Lista światowego dziedzictwa UNESCO w Tajlandii

lista w projekcie Wikimedia

Lista światowego dziedzictwa UNESCO w Tajlandii – lista miejsc w Tajlandii wpisanych na listę światowego dziedzictwa UNESCO, ustanowionej na mocy Konwencji w sprawie ochrony światowego dziedzictwa kulturowego i naturalnego, przyjętej przez UNESCO na 17. sesji w Paryżu 16 listopada 1972[1] i ratyfikowanej przez Tajlandię 17 września 1987 roku[2].

Obecnie (stan w 2023 roku) na liście znajduje się siedem obiektów: cztery dziedzictwa kulturowego i trzy o charakterze przyrodniczym[2].

Na tajlandzkiej liście informacyjnej UNESCO – liście obiektów, które Tajlandia zamierza rozpatrzyć do zgłoszenia do wpisu na listę światowego dziedzictwa, znajduje się 5 obiektów (stan w roku 2023)[2].

Obiekty na liście światowego dziedzictwa UNESCO

Obiekty wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO

Poniższa tabela przedstawia tajlandzkie obiekty na liście światowego dziedzictwa UNESCO:

Nr ref. – numer referencyjny UNESCO;
Obiekt – polskie tłumaczenie nazwy wpisu na liście wraz z jej angielskim oryginałem[2];
Położenie – miasto, muhafaza; współrzędne geograficzne;
Typ – klasyfikacja według Komitetu Światowego Dziedzictwa[3]:
  • kulturowe (K),
  • przyrodnicze (P),
  • kulturowo–przyrodnicze (K,P);
Rok wpisu – rok wpisu na listę;
Opis – krótki opis obiektu wraz z informacjami o jego zagrożeniu.
Nr ref.ObiektZdjęciePołożenieTypRokOpis
574Sukhothai i związane z nim zespoły zabytkowe
Historic Town of Sukhothai and Associated Historic Towns
ThSukhothai
Kamphaeng Phet
17°01′16″N 99°42′13″E/17,021111 99,703611
KTh
(i)(iii)
1991Sukhothai – pierwsza stolica Syjamu w XIII–XIV w. Miasto z wieloma zabytkami architektury tajskiej w tzw. „stylu Sukhothai”[4]. Wpis obejmuje również dwa miasta satelickie Sukhothai: Si Satchanalai i Kamphaeng Phet[4].
575Stanowisko archeologiczne Ban Chiang
Ban Chiang Archaeological Site
ThUdon Thani
17°32′55,0″N 103°21′30,0″E/17,548611 103,358333
KTh
(iii)
1992Stanowisko archeologiczne, uznawane za najważniejsze stanowisko prehistoryczne (z epoki brązu 1495–900 p.n.e.) w Azji Południowo-Wschodniej, najwcześniejsze świadectwo uprawy ziemi w regionie oraz produkcji i stosowania metali[5].
576Historyczne miasto Ayutthaya
Historic City of Ayutthaya
ThAyutthaya
14°21′00″N 100°35′00″E/14,350000 100,583333
KTh
(iii)
1991Ayutthaya – założone w 1350 roku, druga stolica Syjamu, zniszczone przez Birmańczyków w XVIII w.[6] Do dziś zachowały się świątynie typu prang oraz klasztory[6].
590Kompleks leśny Dong Phayayen-Khao Yai
Dong Phayayen-Khao Yai Forest Complex
ThSaraburi
Nakhon Ratchasima
Nakhon Nayok
Prachinburi
Sa Kaeo
Buri Ram
14°20′00″N 102°03′00″E/14,333333 102,050000
PTh
(x)
2005Kompleks leśny Dong Phayayen-Khao Yai między Parkiem Narodowym Ta Phraya na granicy z Kambodżą na wschodzie i Parkiem Narodowym Khao Yai na zachodzie[7]. Obejmuje obszar górzysty o wzniesieniach do 1351 m.[7] W części południowej znajdują się liczne wodospady i przełęcze[7]. Na terenie kompleksu występuje ponad 800 gatunków fauny (w tym 112 gatunków ssaków, m.in. 2 gatunki gibonów, 392 gatunki ptaków, 200 gadów i płazów), z czego 19 to gatunki zagrożone, czterem grozi wyginięcie[7].
591Rezerwat dzikiej przyrody Thung Yai-Huai Kha Kheng
Thungyai-Huai Kha Khaeng Wildlife Sanctuaries
ThKanchanaburi
Tak
Uthai Thani
15°25′05,0″N 99°13′57,0″E/15,418056 99,232500
PTh
(vii)(ix)(x)
1991Rezerwaty przyrody wzdłuż granicy z Mjanma obejmujące lasy w większości w stanie dziewiczym[8].
1461Kompleks leśny Kaeng Krachan
Kaeng Krachan Forest Complex (KKFC)
ThRatchaburi
Phetchaburi
Prachuap Khiri Khan
12°51′56,4″N 99°24′00,0″E/12,865667 99,400000
PTh
(x)
2021Kompleks obejmuje trzy obszary chronione: rezerwat Mae Nam Phachi, Park Narodowy Kaeng Krachan oraz Park Narodowy Kui Buri[9]. Występuje tu wiele gatunków endemicznych, np. Magnolia mediocris czy Magnolia gustavii oraz gatunków zagrożonych, m.in. krokodyl syjamski (krytycznie zagrożony), banteng azjatycki, słoń indyjski, tygrys azjatycki, cyjon, żółw brunatny, a także gatunków narażonych, m.in. niedźwiedź himalajski, tapir czaprakowy, serau białogrzywy i makak niedźwiedzi[9].
1662Starożytne miasto Si Thep i powiązane pomniki Dwarawati
The Ancient Town of Si Thep and its Associated Dvaravati Monuments
ThPhetchabun
15°27′58″N 101°09′02″E/15,466111 101,150556
KTh
(ii)(iii)
2023Najważniejsze miasto Dwarawati[10].

Obiekty na tajlandzkiej Liście Informacyjnej UNESCO

Obiekty wpisane na tajlandzką Listę Informacyjną UNESCO

Poniższa tabela przedstawia obiekty na tajlandzkiej Liście Informacyjnej UNESCO:

Nr ref. – numer referencyjny UNESCO;
Obiekt – polskie nazwa obiektu wraz z jej angielskim oryginałem na jemeńskiej Liście Informacyjnej[2];
Położenie – miasto, muhafaza; współrzędne geograficzne;
Typ – klasyfikacja według zgłoszenia[3]:
  • kulturowe (K),
  • przyrodnicze (P),
  • kulturowo–przyrodnicze (K,P);
Rok wpisu – rok wpisu na Listę Informacyjną;
Opis – krótki opis obiektu wraz z informacjami o jego zagrożeniu.
Nr ref.ObiektZdjęciePołożenieTypRokOpis
1920Park historyczny Phu Phra Bat
Phuphrabat Historical Park
ThUdon Thani
17°42′00″N 102°22′00″E/17,700000 102,366667
KTh
(ii)(iii)(iv)(vi)
2004Na terenie parku znajduje się 68 miejsc o znaczeniu kulturowym, przede prehistorycznych malowideł naskalnych oraz stylizowanych symboli religijnych w formie reliefów – jednych z pierwszych świadectw kultury Khmerów i Lan Xang[11]. Znajdują się tu również dwa symboliczne odciski stóp Buddy[11].
5752Wat Phra Mahathat
Wat Phra Mahathat Woramahawihan, Nakhon Si Thammarat
ThNakhon Si Thammarat
8°24′41″N 99°58′00″E/8,411389 99,966667
KTh
(i)(ii)(vi)
2012Kompleks świątynny buddystów z zabudowaniami wzniesionymi od XIII do XVIII w.[12]
6003Pomniki i krajobraz kulturowy Chiang Mai
Monuments, Sites and Cultural Landscape of Chiang Mai, Capital of Lanna
ThChiang Mai
18°47′43″N 98°59′55″E/18,795278 98,998611
KTh
(i)(ii)(iii)(vi)
2015Wpis obejmuje m.in. Park Narodowy Doi Suthep-Pui, XV-wieczną świątynię Wat Pra That Doi Suthep, mury obronne Chiang Mai, liczne średniowieczne świątynie[13].
6183Wat Phra That Phanom
Phra That Phanom, its related historic buildings and associated landscape
ThNakhon Phanom
16°56′36,2″N 104°43′33,6″E/16,943400 104,725997
KTh
(i)(ii)(vi)
2017Stupa, której najstarsze mury datowane są na ok. 7–8 rok n.e.[14] Przechowywane są tu relikwie kości Buddy[14].
6401Phanom Rung
Ensemble of Phanom Rung, Muang Tam and Plai Bat Sanctuaries
ThBuri Ram
14°31′55,0″N 102°56′25,0″E/14,531944 102,940272
KTh
(iii)(iv)(v)
2019Sanktuarium Phanom Rung z X–XIII w. poświęcone Śiwie[15].

Przypisy