Klitoria ternateńska
Klitoria ternateńska (Clitoria ternatea L.) – gatunek tropikalnej rośliny należący do rodziny bobowatych (Fabaceae).
Kwiat | |||
Systematyka[1][2] | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Podkrólestwo | |||
Nadgromada | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Nadklasa | |||
Klasa | |||
Nadrząd | |||
Rząd | |||
Rodzina | |||
Podrodzina | |||
Rodzaj | |||
Gatunek | klitoria ternateńska | ||
Nazwa systematyczna | |||
Clitoria ternatea L. Sp. pl. 2:753. 1753 | |||
Synonimy | |||
|
Morfologia
Roślina zielna, liście o długości 6–17 cm, naprzemianległe, z 5–7 eliptycznymi listkami o długości 2–7 cm. Kwiaty najczęściej fioletowe, niekiedy białe lub różowe, z żółto-białą plamką w środku. Kwiaty odwrócone o 180 stopni w porównaniu z kwiatkami innych motylkowych. Pod działaniem kwasów kwiat zmienia barwę na czerwoną, zaś zasad – na niebieską[4]. Owoce: zielone, lekko owłosione strąki o długości 5–12 cm.
Zastosowanie
- Ze względu na ładne kwiaty w krajach o tropikalnym klimacie jest uprawiana jako roślina ozdobna.
- W niektórych krajach Azji stosuje się do barwienia żywności.
- Roślina jest wykorzystywana w tradycyjnej medycynie ajurwedyjskiej. Tradycja przypisuje jej działanie przeciwstresowe, wzmacniające pamięć i inne. Badania naukowe potwierdziły przeciwbakteryjne, przeciwgorączkowe, przeciwzapalne, przeciwbólowe, moczopędne, znieczulające, przeciwcukrzycowe, owadobójcze działanie ekstraktów, wpływ na agregację płytek krwi oraz działanie relaksujące, połączone z rozluźnieniem mięśni gładkich[5][6]. Etanolowy ekstrakt z korzenia stosowany jest w medycynie ludowej jak lek przeciwastmatyczny. Także w tym zakresie ocena naukowa potwierdza wartość farmaceutyczną wykorzystywanego gatunku. Substancjami aktywnymi mogą być flawonoidy i saponiny obecne w roślinie[7].
Obecność w kulturze i symbolice
- W Indiach kwiaty klitorii (sanskryt: aparadźita, dosłownie: „niezwyciężona”) uważane są za symbol bogini Durgi[potrzebny przypis].
Przypisy
Linki zewnętrzne
- Clitoria ternatea, [w:] Tropical Forages [online], tropicalforages.info [dostęp 2023-04-09] .
Identyfikatory zewnętrzne (takson):
- EoL: 643360
- Flora of China: 200012053
- GBIF: 2946519
- identyfikator iNaturalist: 160759
- IPNI: 486606-1
- ITIS: 26543
- NCBI: 43366
- Plant Finder: 280445
- identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): ild-2539
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:486606-1
- identyfikator Tropicos: 13028697
- USDA PLANTS: CLTE3
🔥 Top keywords: Wikipedia:Strona głównaSpecjalna:SzukajLiga Mistrzów UEFAFacebookKotyninaYouTubeSzczepan TwardochIzabela BodnarJadwiga StaniszkisWho put Bella in the Wych Elm?Jacek ProtasiewiczPolskaDubajCarlo AncelottiReal MadrytLiga Mistrzów UEFA (2023/2024)Ninja Warrior PolskaIranKatarzyna KotulaFallout (seria)IzraelStanisław DerehajłoAndrij Łunin17 kwietniaKlaudiusz ŠevkovićRobert MazurekBrama (ryba)Zmarli w kwietniu 2024Czarny RomanII wojna światowaPep GuardiolaAdolf HitlerFentanylŁukasz GibałaCzernihówRobert LewandowskiPokolenie ZWarszawaXHamster