ฝูซู

หลังจากถูกนักเล่นแร่แปรธาตุสองคนหลอกลวงว่า จะแสวงหายาอายุวัฒนะมาถวาย ฉินฉื่อหฺวังตี้รับสั่งให้จับราชบัณฑิตกว่า 460 คน หรือเอกสารบางฉบับว่ากว่า 1,160 คน ในพระนครเสียนหยาง ไปฝังทั้งเป็น ฝูซูจึงทูลพระบิดาว่า บ้านเมืองเพิ่งเป็นปึกแผ่น ศัตรูยังไม่ราบคาบ มาตรการรุนแรงที่กระทำต่อผู้นับถือลัทธิขงจื๊อเช่นนี้มีแต่จะสร้างความร้าวฉานให้แก่แผ่นดิน^[1] แต่ฉินฉื่อหฺวังตี้ไม่ทรงฟัง กลับส่งฝูซูไปรักษาด่านชายแดน เท่ากับเนรเทศโดยพฤตินัย

เมื่อฉินฉื่อหฺวังตี้สิ้นพระชนม์แล้ว หูไฮ่ (胡亥) พระโอรสพระองค์รอง พร้อมด้วยข้าราชการสองคน คือ จ้าว เกา (趙高) กับหลี่ ซือ (李斯) ปลอมแปลงราชโองการโดยเปลี่ยนชื่อผู้สืบทอดราชบัลลังก์จากฝูซูเป็นหูไฮ่ และให้ฝูซูปลงพระชนม์พระองค์เอง^[2]

ผู้ติดตามบางคนของฝูซูตั้งข้อสงสัยเกี่ยวกับราชโองการ แต่ฝูซูเชื่อว่า เป็นราชโองการจริง จึงยอมปลงพระชนม์พระองค์เองตามนั้น^[3]

ต่อมา จ้าว เกา บีบให้หูไฮ่ปลงพระชนม์พระองค์เองตามไปด้วยเมื่อ 207 ปีก่อนคริสตกาล และพระโอรสของฝูซู คือ จื่ออิง (子嬰) ได้ขึ้นครองราชย์ จื่ออิงจึงแก้แค้นโดยประหารจ้าว เกา ส่วนหลี่ ซือ ถูกจ้าว เกา กำจัดไปก่อนแล้ว

มีผู้โต้แย้งว่า จื่ออิงมิใช่พระโอรสของฝูซู เพราะบันทึกประวัติศาสตร์ระบุว่า พระโอรสสองพระองค์ของจื่ออิงก็เข้าร่วมในแผนการกำจัดจ้าว เกา ด้วย แต่ถ้าจื่ออิงเป็นพระโอรสของฝูซูจริง ตามลำดับเวลาแล้ว ไม่น่าจะมีพระชนม์มากถึงขนาดมีพระโอรสได้ถึงสองพระองค์เช่นนั้น