กลุ่มภาษากะเหรี่ยง
กลุ่มภาษากะเหรี่ยง เป็นภาษามีวรรณยุกต์ที่พูดโดยชาวกะเหรี่ยงประมาณ 4.5 ล้านคน[2] โดยเป็นภาษาที่ไม่ชัดเจนว่าอยู่ในตระกูลภาษาจีน-ทิเบตหรือไม่[3] กลุ่มภาษากะเหรี่ยงเขียนด้วยอักษรกะเหรี่ยง[4] กลุ่มภาษานี้แบ่งออกเป็นสามสาขาหลักคือสะกอ, โป และปะโอ โดยภาษากะเหรี่ยงแดง (มีอีกชื่อว่ากะยา) และกะยัน (มีอีกชื่อว่าปะด่อง) เป็นสาขาในกลุ่มภาษากะเหรี่ยง กลุ่มภาษานี้กับภาษาไป๋และกลุ่มภาษาจีนเรียงลำดับคำเป็นประธาน–กริยา–กรรม ซึ่งต่างจากตระกูลภาษาจีน-ทิเบตที่เรียงลำดับคำเป็นประธาน–กรรม–กริยา[5] การเรียงลำดับคำของกลุ่มภาษานี้น่าจะได้รับอิทธิพลจากภาษามอญและกลุ่มภาษาไท[6]
กลุ่มภาษากะเหรี่ยง | |
---|---|
กลุ่มเชื้อชาติ: | ชาวกะเหรี่ยง |
ภูมิภาค: | ภาคตะวันออกเฉียงใต้ของพม่าและภาคตะวันตกของไทย |
การจําแนก ทางภาษาศาสตร์: | จีน-ทิเบต
|
ภาษาดั้งเดิม: | กะเหรี่ยงดั้งเดิม |
กลุ่มย่อย: | |
ISO 639-2 / 5: | kar |
กลอตโตลอก: | kare1337[1] |
การจัดอันดับ
กลุ่มภาษากะเหรี่ยงแบ่งเป็นภาษาย่อยได้ 8 ภาษา คือ[7]
- ภาษากะเหรี่ยงสะกอ
- ภาษากะเหรี่ยงโป
- ภาษากะยา หรือภาษากะเหรี่ยงบาเว ยังแบ่งย่อยได้อีกหลายภาษา
- ภาษากะเหรี่ยงเฆโก
- ภาษากะเหรี่ยงมอบวา แบ่งเป็นภาษาถิ่นได้อีก 2 ภาษา คือ ภาษากะเหรี่ยงบิลีจีและภาษากะเหรี่ยงเดอมูฮา
- ภาษากะเหรี่ยงปาไลชิ
- ภาษากะเหรี่ยงต้องสู้หรือตองทู
- ภาษากะเหรี่ยงเวเวา
นอกจากนี้ยังมีภาษากะเหรี่ยงสำเนียงอื่น ๆ อีก เช่น
- ภาษากะเหรี่ยงปะโอ
- ภาษากะยัน มีเสียงพยัญชนะต้น 22 เสียง เป็นตัวสะกดได้ 7 เสียง เสียงควบกล้ำมี 3 เสียง คือ l r w สระมี 13 เสียง และวรรณยุกต์ 4 เสียง[8]
- ภาษากะเหรี่ยงปากู (Paku Karen; ISO 639-3: kpp) มีผู้พูดในพม่า 5,300 คน (พ.ศ. 2526) ในบริเวณเนินเขาทางตะวันออกเฉียงใต้ของรัฐกะเหรี่ยง เขียนด้วยอักษรพม่า เรียงประโยคแบบประธาน-กริยา-กรรม
- ภาษากะเหรี่ยงมานูมาเนา (Manumanaw Karen; ISO 639-3: kxf) มีผู้พูดทั้งหมด 10,000 คน (พ.ศ. 2543) ในบริเวณกเยโบคยีตะวันตกในรัฐกะยา
- ภาษากะเหรี่ยงยินตาเล (Yintale Karen; ISO 639-3: kvy) หรือภาษาตาเลียก ภาษายางาตาเลต มีผู้พูดทั้งหมด 10,000 คน (พ.ศ. 2543) ในรัฐกะยา ประเทศพม่า
- ภาษากะเหรี่ยงยินเบา (Yinbaw Karen; ISO 639-3: kvu) มีผู้พูดทั้งหมด 7,300 คน (พ.ศ. 2546) ในบริเวณที่ราบสูงทางตะวันออกของรัฐฉาน ประเทศพม่า
- ภาษากะเหรี่ยงเบรก (Brek Karen; ISO 639-3: kvl) มีผู้พูดทั้งหมด 16,600 คน (พ.ศ. 2526) ทางตะวันตกเฉียงใต้ของรัฐกะยา เขียนด้วยอักษรละติน
- ภาษากะเหรี่ยงเฆบา (Geba Karen; ISO 639-3: kvq) หรือภาษากะเหรี่ยงขาว มีผู้พูดทั้งหมด 10,000 คน (พ.ศ. 2543) ในทางตอนเหนือของรัฐกะเหรี่ยงและทางใต้ของรัฐฉาน เขียนด้วยอักษรละตินหรืออักษรพม่า
- ภาษากะเหรี่ยงซายีน (Zayein Karen; ISO 639-3: kxk) มีผู้พูดทั้งหมด 9,300 คน (พ.ศ. 2526) ทางใต้ของรัฐฉาน
- ภาษากะเหรี่ยงบเว (Bwe Karen ISO 639-3: bwe) มีผู้พูดในพม่า 15,700 คนเมื่อ พ.ศ. 2526 ในรัฐกะเหรี่ยง เขียนด้วยอักษรละตินและอักษรพม่า
การเขียน
อักษรที่ใช้เขียนภาษากลุ่มกะเหรี่ยงมี 3 แบบด้วยกันดังนี้[9]
- อักษรไก่เขี่ย (Chicken-scratch; ภาษากะเหรี่ยง: lix hsau waiv หลิ ชอ แหว) เป็นอักษรพื้นเมืองที่ประดิษฐ์โดยชาวกะเหรี่ยงเอง ไม่ได้คัดลอกจากอักษรของชนชาติใด ใช้บันทึกประวัติศาสตร์และบทเพลงภาษากะเหรี่ยง ไม่เคยมีการใช้ในประเทศไทย
- อักษรที่มาจากอักษรพม่าหรืออักษรมอญ (ภาษากะเหรี่ยง: lix wa หลิ วา) หรืออักษรขาว เป็นอักษรที่ใช้มากในพม่าและไทยทั้งกะเหรี่ยงพุทธและกะเหรี่ยงคริสต์ แต่เริ่มเป็นที่เข้าใจยากในหมู่เยาวชน ตัวอย่างเช่น อักษรกะยา
- อักษรโรมัน (Romei โรเม) ประดิษฐ์โดยบาทหลวงเอ็ดเวิร์ด กาลมอง มิชชันนารีนิกายโปรแตสแตนท์ ที่เข้าไปเผยแพร่ศาสนาคริสต์ในพม่าเมื่อราว พ.ศ. 2473 และแพร่หลายเข้าสู่ประเทศไทย บาทหลวงเซกีนอต มิชชันนารีนิกายโรมันคาทอลิกจากฝรั่งเศส นำมาเผยแพร่ต่อในประเทศไทย และเขียนแบบเรียนภาษากะเหรี่ยงด้วยอักษรนี้ ใน พ.ศ. 2497 มีการเรียนการสอนภาษากะเหรี่ยงด้วยอักษรโรมันครั้งแรกในโรงเรียนบ้านแม่ปอน อำเภอจอมทอง จังหวัดเชียงใหม่ และมีการเผยแพร่ไปในหมู่ชาวกะเหรี่ยงคริสต์ในเขตภาคเหนือตอนบน
- อักษรไทย มีการนำอักษรไทยไปใช้เขียนภาษากะเหรี่ยงโปสำหรับชาวกะเหรี่ยงโปในประเทศไทย โดยใช้รูปพยัญชนะไทยทั้งสิ้น 24 ตัว คือ ก ค ฆ ง จ ช ซ ย ฌ ด ต ท น บ ป พ ม ซย ย ร ล ว อ ฮ[10]
อ้างอิง
- George van Driem (2001) Languages of the Himalayas: An Ethnolinguistic Handbook of the Greater Himalayan Region. Brill.
อ่านเพิ่ม
- Dawkins, Erin and Audra Phillips (2009) A Sociolinguistic Survey of Pwo Karen in Northern Thailand เก็บถาวร 2021-03-08 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน Chiang Mai: Payap University.
- Dawkins, Erin and Audra Phillips (2009) An investigation of intelligibility between West-Central Thailand Pwo Karen and Northern Pwo Karen เก็บถาวร 2020-07-19 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน. Chiang Mai: Payap University.
- Manson, Ken. 2010. A bibliography of Karen linguistics
การสร้างคำใหม่
- Jones, Robert B. Jr. 1961. Karen linguistic studies: Description, comparison, and texts. University of California Publications in Linguistics 25. Berkeley and Los Angeles: University of California Press.
- Luangthongkum, Theraphan. 2013. A view on Proto-Karen phonology and lexicon. Unpublished ms. contributed to STEDT.
รายชื่อคำศัพท์
- Shintani, Tadahiko. 2014. The Zayein language. Linguistic survey of Tay cultural area (LSTCA) no. 102. Tokyo: Research Institute for Languages and Cultures of Asia and Africa (ILCAA).
- Shintani, Tadahiko. 2015. The Kadaw language. Linguistic survey of Tay cultural area (LSTCA) no. 106. Tokyo: Research Institute for Languages and Cultures of Asia and Africa (ILCAA).
- Shintani, Tadahiko. 2016. The Nangki language. Linguistic survey of Tay cultural area (LSTCA) no. 109. Tokyo: Research Institute for Languages and Cultures of Asia and Africa (ILCAA).
แหล่งข้อมูลอื่น
- Free Anglo-Karen Dictionary
- A grammar of the Sgaw Karen
- Drum Publication Group—Online Sgaw Karen language materials. Includes an online English - Sgaw Karen Dictionary.
- Karen Teacher Working Group—Several Karen fonts available for download.
🔥 Top keywords: วชิรวิชญ์ ไพศาลกุลวงศ์หน้าหลักองค์การกระจายเสียงและแพร่ภาพสาธารณะแห่งประเทศไทยยูฟ่าแชมเปียนส์ลีกชนกันต์ อาพรสุทธินันธ์สโมสรฟุตบอลแมนเชสเตอร์ซิตีพิเศษ:ค้นหาดวงใจเทวพรหม (ละครโทรทัศน์)กรงกรรมอสมทลิซ่า (แร็ปเปอร์)จีรนันท์ มะโนแจ่มสโมสรฟุตบอลอาร์เซนอลสโมสรฟุตบอลเรอัลมาดริดธี่หยดฟุตซอลชิงแชมป์เอเชีย 2024เฟซบุ๊กสโมสรฟุตบอลบาร์เซโลนาประเทศไทยเอเชียนคัพ รุ่นอายุไม่เกิน 23 ปี 2024วิทยุเสียงอเมริกาสโมสรฟุตบอลลิเวอร์พูลพระราชวัชรธรรมโสภณ (ศิลา สิริจนฺโท)พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัวรักวุ่น วัยรุ่นแสบวันไหลนริลญา กุลมงคลเพชรสโมสรฟุตบอลเชลซีสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารีหลานม่าสุภาพบุรุษจุฑาเทพ (ละครโทรทัศน์)สโมสรฟุตบอลไบเอิร์นมิวนิกกรุงเทพมหานครสโมสรฟุตบอลแมนเชสเตอร์ยูไนเต็ดคิม ซู-ฮย็อนภาวะโลกร้อนสาธุ (ละครโทรทัศน์)รายชื่ออักษรย่อของจังหวัดในประเทศไทยสโมสรฟุตบอลปารีแซ็ง-แฌร์แม็ง