Oscar za najlepsze kostiumy

Oscar za najlepsze kostiumy (ang. Academy Award for Best Costume Design) – nagroda przyznawana kostiumografom przez Amerykańską Akademię Sztuki i Wiedzy Filmowej[1] od 1948. Nominacje przyznawane są przez członków Akademii zajmujących się profesjonalnie projektowaniem kostiumów. Zwycięzcy są wybierani przez wszystkich członków Akademii. W latach 1940-1966 (z krótką przerwą 1957-58) istniał podział na osobne kategorie dla filmów czarno-białych i barwnych[2]. Kandydatem do nagrody może być tylko główny kostiumograf[3].

W latach 1948-1966 większość nagród za najlepsze kostiumy w filmach czarno-białych zostało przyznanych filmom rozgrywającym się współcześnie. Z kolei kategorię filmów barwnych zdominowały wystawne produkcje epickie, fantastyczne i muzyczne[4].

Najwięcej Oscarów za najlepsze kostiumy (8) otrzymała Edith Head, do której należy również rekord pod względem ilości nominacji w tej kategorii (35)[5]. Pięciokrotną laureatką w tej kategorii jest Irene Sharaff. Czterokrotnie zwyciężyły Milena Canonero i Colleen Atwood. Po trzy Oscary za najlepsze kostiumy otrzymali: Charles LeMaire, Dorothy Jeakins, Anthony Powell, Orry-Kelly, James Acheson i Sandy Powell[6]. Najwięcej nominacji bez otrzymania nagrody (6) zdobyła Patricia Norris.

Kilku laureatów tej nagrody zdobyło także za ten sam film Oscara za najlepszą scenografię. Byli to: Roger K. Furse, Marcel Vertès, Cecil Beaton, John Truscott i Catherine Martin, która dokonała tego wyczynu dwukrotnie[7].

Jedynym polskim akcentem tej kategorii jest trzykrotnie nominowana projektantka kostiumów Anna Biedrzycka-Sheppard, mieszkająca i pracująca w Wielkiej Brytanii.

Laureaci i nominowani

1948–1959

RokKategoriaLaureatNominowaniPrzypisy
1948
Film czarno-białyHamlet
Roger K. Furse
[8]
Film barwnyJoanna d’Arc
Dorothy Jeakins i Barbara Karinska
[8]
1949
Film czarno-białyDziedziczka
Edith Head i Gile Steele
[9]
Film barwnyPrzygody Don Juana
Marjorie Best, Leah Rhodes i Travilla
  • Mother Is a Freshman – Kay Nelson
[9]
1950
Film czarno-białyWszystko o Ewie
Edith Head i Charles LeMaire
[10]
Film barwnySamson i Dalila
Edith Head, Dorothy Jeakins, Elois Jenssen, Gile Steele i Gwen Wakeling
  • Czarna róża – Michael Whittaker
  • That Forsyte Woman – Walter Plunkett i Valles
[10]
1951
Film czarno-białyMiejsce pod słońcem
Edith Head
[11]
Film barwnyAmerykanin w Paryżu
Orry-Kelly, Walter Plunkett i Irene Sharaff
[11]
1952
Film czarno-białyPiękny i zły
Helen Rose
[12]
Film barwnyMoulin Rouge
Marcel Vertès
[12]
1953
Film czarno-białyRzymskie wakacje
Edith Head
[13]
Film barwnyTunika
Charles LeMaire i Emile Santiago
[13]
1954
Film czarno-białySabrina
Edith Head
[14]
Film barwnyWrota piekieł
Sanzō Wada
[14]
1955
Film czarno-białyJutro będę płakać
Helen Rose
[15]
Film barwnyMiłość jest wspaniała
Charles LeMaire
[15]
1956
Film czarno-białyThe Solid Gold Cadillac
– Jean Louis
[16]
Film barwnyKról i ja
Irene Sharaff
[16]

W latach 1957-58 zlikwidowano podział na osobne kategorie dla filmów czarno-białych i barwnych.

RokLaureatNominowaniPrzypisy
1957Roztańczone dziewczyny
Orry-Kelly
[17]
1958Gigi
Cecil Beaton
[18]

Od 1959 przywrócono podział na osobne kategorie dla filmów czarno-białych i barwnych.

RokKategoriaLaureatNominowaniPrzypisy
1959
Film czarno-białyPół żartem, pół serio
Orry-Kelly
[19]
Film barwnyBen-Hur
Elizabeth Haffenden
[19]

1960–1969

RokKategoriaLaureatNominowaniPrzypisy
1960
Film czarno-białyThe Facts of Life
Edith Head i Edward Stevenson
[20]
Film barwnySpartakus
Bill Thomas i Valles
[20]
1961
Film czarno-białySłodkie życie
Piero Gherardi
[21]
Film barwnyWest Side Story
Irene Sharaff
[21]
1962
Film czarno-białyCo się zdarzyło Baby Jane?
Norma Koch
[22]
Film barwnyWspaniały świat braci Grimm
Mary Wills
[22]
1963
Film czarno-biały
Piero Gherardi
[23]
Film barwnyKleopatra
– Renie Conley, Vittorio Nino Novarese i Irene Sharaff
[23]
1964
Film czarno-białyNoc iguany
Dorothy Jeakins
[24]
Film barwnyMy Fair Lady
Cecil Beaton
[24]
1965
Film czarno-białyDarling
Julie Harris
[25]
Film barwnyDoktor Żywago
Phyllis Dalton
[25]
1966
Film czarno-białyKto się boi Virginii Woolf?
Irene Sharaff
[26]
Film barwnyOto jest głowa zdrajcy
Elizabeth Haffenden
[26]

Od 1967 ostatecznie zlikwidowano podział na osobne kategorie dla filmów czarno-białych i barwnych.

RokLaureatNominowaniPrzypisy
1967Camelot
John Truscott
[27]
1968Romeo i Julia
Danilo Donati
[28]
1969Anna tysiąca dni
Margaret Furse
[29]

1970–1979

RokLaureatNominowaniPrzypisy
1970Cromwell
Vittorio Nino Novarese
[30]
1971Mikołaj i Aleksandra
– Yvonne Blake i Antonio Castillo
[31]
1972Podróże z moją ciotką
Anthony Powell
[32]
1973Żądło
Edith Head
[33]
1974Wielki Gatsby
– Theoni V. Aldredge
[34]
1975Barry Lyndon
Milena Canonero i Ulla-Britt Söderlund
[35]
1976Casanova
Danilo Donati
[36]
1977Gwiezdne wojny
John Mollo
[37]
1978Śmierć na Nilu
Anthony Powell
[38]
1979Cały ten zgiełk
Albert Wolsky
[39]

1980–1989

RokZwycięzcaNominowaniPrzypisy
1980Tess
Anthony Powell
[40]
1981Rydwany ognia
Milena Canonero
[41]
1982Gandhi
– Bhanu Athaiya i John Mollo
[42]
1983Fanny i Aleksander
Marik Vos-Lundh
[43]
1984Amadeus
Theodor Pištěk
[44]
1985Ran
Emi Wada
[45]
1986Pokój z widokiem
Jenny Beavan i John Bright
[46]
1987Ostatni cesarz
James Acheson
[47]
1988Niebezpieczne związki
James Acheson
[48]
1989Henryk V
Phyllis Dalton
[49]

1990–1999

RokLaureatNominowaniPrzypisy
1990Cyrano de Bergerac
Franca Squarciapino
[50]
1991Bugsy
Albert Wolsky
[51]
1992Drakula
Eiko Ishioka
[52]
1993Wiek niewinności
Gabriella Pescucci
[53]
1994Priscilla, królowa pustyni
– Tim Chappel i Lizzy Gardiner
[54]
1995Czas przemian
James Acheson
[55]
1996Angielski pacjent
Ann Roth
[56]
1997Titanic
Deborah Lynn Scott
[57]
1998Zakochany Szekspir
Sandy Powell
[58]
1999Topsy-Turvy
Lindy Hemming
[59]

2000–2009

RokLaureatNominowaniPrzypisy
2000Gladiator
Janty Yates
[60]
2001Moulin Rouge!
Catherine Martin i Angus Strathie
[61]
2002Chicago
Colleen Atwood
[62]
2003Władca Pierścieni: Powrót króla
Ngila Dickson i Richard Taylor
[63]
2004Aviator
Sandy Powell
[64]
2005Wyznania gejszy
Colleen Atwood
[65]
2006Maria Antonina
Milena Canonero
[66]
2007Elizabeth: Złoty wiek
Alexandra Byrne
[67]
2008Księżna
Michael O’Connor
[68]
2009Młoda Wiktoria
Sandy Powell
[69]

2010–2019

RokLaureatNominowaniPrzypisy
2010Alicja w Krainie Czarów
Colleen Atwood
[70]
2011Artysta
Mark Bridges
[71]
2012Anna Karenina
Jacqueline Durran
[72]
2013Wielki Gatsby
Catherine Martin
[73]
2014Grand Budapest Hotel
Milena Canonero
[74]
2015Mad Max: Na drodze gniewu
Jenny Beavan
[75]
2016Fantastyczne zwierzęta i jak je znaleźć
Colleen Atwood
[76]
2017Nić widmo
Mark Bridges
[77]
2018Czarna Pantera
– Ruth E. Carter
[78]
2019Małe kobietki
Jacqueline Durran
[79]

2020–2029

RokLaureatNominowaniPrzypisy
2020Ma Rainey: Matka bluesa
Ann Roth
[80]
2021Cruella
Jenny Beavan
[81]

Wielokrotnie nominowani

Poniższa lista obejmuje kostiumografów, którzy zdobyli więcej niż jedną nominację do Oscara w tej kategorii (stan na grudzień 2021). Lista sortowana jest według całkowitej liczby nagród (I kolumna), całkowitej liczby nominacji z jedną nagrodą (II kolumna) oraz całkowitej liczby nominacji bez nagrody (III kolumna). Nominacje podane są w nawiasach. W przypadku identycznej liczby nominacji osoby nominowane ułożone są w kolejności alfabetycznej.

Przypisy

Linki zewnętrzne