Koczkodan Diany
Koczkodan Diany[6], diana[7], koczkodan diana[8] (Cercopithecus diana) – gatunek ssaka naczelnego z podrodziny koczkodanów (Cercopithecinae) w obrębie rodziny koczkodanowatych (Cercopithecidae).
Cercopithecus diana | |||
(Linnaeus, 1758) | |||
Systematyka | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Typ | |||
Podtyp | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Infragromada | |||
Rząd | |||
Podrząd | |||
Nadrodzina | |||
Rodzina | |||
Podrodzina | |||
Plemię | |||
Rodzaj | |||
Gatunek | koczkodan Diany | ||
Synonimy | |||
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[5] | |||
Zasięg występowania | |||
Taksonomia
Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1758 roku szwedzki przyrodnik Karol Linneusz, nadając mu nazwę Simia diana[1]. Miejsce typowe według oryginalnego opisu to Gwinea (łac. Habitat in Guinea)[1], tj. prawdopodobnie Liberia[9][10][11]. Linneusz swój opis oparł na swoim wcześniejszym (1754) artykule na łamach Kungl. Svenska vetenskapsakademiens handlingar[12] oraz na publikacjach innych autorów: „Cercopithecus barbatus Guineensis” Georga Marggrafa z 1648 roku[13], „Cercopithecus barbatus 1 Clus.” Johna Raya z 1693 roku[14] oraz „Cercopithecus barbatus” Charles’a de L’Écluse’a z 1605 roku[15].
C. diana należy do grupy gatunkowej diana[10].
Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World uznają ten takson za gatunek monotypowy[10].
Etymologia
Zasięg występowania
Koczkodan Diany występuje w południowej Gwinei (Forécariah), Sierra Leone, Liberii i południowo-zachodnim Wybrzeżu Kości Słoniowej (na zachód od rzeki Sassandra)[10].
Morfologia
Długość ciała (bez ogona) samic 42–45 cm, samców 50–60 cm, długość ogona samic 70 cm, samców 85 cm; masa ciała samic 3,9 kg, samców 5,2 kg[19][20]. Sierść krótka, gęsta i miękka, ubarwienie czarne lub szaroczarne, broda, szyja i pierś kremowobiała.
Tryb życia
Zamieszkuje w wilgotnych, starych lasach tropikalnych. Prowadzi dzienny, nadrzewny tryb życia, z rzadka schodząc na ziemię. Żywi się roślinami i drobnymi zwierzętami. Żyje w stadach liczących od kilkunastu do trzydziestu osobników. Stado składa się pojedynczego samca, kilku samic i ich młodych. Ciąża trwa 5 miesięcy, opieka nad młodymi spoczywa na samicy, opiekuje się nim ok. 6 miesięcy. Młode osiągają dojrzałość w wieku ok. 3 lat.
Koczkodan Diany żyje ok. 20 lat.
Status zagrożenia
W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody i Jej Zasobów został zaliczony do kategorii EN (ang. endangered ‘zagrożony’)[5].
Przypisy
Bibliografia
- T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 1–984, 1904. (ang.).
- K. Kowalski (red.), A. Krzanowski, H. Kubiak, B. Rzebik-Kowalska & L. Sych: Ssaki. Wyd. IV. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1991, s. 45, seria: Mały słownik zoologiczny. ISBN 83-214-0637-8.
- K. Kennedy: Cercopithecus diana. (On-line), Animal Diversity Web, 1999. [dostęp 2009-01-02]. (ang.).