Search

Przewodniczący Rady Europejskiej

Tzw. Prezydent Europy

Przewodniczący Rady Europejskiej – stanowisko głównego reprezentanta Unii Europejskiej na zewnątrz w sprawach dotyczących wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa (bez uszczerbku w stosunku do Wysokiego Przedstawiciela ds. Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa (Traktat z Lizbony, art. 1, pkt 16)[1]) i kierownika prac Rady Europejskiej. Jest wybierany przez Radę Europejską większością kwalifikowaną na okres 2,5 roku z jednokrotną możliwością odnowienia kadencji. Przewodniczącym Rady Europejskiej nie może być zwyczajny członek Rady Europejskiej, ani osoba która sprawuje jakąkolwiek krajową funkcję publiczną. Zwyczajowo procedurę jego wyboru koordynuje państwo sprawujące rotacyjną prezydencję. Szef jego rządu – jako przedstawiciel prezydencji – prowadzi też posiedzenie Rady Europejskiej w części poświęconej wyborowi przewodniczącego. Przewodniczący ma też własne ścisłe grono współpracowników, tzw. gabinet. Biura – jego i współpracowników – mieszczą się w budynku Europa w Brukseli[2].

Przewodniczący Rady Europejskiej
Ilustracja
Obecny Przewodniczący RE
Obecny Przewodniczący Rady Europejskiej
Charles Michel
Stanowisko
Organizacja

 Unia Europejska

Pierwszy Przewodniczący RE

Liam Cosgrave Herman Van Rompuy

Długość kadencji

2,5 roku z możliwością jednokrotnego odnowienia mandatu

Obecny Przewodniczący RE

Charles Michel

Obecny od

1 grudnia 2019

Siedziba

Belgia, Bruksela

Strona internetowa
Multimedia w Wikimedia Commons

Stanowisko to (zwłaszcza w odniesieniu do traktatu lizbońskiego, w związku ze znacznym wzrostem jego znaczenia) bywa potocznie, acz niepoprawnie, nazywane stanowiskiem prezydenta Unii Europejskiej[3][4]. Nazwa ta nie występuje w kontekście oficjalnym.

19 listopada 2009 na spotkaniu Rady Europejskiej w Brukseli desygnowano na przewodniczącego premiera Belgii Hermana Van Rompuya. Objął on urząd 1 grudnia 2009 – wraz z wejściem w życie traktatu z Lizbony. Jego pierwsza kadencja zakończyła się 31 maja 2012. 1 marca 2012 Herman Van Rompuy został mianowany na drugą kadencję trwającą od 1 czerwca 2012 do 30 listopada 2014. Od 1 grudnia 2014 urząd ten sprawował Donald Tusk[5]. 9 marca 2017 Rada Europejska przedłużyła mandat Donalda Tuska na kolejne 2,5 roku[5]. Jego druga kadencja trwała do 30 listopada 2019 roku[5]. 2 lipca 2019 roku Rada Europejska wybrała belgijskiego premiera Charlesa Michela na przewodniczącego Rady Europejskiej na okres od 1 grudnia 2019 roku do 31 maja 2022 roku[6].

Przed traktatem lizbońskim

Przed wejściem w życie traktatu Przewodniczącym RE była każdorazowo głowa państwa lub szef rządu (w zależności od praktyki reprezentowania danego państwa) kraju aktualnie sprawującego prezydencję Rady Unii Europejskiej. Było to więc stanowisko o niewielkim znaczeniu, jako że zmieniało się wraz z każdą prezydencją (co 6 miesięcy). Przewodniczący był odpowiedzialny głównie za przygotowanie, przewodniczenie i przedkładanie sprawozdań ze szczytów Rady Europejskiej i nie miał żadnych uprawnień wykonawczych.

Kompetencje przewodniczącego Rady Europejskiej od 2009 roku

Kompetencje przewodniczącego Rady Europejskiej określa art. 15 ust. 6 Traktatu o Unii Europejskiej.Kompetencje te są następujące:

  1. Przewodniczący przewodniczy Radzie Europejskiej i prowadzi jej prace.
  2. Zapewnia przygotowanie i ciągłość prac Rady Europejskiej we współpracy z przewodniczącym Komisji i na podstawie prac Rady do spraw ogólnych.
  3. Wspomaga osiąganie spójności i konsensusu w Radzie Europejskiej.
  4. Przedstawia Parlamentowi Europejskiemu sprawozdanie z każdego posiedzenia Rady Europejskiej.
  5. Na swoim poziomie i w zakresie swojej właściwości zapewnia reprezentację UE na zewnątrz w sprawach dotyczących wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa.

Ponadto przewodniczący zwołuje konwent złożony z przedstawicieli parlamentów narodowych, szefów państw lub rządów, Parlamentu Europejskiego i Komisji, gdy Rada Europejska opowie się za przeprowadzeniem zmian traktatów.

Reprezentuje on również Unię na zewnątrz:

  • w kwestiach wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa (WPZiB) – wraz z wysokim przedstawicielem Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa (który pomaga realizować tę politykę i zapewniać jej jednolitość, spójność i skuteczność)
  • na szczytach międzynarodowych – z reguły wraz z przewodniczącym Komisji Europejskiej[2].

Lista przewodniczących Rady Europejskiej

Przed traktatem lizbońskim (1975–2009)

Lp.PrzewodniczącyOkres urzędowaniaPrezydencja
1. Liam Cosgrave1 stycznia – 30 czerwca 1975  Irlandia
2. Aldo Moro1 lipca – 31 grudnia 1975  Włochy
3. Gaston Thorn1 stycznia – 30 czerwca 1976  Luksemburg
4. Joop den Uyl1 lipca – 31 grudnia 1976  Holandia
5. James Callaghan1 stycznia – 30 czerwca 1977  Wielka Brytania
6. Leo Tindemans1 lipca – 31 grudnia 1977  Belgia
7. Anker Jørgensen1 stycznia – 30 czerwca 1978  Dania
8. Helmut Schmidt1 lipca – 31 grudnia 1978  Niemcy
9. Valéry Giscard d’Estaing1 stycznia – 30 czerwca 1979  Francja
10. Jack Lynch1 lipca – 11 grudnia 1979  Irlandia
11. Charles Haughey11 grudnia – 31 grudnia 1979
12. Francesco Cossiga1 stycznia – 30 czerwca 1980  Włochy
13. Pierre Werner1 lipca – 31 grudnia 1980  Luksemburg
14. Dries van Agt1 stycznia – 30 czerwca 1981  Holandia
15. Margaret Thatcher1 lipca – 31 grudnia 1981  Wielka Brytania
16. Wilfried Martens1 stycznia – 30 czerwca 1982  Belgia
17. Anker Jørgensen1 lipca – 10 września 1982  Dania
18. Poul Schlüter10 września – 31 grudnia 1982
19. Helmut Kohl1 stycznia – 30 czerwca 1983  Niemcy
20. Andreas Papandreu1 lipca – 31 grudnia 1983  Grecja
21. François Mitterrand1 stycznia – 30 czerwca 1984  Francja
22. Garret FitzGerald1 lipca – 31 grudnia 1984  Irlandia
23. Bettino Craxi1 stycznia – 30 czerwca 1985  Włochy
24. Jacques Santer1 lipca – 31 grudnia 1985  Luksemburg
25. Ruud Lubbers1 stycznia – 30 czerwca 1986  Holandia
26. Margaret Thatcher1 lipca – 31 grudnia 1986  Wielka Brytania
27. Wilfried Martens1 stycznia – 30 czerwca 1987  Belgia
28. Poul Schlüter1 lipca – 31 grudnia 1987  Dania
29. Helmut Kohl1 stycznia – 30 czerwca 1988  Niemcy
30. Andreas Papandreu1 lipca – 31 grudnia 1988  Grecja
31. Felipe González1 stycznia – 30 czerwca 1989  Hiszpania
32. François Mitterrand1 lipca – 31 grudnia 1989  Francja
33. Charles Haughey1 stycznia – 30 czerwca 1990  Irlandia
34. Giulio Andreotti1 lipca – 31 grudnia 1990  Włochy
35. Jacques Santer1 stycznia – 30 czerwca 1991  Luksemburg
36. Ruud Lubbers1 lipca – 31 grudnia 1991  Holandia
37. Aníbal Cavaco Silva1 stycznia – 30 czerwca 1992  Portugalia
38. John Major1 lipca – 31 grudnia 1992  Wielka Brytania
39. Poul Schlüter1–25 stycznia 1993  Dania
40. Poul Nyrup Rasmussen25 stycznia – 30 czerwca 1993
41. Jean-Luc Dehaene1 lipca – 31 grudnia 1993  Belgia
42. Andreas Papandreu1 stycznia – 30 czerwca 1994  Grecja
43. Helmut Kohl1 lipca – 31 grudnia 1994  Niemcy
44. François Mitterrand1 stycznia – 17 maja 1995  Francja
45. Jacques Chirac17 maja – 30 czerwca 1995
46. Felipe González1 lipca – 31 grudnia 1995  Hiszpania
47. Lamberto Dini1 stycznia – 17 maja 1996  Włochy
48. Romano Prodi17 maja – 30 czerwca 1996
49. John Bruton1 lipca – 31 grudnia 1996  Irlandia
50. Wim Kok1 stycznia – 30 czerwca 1997  Holandia
51. Jean-Claude Juncker1 lipca – 31 grudnia 1997  Luksemburg
52. Tony Blair1 stycznia – 30 czerwca 1998  Wielka Brytania
53. Viktor Klima1 lipca – 31 grudnia 1998  Austria
54. Gerhard Schröder1 stycznia – 30 czerwca 1999  Niemcy
55. Paavo Lipponen1 lipca – 31 grudnia 1999  Finlandia
56. António Guterres1 stycznia – 30 czerwca 2000  Portugalia
57. Jacques Chirac1 lipca – 31 grudnia 2000  Francja
58. Göran Persson1 stycznia – 30 czerwca 2001  Szwecja
59. Guy Verhofstadt1 lipca – 31 grudnia 2001  Belgia
60. José María Aznar1 stycznia – 30 czerwca 2002  Hiszpania
61. Anders Fogh Rasmussen1 lipca – 31 grudnia 2002  Dania
62. Kostas Simitis1 stycznia – 30 czerwca 2003  Grecja
63. Silvio Berlusconi1 lipca – 31 grudnia 2003  Włochy
64. Bertie Ahern1 stycznia – 30 czerwca 2004  Irlandia
65. Jan Peter Balkenende1 lipca – 31 grudnia 2004  Holandia
66. Jean-Claude Juncker1 stycznia – 30 czerwca 2005  Luksemburg
67. Tony Blair1 lipca – 31 grudnia 2005  Wielka Brytania
68. Wolfgang Schüssel1 stycznia – 30 czerwca 2006  Austria
69. Matti Vanhanen1 lipca – 31 grudnia 2006  Finlandia
70. Angela Merkel1 stycznia – 30 czerwca 2007  Niemcy
71. José Sócrates1 lipca – 31 grudnia 2007  Portugalia
72. Janez Janša1 stycznia – 30 czerwca 2008  Słowenia
73. Nicolas Sarkozy1 lipca – 31 grudnia 2008  Francja
74. Mirek Topolánek1 stycznia – 8 maja 2009  Czechy
75. Jan Fischer8 maja – 30 czerwca 2009
76. Fredrik Reinfeldt1 lipca – 1 grudnia 2009  Szwecja

Po traktacie lizbońskim (od 2009)

Lp.PrzewodniczącyObjęcie urzęduZłożenie urzęduPartiaPartia NarodowaKraj
1. Herman Van Rompuy1 grudnia 200930 listopada 2014Europejska Partia LudowaCD&V  Belgia
2. Donald Tusk1 grudnia 201430 listopada 2019Europejska Partia LudowaPO  Polska
3. Charles Michel1 grudnia 2019Sprawuje urządOdnówmy EuropęMR  Belgia

Przypisy

Źródło: „https:https://www.search.com.vn/wiki/index.php?lang=pl&q=Przewodniczący_Rady_Europejskiej&oldid=73425705”
🔥 Top keywords: Wikipedia:Strona głównaSpecjalna:SzukajLiga Mistrzów UEFAFacebookKotyninaYouTubeSzczepan TwardochIzabela BodnarJadwiga StaniszkisWho put Bella in the Wych Elm?Jacek ProtasiewiczPolskaDubajCarlo AncelottiReal MadrytLiga Mistrzów UEFA (2023/2024)Ninja Warrior PolskaIranKatarzyna KotulaFallout (seria)IzraelStanisław DerehajłoAndrij Łunin17 kwietniaKlaudiusz ŠevkovićRobert MazurekBrama (ryba)Zmarli w kwietniu 2024Czarny RomanII wojna światowaPep GuardiolaAdolf HitlerFentanylŁukasz GibałaCzernihówRobert LewandowskiPokolenie ZWarszawaXHamster