कल्याण सिंह
कल्याण सिंह (५ जनवरी १९३२ ) एक भारतीय राजनीतिज्ञ हुन्। उनी राजस्थान र हिमाचल प्रदेशका गभर्नर रहेका छन्। यसअघि उनी उत्तर प्रदेशका मुख्यमन्त्री पनि थिए। उनी दुई पटक उत्तर प्रदेशका मुख्यमन्त्री बनेका छन्, विवादित बाबरी मस्जिद भत्काउने बेला कल्याण सिंह उत्तर प्रदेशका मुख्यमन्त्री थिए। [१] उनी एक प्रखर राष्ट्रवादी राजनीतिज्ञको रुपमा परिचित छन्। उनको २१ अगस्त २०२१ मा लखनऊ पीजीआई मा मृत्यु भयो।
कल्याण सिंह | |
---|---|
राजस्थान को राज्यपाल | |
कार्यकाल ४ सेप्टेम्बर २०१४ – ८ सेप्टेम्बर २०१९ | |
पूर्वाधिकारी | मार्गरेट अल्वा |
उतराधिकारी | कलराज मिश्र |
हिमाचल प्रदेश को राज्यपाल | |
कार्यकाल जनवरी २०१५ – १२ अगस्त २०१५ | |
पूर्वाधिकारी | उर्मिला सिंह |
उतराधिकारी | आचार्य देवव्रत |
उत्तर प्रदेश को मुख्यमन्त्री | |
कार्यकाल २४ जून १९९१ - ६ डिसेम्बर १९९२ | |
पूर्वाधिकारी | मुलायम सिंह यादव |
उतराधिकारी | राष्ट्रपति शासन |
कार्यकाल २१ सेप्टेम्बर १९९७- १२ नोभेम्बर १९९९ | |
पूर्वाधिकारी | मायावती |
उतराधिकारी | राम प्रकाश गुप्ता |
सांसद, लोकसभा | |
कार्यकाल २००९–२०१४ | |
पूर्वाधिकारी | देवेन्द्र सिंह यादव |
उतराधिकारी | राजवीर सिंह |
निर्वाचन क्षेत्र | एटा |
व्यक्तिगत विवरण | |
जन्म | अलीगढ़, उत्तर प्रदेश | ५ जनवरी १९३२
मृत्यु | २१ अगस्त २०२१ लखनऊ, उत्तर प्रदेश |
राजनीतिक दल | भारतीय जनता पार्टी |
जीवन साथी | रामवती |
सन्तान(हरू) | एक छोरा र एक छोरी |
निवास | अलीगढ़ |
जीवन परिचय
कल्याण सिंह को जन्म ६ जनवरी १९३२ मा अलीगढ, उत्तर प्रदेश मा भएको थियो। उनका पिता का नाम श्री तेजपाल लोधी राजपूत र आमा का नाम श्रीमती सीता देवी थी। कल्याण सिंह दुई पटक उत्तर प्रदेशका मुख्यमन्त्री र धेरै पटक अत्रौली विधान सभा सदस्य, साथै उत्तर प्रदेश मा लोकसभा सांसद र राजस्थान र हिमाचल प्रदेश को राज्यपाल को रूप मा सेवा गरिसकेका छन्। पहिलो पटक, कल्याण सिंह १९९१ मा उत्तर प्रदेशको मुख्यमन्त्री बने र दोस्रो पटक १९९७ मा मुख्यमन्त्री बने। उनी राज्यको मुख्य राजनीतिक अनुहार मध्ये एक मानिन्छन् किनकि बाबरी मस्जिद घटना उनको पहिलो मुख्यमन्त्रीको कार्यकालमा भएको थियो। मृत्यु २१ अगस्त २०२१ [२]
राजनीतिक जीवन
उत्तर प्रदेशको पहिलो पटक मुख्यमन्त्री
उनी जून १९९१ मा उत्तर प्रदेशको मुख्यमन्त्री बने। बाबरी मस्जिद भत्काएपछि उनले डिसेम्बर १९९२ मा मुख्यमन्त्री पदबाट राजीनामा दिए र यसको नैतिक जिम्मेवारी लिए।
बाबरी मस्जिद भत्काए पछि
उनी १९९३ को उत्तर प्रदेश विधान सभा चुनावमा अत्रौली र कासगन्जबाट विधायक निर्वाचित भएका थिए। चुनावमा भाजपा सबैभन्दा ठूलो पार्टीको रुपमा उभिए तर समाजवादी पार्टी बहुजन समाज पार्टीले मुलायम सिंह यादवको नेतृत्वमा गठबन्धन सरकार गठन गरे। [३] कल्याण सिंह विधान सभामा विपक्षी नेता बने।
उनी सेप्टेम्बर १९९७ देखि नोभेम्बर १९९९ सम्म उत्तर प्रदेशको मुख्यमन्त्री बने। [४]
२१ अक्टोबर १९९७ मा, बहुजन समाज पार्टी (बसपा) ले कल्याण सिंह सरकार को समर्थन फिर्ता लिए। कल्याण सिंह पहिले नै कांग्रेस विधायक नरेश अग्रवाल संग सम्पर्क मा थियो र उनले चाँडै नयाँ पार्टी डेमोक्रेटिक कांग्रेस संगठित र २१ विधायकहरुको समर्थन पायो। [५] यसका लागि उनले ऊर्जा विभागको जिम्मेवारी नरेश अग्रवाललाई दिए।
कल्याण सिंहले डिसेम्बर १९९९ मा पार्टी छोडेर जनवरी २००४ मा भाजपामा सामेल हुनुभयो। [६] २००४ को आम चुनावमा, उनले बुलन्दशहर बाट भाजपा उम्मेदवारको रूपमा लोकसभा चुनाव लडे। २००९ मा, उनले फेरि भाजपा छोडे र एटा लोकसभा क्षेत्र बाट एक स्वतन्त्र सांसद को रूप मा निर्वाचित भए।
राज्यपाल
सिंहले ४ सेप्टेम्बर २०१४ मा राजस्थानका गभर्नरको रुपमा शपथ लिए। [७] उनलाई जनवरी २०१५ मा हिमाचल प्रदेशका गभर्नरको अतिरिक्त जिम्मेवारी दिइएको थियो। [८]
सन्दर्भ
बाह्य लि्क
- कल्याण सिंह राज्यपाल, राजस्थान
- आज पनि मानिसहरु कल्याण सिंह (अजमेरनामा) को कुशल प्रशासन को उदाहरण दिन्छन्।
- भारत को संसद बाट आधिकारिक जीवनी रेकर्ड
- [१]