ภาษาเชจู
ภาษาเชจู (เชจู: 제줏말, Jejun-mal;[2] เกาหลี: 제주어, Jeju-eo หรือ 제주말, Jeju-mal)[3] หรือ สำเนียงเชจู (เกาหลี: 제주방언; ฮันจา: 濟州方言, Jeju bang'eon) เป็นภาษาที่จัดอยู่ในตระกูลภาษาเกาหลีที่ใช้พูดกันในจังหวัดเชจู ประเทศเกาหลีใต้ ถือเป็นสำเนียงถิ่นที่มีความแตกต่างกับภาษาเกาหลีในแผ่นดินใหญ่
| ภาษาเชจู | |
|---|---|
| Jejueo, Jejuan | |
| 제줏말 / 제주말 Jejun-mal / Jeju-mal | |
 | |
| ประเทศที่มีการพูด | ประเทศเกาหลีใต้ |
| ภูมิภาค | จังหวัดเชจู |
| ชาติพันธุ์ | ชาวเชจู (ชาวเกาหลีบนเกาะเชจู) |
| จำนวนผู้พูด | 5,000 (2014)[1] |
| ตระกูลภาษา | เกาหลี
|
| ระบบการเขียน | อักษรฮันกึล |
| รหัสภาษา | |
| ISO 639-3 | jje |
 | |
 ข้อมูลในแผนที่โลกว่าด้วยภาษาที่เสี่ยงจะสาบสูญของยูเนสโกจัดให้ภาษาเชจูอยู่ในภาษาที่มีความเสี่ยงต่อการสูญหายมาก | |
ภาษาเชจูเป็นที่แพร่หลายในกลุ่มคนรุ่นเก่าบนเกาะเชจู จนกระทั่งในปี พ.ศ. 2557 สถาบันภาษาต่างประเทศ มหาวิทยาลัยแห่งชาติเชจูได้มีความพยายามที่จะอนุรักษ์ภาษาดังกล่าวเนื่องจากมีผู้ใช้ลดน้อยลง[4] ปัจจุบันเหลือผู้ใช้ภาษาเชจูเพียงน้อยนิด ซึ่งใช้สื่อสารกันเฉพาะกลุ่มน้อย ๆ และคาดว่ามีผู้ใช้ภาษานี้อย่างเป็นกิจจะลักษณะไม่ถึงหนึ่งหมื่นคน[5]
การจำแนก
ชาวเกาหลีใต้จำนวนมากหรือแม้แต่ผู้ใช้ภาษาเชจูเองมักจะเข้าใจว่าภาษาเชจูเป็นสำเนียงถิ่นหนึ่งของภาษาเกาหลี แต่จริง ๆ แล้วภาษาเชจูกับภาษาเกาหลีถูกแยกเป็นคนละภาษาอย่างสิ้นเชิง เพราะทั้งสองภาษาไม่สามารถสื่อสารเข้าใจกันได้[6] โดยภาษาเชจูได้รับอิทธิพลจากภาษาญี่ปุ่นกับมองโกเลียมากกว่าสำเนียงมาตรฐาน[4] คำส่วนใหญ่ของภาษาเชจูส่วนใหญ่จะเป็นคำไม่เป็นทางการหรือเป็นคำสแลงของสำเนียงมาตรฐานแทน[7] ยูเนสโกได้ให้การยอมรับว่าภาษาเชจูและเกาหลีเป็นคนละภาษา[8] ส่วนกลอตโตล็อก (Glottolog) จัดให้ทั้งสองภาษาอยู่ต่างตระกูลภาษากัน ซึ่งรัฐบาลได้ให้การสนับสนุนภาษาเชจูผ่านรัฐมนตรีกระทรวงศึกษาธิการ และให้การสนับสนุนองค์กรต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้อง เป็นต้นว่า สมาคมอนุรักษ์เชจู (Jeju Preservation Society)[9]
ประชากร
ปัจจุบันมีผู้ใช้ภาษาเชจูเป็นภาษาแม่ราว 5,000–10,000 คน[8] นอกจากนี้ยังเคยมีผู้ใช้ภาษาเชจูบนหมู่เกาะชูจา (Chuja islands) ในอดีตเทศมณฑลเชจูเหนือ (เกาหลี: 북제주; ฮันจา: 北済州) และมีภาษาถิ่นเรียกว่าสำเนียงชูจาอันเป็นสำเนียงหนึ่งของสำเนียงช็อลลา ที่ยังอยู่รอดอย่างโดดเดี่ยวกลางวงล้อมของประเทศญี่ปุ่น[10]
มีความพยายามในการฟื้นฟูภาษาเชจูของรัฐบาลเกาหลีใต้ อาทิ การตีพิมพ์พจนานุกรมเชจู-เกาหลี หรือแม้แต่การก่อตั้งสถาบันสันติภาพเชจู (Jeju Peace Institute) แต่การฟื้นฟูกระทำได้อย่างยากลำบากเนื่องจากช่องว่างทางวัฒนธรรมและยุคสมัยที่ห่างออกไป[11]
เดือนมกราคม พ.ศ. 2554 ยูเนสโกได้ประกาศว่าภาษาเชจูเป็นภาษาใกล้สูญวิกฤต[8]
อ้างอิง
แหล่งข้อมูลอื่น
- jejueo.com: The official Korean-language website of the Jeju Language Preservation Society, the leading language revival organization.
- Jejueo: The Language of Jeju Island: An English-language website maintained by Yang Changyong, Yang Sejung, and William O'Grady, authors of the only English-language monograph on the language. The site includes an audio sample (found in the section "Jejueo Intelligibility Test") and a short Jeju-English dictionary.
- "A multi-modal documentation of Jejuan conversations": An annotated audio-video corpus of spoken Jeju, maintained by the Endangered Languages Archive at SOAS University of London