ग्वाङदोङ

ग्वाङडोङ, जसलाई पहिले क्यान्टन वा क्वाङतुङको नामले चिनिन्थ्यो, दक्षिण चीन सागरको उत्तरी किनारमा दक्षिण चीनमा अवस्थित एक तटीय प्रदेश हो। प्रदेशीय राजधानी ग्वाङ्झोउ हो। लगभग १,७९,८०० वर्ग किलोमिटर (६९,४०० वर्ग माइल) को कुल क्षेत्रफलमा १२६.८४ मिलियन (२०२१ सम्म) को जनसङ्ख्याको साथ, ग्वाङडोङ चीनको सबैभन्दा बढी जनसङ्ख्या भएको प्रदेश हो र क्षेत्रफलको आधारमा १५औँ सबैभन्दा ठुलो र विश्वको दोस्रो सबैभन्दा बढी जनसङ्ख्या भएको देश उपविभाग हो।^[२]

ग्वाङडोङ 广东 क्यान्टोन, क्वाङतुङ
प्रदेश
ग्वाङडोङ प्रदेश
माथि देखि तल, बायाँ देखि दायाँ: क्यान्टोन टावर, सेन्जेन खाडी, हङकङ-झुहाई-मकाउ पुल, ह्वाङमान्जाइ झरना, ताइशान सियाचुआन द्वीप
चीनको ग्वाङडोङ प्रदेशको स्थान
निर्देशाङ्क: २३°२४′०″उ॰ ११३°३०′०″पू॰ / २३.४००००°N ११३.५००००°E / 23.40000; 113.50000 ११३°३०′०″पू॰ / २३.४००००°N ११३.५००००°E / 23.40000; 113.50000
देश	चीन
राजधानी (र सबैभन्दा ठुलो सहर)	ग्वाङ्झोउ
विभागहरू  – प्रिफेक्चर-स्तर  – काउन्टी-स्तर  – नगरपालिका- स्तर	२१ प्रिफेक्चरहरू १२२ काउन्टीहरू १६०९ सहर र उपजिल्लाहरू
सरकार
• प्रकार	प्रदेश
• अङ्ग	ग्वाङडोङ प्रान्तीय जन कांग्रेस
क्षेत्रफल
• जम्मा	१७९८०० किमी२ (६९४०० वर्ग माइल)
• क्रम	१५औँ
उच्चतम उचाई (सिकेङकङ)	१९०२ मिटर (६२४० फिट)
जनसङ्ख्या  (सन् २०२०)[१]
• जम्मा	१२६०१२५१०
• क्रम	पहिलो
• घनत्व	७००/किमी२ (१८००/वर्ग माइल)
• क्रम	७औँ
जनसाङ्ख्यिकी
• जातीय संरचना	हान – ९९% झुआङ – ०.७% याओ – ०.२%
वेबसाइट	www.gd.gov.cn (चिनियाँमा)

सन् २०२२ मा १२.९ ट्रिलियन आरएमबी (जीडीपी नाममात्रमा १.७ ट्रिलियन डलर) को जीडीपीको साथ ग्वाङडोङको अर्थव्यवस्था हाल चीनको कुनै पनि प्रदेशीय-स्तरीय विभाजनको सबैभन्दा ठुलो छ, जसले मुख्यभूमि चीनको कुल आर्थिक उत्पादनमा लगभग १०.६% योगदान पुर्याएको छ। यसको विविध अर्थव्यवस्था छ, र प्राचीन चीनको समुद्री रेशम मार्गको प्रारम्भिक बिन्दुको रूपमा चिनिन्थ्यो। यो उत्पादन सुविधाहरू र चिनियाँ र विदेशी निगमहरूको एक विस्तृत सेटको कार्यालयहरूको घर हो। ग्वाङडोङले हङकङको वित्तीय केन्द्रको निकटताबाट फाइदा उठाएको छ, जुन यो दक्षिणमा सीमा जोडिएको छ।^[३] ग्वाङडोङले चीनको सबैभन्दा ठुलो आयात र निर्यात मेला, क्यान्टन मेला, प्रदेशीय राजधानी ग्वाङ्झोउमा आयोजित गर्दछ। पर्ल नदी डेल्टा आर्थिक क्षेत्र, एक चिनियाँ मेगालोपोलिस, उच्च प्रविधि, विनिर्माण र विदेशी व्यापारको लागि एक कोर हो। यस क्षेत्रमा चार शीर्ष चिनियाँ सहरहरू मध्ये दुई र जीडीपीको आधारमा शीर्ष दुई चिनियाँ प्रिफेक्चर-स्तर का सहरहरू छन्; ग्वाङ्झोउ, र सेन्जेन, देशको पहिलो विशेष आर्थिक क्षेत्र। यी दुई चीनमा सबैभन्दा बढी जनसङ्ख्या र महत्त्वपूर्ण सहरहरू मध्ये एक हुन्, र अब एसिया-प्रशान्त क्षेत्रमा विश्वको सबैभन्दा बढी जनसङ्ख्या भएका मेगासिटीहरू र प्रमुख वित्तीय केन्द्रहरू मध्ये दुई बनेका छन्।^[४]

ग्वाङडोङ प्रदेशले हेनान र शान्डोङलाई उछिन्दै जनवरी २००५ मा चीनको सबैभन्दा बढी जनसङ्ख्या भएको प्रदेश बनेको थियो, जसमा ७९.१ मिलियन स्थायी बासिन्दाहरू र ३१ मिलियन आप्रवासीहरू दर्ता भएका थिए जो वर्षको कम्तिमा छ महिना प्रदेशमा बस्थे; सन् २०२० को चिनियाँ जनगणनाअनुसार चीनको कुल जनसङ्ख्या १२,६०,१२,५१० थियो जुन मुख्य भूमि चीनको जनसङ्ख्याको ८.९३ प्रतिशत थियो। यसले यसलाई दक्षिण एसिया बाहिरको कुनै पनि देशको सबैभन्दा बढी जनसङ्ख्या भएको पहिलो स्तरको प्रशासनिक उपविभाजन बनाउँदछ। ग्वाङडोङ पनि चीनको अनुसन्धान र शिक्षामा अग्रणी प्रदेशहरू मध्ये एक हो। ग्वाङडोङले उच्च शिक्षाका १६० संस्थाहरू होस्ट गर्दछ, जुन दक्षिण मध्य चीन क्षेत्रमा पहिलो र जियाङ्सु पछि सबै चिनियाँ प्रदेशहरू / नगरपालिकाहरू मध्ये दोस्रो स्थानमा छ। सन् २०२३ सम्ममा, यस प्रदेशका दुई प्रमुख सहरहरू वैज्ञानिक अनुसन्धान उत्पादनद्वारा विश्वका शीर्ष २० सहरहरू (ग्वाङ्झोउ ९औँ र सेन्जेन १९औँ) मा स्थान प्राप्त गरेका थिए।^[५][६]