३० वर्षे युद्ध

सन् १६१८-१६४८ के तीस वर्षे युद्ध - युरोपका विभिन्न राज्यसमूहहरूका बीचको अन्तर्विरोध चर्केर जानुको कारणले गर्दा उत्पन्न भएको पहिलो युरोपव्यापी युद्ध । यो युद्ध प्रोटेस्टेन्टहरू र क्याथोलिकहरूबीच भिडन्तको रूपमा देखापरेको थियो । जर्मनी नै यस भिडन्तको मुख्य अखाडा बनेको थियो र युद्धमा भाग लिइरहेका दुवै पक्षको लुट तथा हडप नैतिको पनि तारो रहेको थियो । बेस्टफाल दुवै पक्षको लुट तथा हडप नैतिको पनि तारो जर्मनीको राजनीतिक विखण्डनलाई कानुनी रूप दियो ।^[१]