बोस्निया र हर्जगोभिना

बोस्निया र हर्जगोभिना वा कहिलेकाहीँ बोस्निया-हर्जगोभोना र प्रायः अनौपचारिक रूपमा बोस्नियाको रूपमा परिचित, बाल्कन प्रायद्वीप, दक्षिण र दक्षिणपूर्वी युरोपको नाकामा अवस्थित एक राष्ट्र हो। यसको राजधानी र सबैभन्दा ठूलो सहर सारायेभो हो। बोस्निया र हर्जगोभिना पूर्वमा सर्बिया, दक्षिणपूर्वमा मोन्टेनेग्रो र उत्तर र दक्षिणपश्चिममा क्रोएसियासँग जोडिएको छ। दक्षिणमा भूमध्यसागरीय क्षेत्रभित्र एड्रियाटिक सागरमा यसको साँघुरो तट रहेको छ, जुन लगभग २० किलोमिटर (१२ माइल) लामो छ र न्युम सहरलाई घेरेको छ। बोस्निया, जुन देशको अन्तरदेशीय क्षेत्र हो। यहाँ तातो ग्रीष्मकालीन र चिसो, हिमपात भएको जाडो हावापानीको साथ एक मध्यम महाद्वीपीय जलवायु रहेको छ। देशको भूगोल मध्य र पूर्वी क्षेत्रहरूमा पहाडी, उत्तर-पश्चिममा मध्यम पहाडी र उत्तरपूर्वमा मुख्यतया समतल रहेको छ। हर्जगोभिना देशको सानो, दक्षिणी क्षेत्र हो जहाँ भूमध्यसागरीय जलवायु र प्राय: पहाडी क्षेत्र समावेश छ।

बोस्निया र हर्जगोभिना Bosna i Hercegovina Босна и Херцеговина
झन्डा प्रतीकचिह्न
राष्ट्रिय गान:  Državna himna Bosne i Hercegovine Државна химна Босне и Херцеговине ("बोस्निया र हर्जगोभिनाको राष्ट्रिय गान")
बोस्निया र हर्जगोभिना-अवस्थिति (हरियो) यूरोपमा-এ (गाढा खैरो)
राजधानी र सबैभन्दा ठुलो सहर	सारायेभो[१] ४३°५२′उ॰ १८°२५′पू॰ / ४३.८६७°N १८.४१७°E / 43.867; 18.417
आधिकारिक भाषाहरू (राज्य स्तरीय)	कुनै पनि छैन[१]
आधिकारिक भाषाहरू (क्षेत्र स्तरीय)	बोस्नियाली सर्बियाली क्रोएसियाली
रैथाने(हरू)	बोस्नियाली [२][३][४]
सरकार	सङ्घीय संसदीय[४] निर्देशकीय गणतन्त्र
• उच्च प्रतिनिधि	Christian Schmidta
• राष्ट्रपतीय अध्यक्ष	Šefik Džaferovićb
• राष्ट्रपतीय सदस्य	Milorad Dodikc Željko Komšićd
• मन्त्रिपरिषद् अध्यक्ष	Zoran Tegeltija
व्यवस्थापिका	संसदीय सभा
• माथिल्लो सदन	जनसभा
• तल्लो सदन	प्रतिनिधि सभा
स्थापनाको इतिहास
• बोस्निया (प्रारम्भिक मध्यकालीन राजनीति)	१०औँ शताब्दी
• बोस्नियाको बानेट	सन् ११५४
• बोस्निया अधिराज्य	सन् १३७७
• अटोमन विजयी	सन् १४६३
• अस्ट्रिया-हङ्गेरी विजयी र सन् १९०८ को विलय	सन् १८७८
• युगोस्लाभियाको निर्माण	१ डिसेम्बर १९१८
• फासीवाद विरोध परिषद्	२५ नोभेम्बर १९४३
• समाजवादी सङ्घीय गणतन्त्र युगोस्लाभियाको अधिनमा समाजवादी गणतन्त्र बोस्निया र हर्जगोभिना	२९ नोभेम्बर १९४५
• युगोस्लाभियाबाट स्वतन्त्र	३ मार्च १९९२
• वासिङ्टन सम्झौता	१८ मार्च १९९४
• डेटन सम्झौता	१४ डिसेम्बर १९९५
क्षेत्रफल
• जम्मा	५१,१२९ किमी२ (१९,७४१ वर्ग माइल) (१२५औँ)
• पानी (%)	१.४%
जनसङ्ख्या
• सन् २०२० अनुमानित	३४,७५,०००[५] (१३२औँ)
• सन् २०१३ जनगणना	३५,३१,१५९[६]
• घनत्व	६९ /किमी2 (१७८.७ /वर्ग माइल)
कुल ग्राहस्थ उत्पादन (क्रय शक्ति समता)	सन् २०२२ लगत
• जम्मा	$६०.६७९ अर्ब[७] (११२औँ)
• प्रति व्यक्ति	$१७,४७१[७] (८६औँ)
कुल ग्राहस्थ उत्पादन (साङ्केतिक)	सन् २०२२ लगत
• जम्मा	$२३.३५८ अर्ब[७] (११७औँ)
• प्रति व्यक्ति	$७,०७८[७] (१११औँ)
गिनी (सन् २०१५)	३२.७[८] मध्यम · ४७औँ
मानव विकास सूचकाङ्क (सन् २०१९)	०.७८०[९] उच्च · ७४औँ
मुद्रा	बोस्नियाली मार्क (BAM)
समय क्षेत्र	अन्तर्राष्ट्रिय प्रमाणिक समय+०१ (केन्द्रीय युरोपेली समय)
• ग्रीष्मकालीन (दिवाप्रकाश समय बचत)	अन्तर्राष्ट्रिय प्रमाणिक समय+०२ (केन्द्रीय युरोपेली ग्रीष्मकालीन समय)
मिति ढाँचा	दिन
सडक प्रयोग	दायाँ
टेलिफोन कोड	+३८७
इन्टरनेट डोमेन	डट बिए
उच्च प्रतिनिधि डेटन सम्झौताको एक अन्तर्राष्ट्रिय नागरिक निरीक्षक हो जसलाई निर्वाचित र गैर-निर्वाचित अधिकारीहरूलाई बर्खास्त गर्ने र कानून बनाउने अधिकार रहेको हुन्छ। अध्यक्ष र वर्तमान राष्ट्रपति सदस्य (बोस्नियाक) वर्तमान राष्ट्रपति सदस्य सर्ब्स) वर्तमान राष्ट्रपति सदस्य (क्रोएट्स)