystem betogen un hett bit 1986 gellt. Se is aver ok vundaag in Europa noch wiet verbreedt. Ok hier geev dat röömsch Tallen. De Bookstaav A stünn vör Hööftgruppenelementen, dat B för Nevengruppenelementen. Wiel de Elementen in een Grupp tomeist cheemsch lieke Egenschoppen opwiesen doot, hebbt einige Gruppen ok sünnere Naams kregen.
Översicht über de Gruppen in dat Periodensystem
| IUPAC-Konventschoon | Gruppennaam | Hööftgrupp/Nevengrupp | IUPAC oolt | CAS |
| Grupp 1 | Alkalimetallen | Hööftgrupp | IA | IA |
| Grupp 2 | Eerdalkalimetallen | Hööftgrupp | IIA | IIA |
| Grupp 3 | Scandiumgrupp | Nevengrupp | IIIA | IIIB |
| Grupp 4 | Titangrupp | Nevengrupp | IVA | IVB |
| Grupp 5 | Vanadiumgrupp | Nevengrupp | VA | VB |
| Grupp 6 | Chromgrupp | Nevengrupp | VIA | VIB |
| Grupp 7 | Mangangrupp | Nevengrupp | VIIA | VIIB |
| Grupp 8 | Iesengrupp | Nevengrupp | VIIIA | VIIIB |
| Grupp 9 | Kobaltgrupp | Nevengrupp | VIIIA | VIIIB |
| Grupp 10 | Nickelgrupp | Nevengrupp | VIIIA | VIIIB |
| Grupp 11 | Koppergrupp | Nevengrupp | IB | IB |
| Grupp 12 | Zinkgrupp | Nevengrupp | IIB | IIB |
| Grupp 13 | Eerdmetallen / Borgrupp | Hööftgrupp | IIIB | IIIA |
| Grupp 14 | Kohlenstoffgrupp | Hööftgrupp | IVB | IVA |
| Grupp 15 | Stickstoffgrupp | Hööftgrupp | VB | VA |
| Grupp 16 | Chalkogenen / Suerstoffgrupp | Hööftgrupp | VIB | VIA |
| Grupp 17 | Halogenen / Fluorgrupp | Hööftgrupp | VIIB | VIIA |
| Grupp 18 | Edelgasen / Heliumgrupp | Hööftgrupp | VIIIB | VIIIA |
Butendem warrt vunwegen jemehr lieke cheemsch Egenschoppen faken ok de Lanthanoiden un de Actinoiden as Gruppen ankeken. Bi disse beiden warrt dat f-Orbital opfüllt.
De Elementen mit de Atomtallen 121 bit 138 – de opstunns noch nich opdeckt sünd – billt en Grupp, de as Superactinoiden betekent warrt. Bi jem warrt de 5. Schaal opfüllt. Wohrschienlich sünd disse Elementen all bannig unbestännig un radioaktiv.
Kiek ok
- Atommodell
- Periood (Chemie)