ซือหม่า เชียน

ซือหม่าเชียน (司馬遷) เป็นนักบันทึกประวัติศาสตร์ผู้ยิ่งใหญ่ที่โดนตอนองคชาตในสมัยราชวงศ์ฮั่นตรงกับรัชสมัยจักรพรรดิฮั่นอู่ตี้ (140-87ก่อนคริสตกาล)

ซือหม่า เชียน
เกิด	ราวปี 145 ปีก่อนคริสตกาล[1] หรือ 135 ปีก่อนคริสตกาล หลงเหมิน จักรวรรดิฮั่น (ปัจจุบันคือเมืองเหอจิน มณฑลชานซี)
เสียชีวิต	ราว 86 ปีก่อนคริสตกาล
อาชีพ	นักประวัติศาสตร์
มีชื่อเสียงจาก	บันทึกประวัติศาสตร์อันยิ่งใหญ่
ญาติ	ซือหม่า ถาน (บิดา)

ซือหม่า เชียน
ชื่อ "ซือหม่า เชียน" เขียนเป็นอักษรจีนตัวเต็ม (บน) และอักษรจีนตัวย่อ (ล่าง)
อักษรจีนตัวเต็ม	司馬遷
อักษรจีนตัวย่อ	司马迁
การถอดเสียง ภาษาจีนกลางมาตรฐาน ฮั่นยฺหวี่พินอิน Sīmǎ Qiān กั๋วยฺหวี่หลัวหม่าจื้อ Symaa Chian เวด-ไจลส์ Ssŭ1-ma3 Ch'ien1 IPA [sɨ́mà tɕʰjɛ́n] ภาษาอู๋ อักษรโรมัน Sy-ma Tsiẽ ภาษากวางตุ้งมาตรฐาน อักษรโรมันแบบเยล Sī-máh Chīn IPA [síːma̬ː tsʰíːn] ยฺหวิดเพ็ง Si1maa5 Cin1 ภาษาหมิ่นใต้ เป่อ่วยยีภาษาฮกเกี้ยน Su-má Chhian ไถหลัว Su-má Tshian ภาษาจีนยุคกลาง ภาษาจีนยุคกลาง Sɨ-mæX Tshjen  ภาษาจีนเก่า Baxter–Sagart (2014) *s-lə mˤraʔ [tsʰ]ar
ชื่อรอง
อักษรจีนตัวเต็ม	子長
อักษรจีนตัวย่อ	子长
การถอดเสียง ภาษาจีนกลางมาตรฐาน ฮั่นยฺหวี่พินอิน Zǐzhǎng เวด-ไจลส์ Tzu3-chang3 ภาษาอู๋ อักษรโรมัน Tsy-tsaon ภาษากวางตุ้งมาตรฐาน อักษรโรมันแบบเยล Jí-jéung ยฺหวิดเพ็ง Zi2-zoeng2 ภาษาหมิ่นใต้ เป่อ่วยยีภาษาฮกเกี้ยน Tzú-tiúnn ภาษาจีนยุคกลาง ภาษาจีนยุคกลาง TsɨX-drɨang ภาษาจีนเก่า Baxter–Sagart (2014) *tsəʔ Cə-[N]-traŋ

ซือหม่าเชียน ถือกำเนิดในครอบครัวปัญญาชนครอบครัวหนึ่ง บิดาของเขาคือซือหม่าถาน (司馬談) เป็นอาลักษณ์หลวง หรือขุนนางผู้มีหน้าที่บันทึกเหตุการณ์ราชกิจในราชสำนักฮั่น และยังเป็นผู้เริ่มร่างเค้าโครงเนื้อหาประวัติศาสตร์จีนมาก่อนหน้า ด้วยเหตุนี้ ตั้งแต่อายุ 10 ขวบซือหม่าเชียนก็เริ่มศึกษาวิชาวรรณคดี ประวัติศาสตร์และคัมภีร์ของสำนักต่าง ๆ กับผู้ทรงคุณวุฒิที่มีชื่อเสียงในยุคนั้น ในวัยเด็ก ซือหม่าเชียนก็เป็นคนช่างขบคิด เขามีความรู้ต่าง ๆ นานาเกี่ยวกับบุคคลและเหตุการณ์ต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นในประวัติศาสตร์อย่างกว้างขวางนอกเหนือจากสิ่งที่ได้บันทึกไว้ในตำรา เมื่อ 111 ปี ก่อนคริสต์ศักราช ซือหม่าเชียนได้รับมอบหมายให้ร่วมคณะเดินทางของราชสำนัก ออกเดินทางจากกรุงฉางอานไปเปิดสัมพันธไมตรีกับอาณาจักรในดินแดนทางตะวันตกเฉียงใต้ ทำให้มีโอกาสพบเห็นดินแดนต่าง ๆ อย่างกว้างขวางเมื่ออายุได้เพียง 20 ปี เมื่อถึงท้องที่หนึ่ง ซือหม่าเชียนก็จะบันทึกเรื่องราวเกี่ยวกับขนบธรรมเนียมประเพณีของท้องถิ่นนั้นอย่างละเอียด และเก็บสะสมประวัติและข้อมูลต่าง ๆ เกี่ยวข้องกับบุคคลและเหตุการณ์ที่มีชื่อเสียงในประวัติศาสตร์ของท้องถิ่นนั้น ๆ ด้วย

เมื่อ 108 ปีก่อนคริสต์ศักราช หลังบิดาถึงแก่กรรม ซือหม่าเชียนจึงได้รับการแต่งตั้งให้สืบทอดตำแหน่งอาลักษณ์หลวงของบิดาในราชสำนัก มีหน้าที่ดูแลพระคลังเก็บหนังสือของจักรพรรดิและทำหน้าที่บันทึกเหตุการณ์ราชกิจต่าง ๆ ในจดหมายเหตุของราชสำนัก ในช่วงเวลาดังกล่าว เขาได้ตามเสด็จจักรพรรดิอู่ตี้ไปในโอกาสต่าง ๆ ได้ไปดูงานตามสถานที่โบราณมากมายทั่วดินแดนอีกครั้งหนึ่ง หลังจากที่ได้สั่งสมข้อมูลอย่างอุดมสมบูรณ์แล้ว ซือหม่าเชียน ก็ใช้เวลานอกราชการเตรียมลงมือเขียน สื่อจี้ (史記) หรือ บันทึกประวัติศาสตร์ ซึ่งเป็นสารานุกรมด้านประวัติศาสตร์ 3,000 ปีของจีน

อย่างไรก็ตาม ซือหม่าเชียน ต้องถูกปลดจากตำแหน่งและถูกลงโทษด้วยการตอนด้วยข้อหาหมิ่นพระบรมเดชานุภาพ เมื่อเขาได้แสดงความเห็นคัดค้านจักรพรรดิฮั่นอู่ตี้ในการลงโทษแม่ทัพผู้หนึ่ง ทำให้จักรพรรดิไม่พอพระทัย แต่ภายหลังก็ทรงอภัยโทาและแต่งตั้งเขาให้กลับเข้ารับราชการโดยเลื่อนตำแหน่งให้เป็นราชเลขาธิการ^[2] แต่ซือหม่าเชียนยังคงเสียใจต่อการถูกลงโทษและสิ้นหวังกับการรับราชการ เขาจึงทุ่มเทใช้เวลากับการเรียบเรียง สื่อจี้ หรือ บันทึกประวัติศาสตร์ ตลอดชีวิต