स्कटल्यान्ड
स्कटल्यान्ड (/ˈskɒt.lənd/; स्कट्स: [ˈskɔt.lənd]; स्कटिस गाइलिक: अल्बा [ˈal̪ˠapə] ( )) एउटा राष्ट्र हो जुन संयुक्त अधिराज्यको एउटा भाग हो तथा ग्रेट ब्रिटेनको एक तिहाई भाग ओगटेको छ ।[११][१२][१३]
स्कटल्यान्ड Alba | |
---|---|
स्कटल्यान्ड-अवस्थिति (गाढा हरियो) – यूरोप-এ (हरियो & गाढा खैरो) | |
राजधानी | एडिनवर्ग |
सबैभन्दा ठुलो सहर | ग्लासगो ५५°५१′उ॰ ४°१६′प॰ / ५५.८५०°N ४.२६७°W |
भाषाहरू | अङ्ग्रेजी |
मानयता प्राप्त भाषाहरूc | स्कटिस गेलिक[१] Scots[२] |
जातिगत समूहहरू (२०११) |
|
रैथाने(हरू) |
|
सार्वभौम सम्पन्न राज्य | संयुक्त अधिराज्य |
सरकार | संबैधानिक राजतन्त्र भित्र न्यायगत सरकारe |
• राजतन्त्र | एलिजाबेथ दोश्रो |
एलेक्स स्यालमोंड | |
• | |
ब्रिटिश सरकार | |
डेभिड क्यामरून | |
• स्कटल्याण्डका राज्य सचिब | एलिस्टेयर कारमिचेल |
व्यवस्थापिका | स्कटिस संसद |
गठन | |
• स्थापना | ९औ शताब्दी (परम्परागत ८४३) |
• इङ्ल्यान्ड सँग सम्झौता | १ मे १७०७ |
क्षेत्रफल | |
• जम्मा | ७८,३८७ किमी२ (३०,२६५ वर्ग माइल) |
• पानी (%) | १.९ |
जनसङ्ख्या | |
• २०१३ अनुमानित | ५३,२७,७००[४] |
• २०११ जनगणना | ५३,१३,६००[५] |
• घनत्व | ६७.५ /किमी2 (१७४.८ /वर्ग माइल) |
कुल ग्राहस्थ उत्पादन (साङ्केतिक) | २०१३ लगत |
• जम्मा | $२४५.२६७ बिलियन[६] (उत्तरी सागर तेल तथा ग्याँस को राजश्व समाहित) |
• प्रति व्यक्ति | $४५,९०४ |
मुद्रा | पाउण्ड स्टरलीङ्ग (GBP) |
समय क्षेत्र | अन्तर्राष्ट्रिय प्रमाणिक समय (जीएमटि) |
• ग्रीष्मकालीन (दिवाप्रकाश समय बचत) | अन्तर्राष्ट्रिय प्रमाणिक समय+१ (बिएसटि) |
मिति ढाँचा | dd/mm/yyyy |
सडक प्रयोग | बायाँ |
टेलिफोन कोड | +४४ |
इन्टरनेट डोमेन | .scotf |
वेबसाइट www |
ग्रेट ब्रिटेन भनेको वेल्स, स्कटल्याण्ड, आयरल्यान्ड र बेलायत मिलेर बनेको हो । वेल्सलाई तेह्रौँ शताब्दीमा ब्रिटेनले युद्धबाट जितेर आफूमा गाभेको थियो । स्टकल्याण्डलाई चाँहि सहमतिमै ब्रिटेनमा गाभिएको थियो । आयरल्यान्डलाई पनि बल प्रयोगको माध्यमबाट बेलायतमा गाभिएको हो ।
एलिजाबेथ प्रथमको निधनपछि स्कटल्याण्डलाई जेम्सलाई बेलायतमा निम्त्याएर राजा बनाइयो र ब्रिटेन र स्कटल्याण्डलाई मिलाएर युनाइटेड किङडम (युके) बनाउने सहमति भयो ।
स्कटल्याण्डमा छुट्टै पार्लियामेन्ट छ । त्यहाँ राष्ट्रिय पार्टीहरु कमजोर हुँदै सन् २०१२ मा स्कटिज नेशनल पार्टीले पार्लियामेन्टमा बहुमत हासिल गरेको छ ।
परिचय
बेलायतबाट स्कटल्याण्डलाई अलग्गै राज्य बनाउने कि नबनाउने भन्नेबारे जनमत सङ्ग्रह
स्कटल्याण्ड संयुक्त अधिराज्य अन्तर्गत नै रहने भएको छ। बिहीबार भएको ऐतिहासिक जनमत संग्रहमा "स्कटल्याण्ड एक स्वतन्त्र राष्ट्र बन्नु पर्छ कि पर्दैन?" भन्ने प्रश्नमा ५५ प्रतिशत स्कटल्याण्ड नागरिकले "हुन्न" भनि मतदान गरेपछि संयुक्त अधिराज्य टुक्रिने सम्भावना टरेको हो।
जनमतसंग्रहमा ८५ प्रतिशत मत खसेको अधिकारीहरूले बताएका छन्। स्कटल्याण्डका ३२ वटै परिषदको नतिजा सार्वजनिक भैसकेको छ। जसअनुसार "हुन्न" भन्ने पक्षमा २० लाखभन्दा बढी मत खसेको छ । जीतका लागि १८ लाख ५२ हजार जतिको मत आवश्यक थियो।
स्कटल्याण्डका फर्ष्ट मिनिष्टर एलेक्स सालमण्डको नेतृत्वमा दुई वर्षको प्रयासपछि जनमत सङ्ग्रह गरिएको थियो । सालमण्डले हार स्वीकार गरिसककेको बेलायती पत्रिका डेली मेलको अनलाईन संस्करणले लेखेको छ। "स्कटल्याण्डका अधिकांश नागरिकले अहिलेको अवस्थामा स्वतन्त्र नहुने भनि गरेको निर्णय स्वीकार गर्छ," सालमण्डले भन्नुभयो।
उहाँले सम्पूर्ण स्कटल्याण्ड नागरिकलाई पनि प्रजातान्त्रिक निर्णय स्वीकार्न अनुरोध गर्नुभयो । स्कटिश संसदलाई बढी अधिकार दिने वचन पालना गर्न उहाँले एकीकृत संयुक्त अधिराज्यका पक्षधर दलहरूलाई अनुरोध पनि गर्नुभएको छ।
स्कटल्याण्डको सबैभन्दा ठूलो परिषद क्षेत्र ग्लासगोले भने स्वतन्त्रताको पक्षमा मतदान गरेको थियो भने राजधानी एडिनबर्गका बासिन्दाले विपक्षमा मतदान गरे । बेलायत, वेल्स, उत्तरी आयरल्यान्ड र स्कटल्याण्ड मिलेर संयुक्त अधिराज्य बनेको हो।
स्कटल्याण्ड अलग हुनुपर्ने पक्षका नेताले अलग भए आफनै मुद्रा बनाउने र यस बारेमा बेलायतसँग सम्झौता गर्ने बताएका छन् भने बेलायतमै रहनुपर्ने पक्षका नेताले अलग हुने कुरा संकिर्ण राष्ट्रवाद मात्रै भएको टिप्पणी गरेका छन् ।