ประตูชัย

ประตูชัย (อังกฤษ: triumphal arch, ฝรั่งเศส: arc de tromphe) เป็นสิ่งก่อสร้างมีลักษณะเป็นซุ้มโค้งประดับด้วยประติมากรรม คำจารึก และสิ่งตกแต่งอย่างอื่น กำเนิดในยุคสาธารณรัฐโรมโดยสร้างเพื่อฉลองชัยชนะในการรบแต่ละคราว ตัวอย่างเช่น ประตูชัยของลูชียุส สเตอริตินุส (Lucius Steritinus) สร้างเมื่อ พ.ศ. 348 เพื่อฉลองชัยชนะในการรบที่ฮิสปาเนีย และประตูชัยของควินตุส ฟาบิอุส มักซิมุส อัลโลโบรจิกุส (Quintus Fabius Maximus Allobrogicus) สร้างไว้ในสภาโรมันเมื่อ พ.ศ. 420^[1] เหตุที่สร้างเป็นซุ้มโค้งนั้นเพราะสร้างได้ง่ายไม่ต่างจากสิ่งก่อสร้างอื่นเช่นอัฒจันทร์หรือโบสถ์วิหาร^[2] ยุคปัจจุบันพบได้หลายแห่ง อาทิ ประตูชัยวงเวียนดาว และประตูชัยการ์รูแซล ที่เมืองปารีส ประตูชัยเวลลิงตันและประตูชัยมาร์เบิลอาร์ช ที่เมืองลอนดอน ปะตูไซที่เมืองเวียงจันทน์ ฯลฯ การสร้างไม่จำต้องเป็นการฉลองชัยชนะเสมอไป อาจเป็นการสร้างเพื่ออุทิศแก่ทหารที่ถึงแก่กรรมในสงครามหรือใช้ประดับตกแต่งก็ได้