Brezilya ekonomisi

Portekizli kâşifler 16. yüzyılda Brezilya topraklarına geldiğinde, günümüz Brezilya'sının yerli kabilelerinin toplamı yaklaşık 2.5 milyon kişiydi ve Taş Devri'nden beri neredeyse hiç değişmeden yaşamışlardı. Portekiz'in Brezilya'yı sömürgeleştirmesinden (1500-1822) 1930'ların sonlarına kadar, Brezilya ekonomisi dış satım yönünde birincil ürünlerin üretimine dayanıyordu. Portekiz İmparatorluğu'nda Brezilya, üç ana büyük ölçekli ekonomik üretim döngüsü olan - şeker, altın ve 19. yüzyılın başından itibaren kahve - emperyal ticaret politikasına tabi bir koloniydi. Brezilya ekonomisi, 19. yüzyılın sonlarına kadar büyük ölçüde Afrikalı köle emeğine bağımlıydı (toplamda yaklaşık 3 milyon ithal Afrikalı köle). O dönemde Brezilya, çoğu Portekizli (Azorlular ve Madeiralılar dahil), aynı zamanda bazı Hollandalılar (bkz. Hollanda Brezilyası), İspanyollar, İngilizler, Fransızlar, Almanlar, Flamanlar, Danimarkalılar, İskoçlar ve Sefarad Yahudileri olmak üzere en fazla sayıda Avrupalı yerleşimciye sahip bir koloniydi.

Daha sonra Brezilya, başta Portekiz (Azorlar ve Madeira dahil), İtalya, İspanya, Almanya, Polonya, Ukrayna, İsviçre, Avusturya ve Rusya olmak üzere Avrupa'dan kitlesel göçün eşlik ettiği güçlü bir ekonomik ve demografik büyüme dönemi yaşadı. 1930'lara kadar Hollanda, Fransa, Finlandiya, İzlanda ve İskandinav ülkeleri, Litvanya, Belçika, Bulgaristan, Macaristan, Yunanistan, Letonya, İngiltere, İrlanda, İskoçya, Hırvatistan, Çek Cumhuriyeti, Malta, Kuzey Makedonya ve Lüksemburg, Orta Doğu (çoğunlukla Lübnan, Suriye ve Ermenistan'dan), Japonya, Amerika Birleşik Devletleri ve Güney Afrika'dan daha az sayıda göçmen geldi. Yeni Dünya'da ABD, Arjantin, Brezilya, Kanada, Avustralya, Uruguay, Yeni Zelanda, Şili, Meksika, Küba, Venezuela, Paraguay, Porto Riko ve Peru (azalan sırayla) en çok göç alan ülkelerdi. Brezilya'nın durumunda, istatistikler, 1882 ve 1934 yılları arasında 4.5 milyon insanın ülkeye göç ettiğini göstermektedir.^{[kaynak belirtilmeli]}

2007 yılında, 209 milyonun üzerinde bir nüfusa^[30] ve bol doğal kaynaklara sahip olan Brezilya, on milyonlarca ton çelik, 26 milyon ton çimento, 3.5 milyon televizyon seti ve 3 milyon buzdolabı üreten dünyanın en büyük on pazarından biriydi. Buna ek olarak, yılda yaklaşık 70 milyon metreküp petrol, yakıtlara, yağlayıcılara, propan gazına ve çok çeşitli yüzlerce petrokimyasal ürüne dönüştürülüyordu.^[21]

Brezilya'da en az 161.500 kilometre asfalt yol, 150 gigawatt'tan fazla kurulu elektrik gücü kapasitesi^[31] bulunmaktadır ve kişi başına düşen reel GSYİH 2020'de 6.450 ABD dolarıdır.^[21][32] Brezilya sanayi işkolu, Latin Amerika ekonomisinin sanayi üretiminin beşte üçünü oluşturmaktadır.^[33] Ülkenin bilimsel ve teknolojik gelişiminin, son yıllarda yılda^{[ne zaman?]} ortalama 30 milyar ABD doları olan doğrudan yabancı yatırım açısından cazip olduğu iddia edilmektedir.^[33] Yerel olarak agronegócio (tarım ticareti) olarak adlandırılan tarım işkolu da devingen olmuştur: yirmi yıldır bu işkolu Brezilya'yı kırsal kesimle ilgili alanlarda en yüksek üretken ülkeler arasında tutmuştur.^[33] Tarım işkolu ve madencilik işkolu, büyük para kazanımlarına (toparlanma için) ve dış borç geri ödemesine izin veren ticaret fazlalıklarını da destekledi. Batı ekonomilerindeki bir gerileme nedeniyle Brezilya, 2010 yılında kendisini real'in değerlenmesini durdurmaya çalışırken buldu.^[34]

Asya Kalkınma Bankası ve Vergi Adaleti Ağı'ndan elde edilen veriler, Brezilya'nın vergilendirilmemiş "gölge" ekonomisinin GSYİH'sının %39'u kadar olduğunu göstermektedir.^[35]

Brezilya'daki en önemli yolsuzluk davalarından biri Odebrecht şirketi ile ilgilidir. 1980'lerden bu yana Odebrecht, milletvekillerine grup lehine oy kullanmaları için rüşvet amaçlı birkaç milyar dolar para akıttı. Belediye düzeyinde, Odebrecht'in yolsuzlukları, özellikle su ve kanalizasyon yönetiminde "özelleştirmeleri teşvik etmeyi" amaçlıyordu.^[36]

Aşağıdaki tablo 1980-2020 dönemindeki temel ekonomik verileri göstermektedir. %5'in altındaki enflasyon yeşil renkle gösterilmiştir.^[37][38]

Yıl	GSYİH (milyar ABD doları, SAGP)	Kişi başına GSYİH (ABD doları cinsinden, SAGP)	GSYİH artışı (reel)	Enflasyon oranı (Yüzde olarak)	İşsizlik (Yüzde olarak)	Devlet borcu (GSYİH'nın %'si olarak)
1980	567.7	4,787	%9.2	▲%90.2	n/a	n/a
1981	593.4	4,895	%−4.4	▲%101.7	n/a	n/a
1982	633.9	5,117	%0.6	▲%100.6	n/a	n/a
1983	636.5	5,029	%−3.4	▲%135.0	n/a	n/a
1984	694.1	5,369	%5.3	▲%192.1	n/a	n/a
1985	772.9	5,856	%7.9	▲%226.0	n/a	n/a
1986	847.0	6,298	%7.5	▲%147.1	n/a	n/a
1987	900.9	6,563	%3.6	▲%228.3	n/a	n/a
1988	934.9	6,686	%0.3	▲%629.1	n/a	n/a
1989	1,002.4	7,044	%3.2	▲%1,430.7	n/a	n/a
1990	996.1	6,795	%−4.2	▲%2,947.7	n/a	n/a
1991	1,039.9	6,975	%1.0	▲%432.8	%10.1	n/a
1992	1,057.7	6,979	%−0.6	▲%952.0	▲%11.6	n/a
1993	1,136.0	7,377	%4.9	▲%1,927.4	▼%11.0	n/a
1994	1,288.0	7,850	%5.8	▲%2,075.8	▼%10.5	n/a
1995	1,306.6	8,224	%4.2	▲%66.0	▼%9.9	n/a
1996	1,359.9	8,304	%2.2	▲%15.8	▲%11.2	n/a
1997	1,430.2	8,605	%3.4	▲%6.9	▲%11.6	n/a
1998	1,450.6	8,604	%0.3	%3.2	▲%14.7	n/a
1999	1,479.7	8,651	%0.5	%4.9	%14.7	n/a
2000	1,579.8	9,108	%4.4	▲%7.0	▼%13.9	%65.6
2001	1,638.1	9,313	%1.4	▲%6.8	▼%12.5	▲%70.1
2002	1,714.0	9,614	%3.1	▲%8.5	▲%13.0	▲%78.9
2003	1,768.2	9,789	%1.1	▲%14.7	▲%13.7	▼%73.9
2004	1,921.5	10,505	%5.8	▲%6.6	▼%12.9	▼%70.2
2005	2,046.7	11,055	%3.2	▲%6.9	▼%11.4	▼%68.7
2006	2,193.0	11,707	%4.0	%4.2	▲%11.5	▼%65.9
2007	2,387.8	12,605	%6.1	%3.6	▼%10.9	▼%63.8
2008	2,558.7	13,360	%5.1	▲%5.7	▼%9.4	▼%61.9
2009	2,574.8	13,304	%−0.1	%4.9	▲%9.7	▲%65.0
2010	2,802.8	14,338	%7.5	%5.0	▼%8.5	▼%63.1
2011	2,974.8	15,070	%4.0	▲%6.6	▼%7.8	▼%61.2
2012	3,088.1	15,499	%1.9	▲%5.4	▼%7.4	▲%62.2
2013	3,232.4	16,079	%3.0	▲%6.2	▼%7.2	▼%60.2
2014	3,307.2	16,309	%0.5	▲%6.3	▼%6.8	▲%62.3
2015	3,224.3	15,769	%−3.6	▲%9.0	▲%8.3	▲%72.6
2016	3,152.2	15,295	%−3.5	▲%8.7	▲%11.3	▲%78.4
2017	3,250.1	15,715	%1.1	%3.4	▲%12.8	▲%84.1
2018	3,366.4	16,146	%1.1	%3.7	▼%12.2	▲%87.9
2019	3,247.6	15,454	%1.4	%3.7	▼%11.9	▲%87.6
2020	3,153.6	14,916	%−4.1	%3.2	▲%13.2	▲%98.9

Hizmet işkolu yüzde 67.0 ile gayri safi yurt içi hasılanın (GSYİH) en büyük bileşenidir ve onu yüzde 27.5 ile sanayi işkolu izlemektedir. Tarım GSYİH'nın yüzde 5.5'ini (2011) oluşturmaktadır.^[39] Brezilya işgücünün 100.77 milyon kişi olduğu tahmin edilmektedir ve bunun %10'u tarımda, %19'u sanayi işkolunda ve %71'i de hizmet işkolunda istihdam edilmektedir.

Tarım işkolu

Tarım üretimi
Bir tarlada çalışan Biçerdöver
Ana Ürünler	kahve, soya fasulyesi, buğday, pirinç, mısır, şeker kamışı, kakao, narenciye; sığır eti
İşgücü	Toplam işgücünün %15.7'si
İşkolunun GSYİH'sı	Toplam GSYİH'nin %5.9'u

Tarım işkolu, ticaret engelleri ve gelişmiş ülkeler tarafından benimsenen sübvansiyon politikalarına rağmen Brezilya'nın ticaret dengesine katkıda bulunmaktadır.^[40]

Elli beş yıl içinde (1950'den 2005'e kadar), Brezilya nüfusu 51 milyondan yaklaşık 187 milyona yükseldi^[41] ve bu da yılda yüzde 2'den fazla artış demekti. Brezilya karmaşık bir tarım ticareti (agronegócio) işkolu yarattı ve bunu genişletti.^[40] Bununla birlikte, bunların bir kısmı Amazon bölgesi de dahil çevre pahasına girişimlerdi.

Kırsal üreticiye verilen önem, tarım ve sığır yetiştirme planı şeklinde ve ekipman ve ekim için finansmanı garanti eden ve yeni teknolojinin kullanımını teşvik eden aile tarımına yönelik başka bir özel sübvansiyon programı (Programa de Fortalecimento da Agricultura Familiar [pt] (Pronaf)) aracılığıyla gerçekleşir. Aile tarımı ile ilgili olarak, 800 binin üzerinde kırsal nüfusa kredi, araştırma ve genişletme programları şeklinde destek sağlanmaktadır. Kadınlar ve genç çiftçiler için özel bir kredi limiti mevcuttur.^[40]

Öte yandan, Toprak Reformu Programı ile ülkenin amacı, iki milyon iş yaratabilecek bir girişim olan devlet tarafından tahsis edilen bölgelerde yaşayan bir milyondan fazla aileye uygun yaşam ve çalışma koşulları sağlamaktır. Hükûmet, ortaklıklar, kamu politikaları ve uluslararası ortaklık girişimleri yoluyla, okul ve sağlık kuruluşları örneklerini izleyerek yerleşimler için altyapıyı güvence altına alma yönünde çalışmaktadır. Buradaki fikir, araziye erişimin, nitelikli bir arazi reformu programının uygulanmasına yönelik ilk adımı temsil etmesidir.^[40]

600.000 km²'nin üzerindeki arazi, yaklaşık beş bin kırsal mülke bölünmüştür; şu anda üç sınıra sahip bir tarım alanı: Orta-batı bölgesi (savan), Kuzey bölgesi (geçiş bölgesi) ve Kuzeydoğu bölgesinin bazı kısımları (yarı kurak) vardır. Yılda 110 milyon tonun üzerinde üretimi yapılan tahıl mahsullerinin en başında 50 milyon ton üretilen soya fasulyesi yer alıyor.^[40]

Sığır yetiştirme işkolunda, otlaklarda, saman ve mineral tuzlarından oluşan bir diyetle yetiştirilen "yeşil öküz", özellikle "deli dana hastalığı" korku döneminden sonra Asya, Avrupa ve Amerika pazarlarını fethetti. Brezilya, 198 milyon baş sığır^[42] ile dünyanın en büyük sürüsüne sahiptir ve yılda 1 milyar ABD dolarından fazla ihracat gerçekleştirir.^[40]

Kısa lifli kereste selülozu üretiminde öncü ve lider olan Brezilya, dünyanın en büyük beşinci üreticisi olduğu ambalaj işkolunda da olumlu sonuçlar elde etti. Dış pazarlarda, küresel ham şeker kamışı ve rafine (arıtılmış) şeker ihracatının yüzde 25'ini karşılamakta; soya fasulyesi ihracatında dünya lideri, gezegendeki portakal suyu üretiminin yüzde 80'inden sorumlu ve 2003'ten bu yana sığır eti ve tavuk konusunda en yüksek satış rakamlarına sahip ülkedir.^[40]

Brezilya, dünyanın en büyük şeker kamışı, soya, kahve, portakal, guarana, Acai hurması ve Brezilya fındığı üreticisi; mısır, papaya, tütün, ananas, muz, pamuk, fasulye, hindistan cevizi, karpuz ve limonun ilk 5 üreticisinden biri; kakao, kaju, avokado, Trabzon hurması, mango, guava, pirinç, sorgum ve domatesin dünyadaki en büyük 10 üreticisinden biridir.^[43]

Hayvansal protein üretiminde Brezilya, bugün dünyanın en büyük ülkelerinden biridir. 2019 yılında ülke dünyanın en büyük tavuk eti ihracatçısıydı.^[44][45] Aynı zamanda dünyanın en büyük ikinci sığır eti üreticisi,^[46] dünyanın üçüncü büyük süt üreticisi,^[47] dünyanın dördüncü en büyük domuz eti üreticisi^[48] ve dünyanın en büyük yedinci yumurta üreticisiydi.^[49]

Madencilik

Madencilik işkolunda Brezilya, demir cevheri (dünyanın ikinci ihracatçısı), bakır, altın, boksit (dünyanın en büyük 5 üreticisinden biri), manganez (dünyanın en büyük 5 üreticisinden biri), kalay (dünyanın en büyük üreticilerinden biri), niyobyum (dünya tarafından bilinen rezervlerin% 98'ini yoğunlaştırıyor) ve nikel çıkarımında öne çıkmaktadır. Değerli taşlar açısından Brezilya, dünyanın en büyük ametist, topaz, akik üreticisi ve turmalin, zümrüt, akuamarin, garnet ve opal'ın ana üreticilerinden biridir.^{[50][51][52][53][54][55]}

Sanayi

Endüstriyel üretim
Embraer tarafından üretilen Embraer Legacy 600 jeti
Main industries	tekstil, ayakkabı, kimyasallar, çimento, kereste, demir cevheri, kalay, çelik, uçak, motorlu taşıtlar ve parçaları, diğer makine ve ekipmanlar
Endüstriyel büyüme oranı	%−5 (2015 tahm.)
İşgücü	Toplam işgücünün %13.3'ü
Sektörün GSYİH'si	Toplam GSYİH'nın %22.2'si

Brezilya, Amerika'daki en büyük ikinci üretim işkoluna sahiptir. GSYİH'nın yüzde 28.5'ini oluşturan Brezilya'nın endüstrileri otomobil, çelik ve petrokimyadan bilgisayarlara, uçaklara ve dayanıklı tüketim mallarına kadar çeşitlilik göstermektedir. Plano Real^{[not 1]} tarafından sağlanan artan ekonomik istikrârla, Brezilyalı ve çok uluslu işletmeler, büyük bir kısmı ABD işletmelerinden satın alınan yeni teçhizat ve teknolojiye yoğun bir şekilde yatırım yapmıştır.

Dünya Bankası, toplam üretim değerine göre her yıl ana üretici ülkeleri listeler. 2019 listesine göre, Brezilya dünyanın en değerli 13. endüstrisine sahip (173.6 milyar ABD doları) ülke konumundadır. Amerika'da sadece ABD (2. sıra) ve Meksika'dan (12. sıra) sonra üçüncü sırada yer alır.^[56] Gıda endüstrisinde, 2019 yılında Brezilya, dünyanın en büyük ikinci işlenmiş gıda ihracatçısı oldu.^[57][58][59] 2016 yılında ülke, dünyanın en büyük 2. kağıt hamuru üreticisi ve 8. kağıt üreticisi oldu.^[60][61][62] Ayakkabı endüstrisinde Brezilya, 2019 yılında dünya üreticileri arasında 4. sırada^{[63][64][65][66]} yer alırken yine 2019 yılında ülke, dünyada 8. araç üreticisi ve 9. çelik üreticisi olmuştur.^[67][68][69] 2018 yılında Brezilya'nın kimya endüstrisi dünyada 8. sırada yer alıyordu.^[70][71][72] Dokumacılık sanayisinde Brezilya, 2013 yılında dünyanın en büyük 5 üreticisi arasında olmasına rağmen, dünya ticaretiyle çok az bütünleşebilmiştir.^[73] Havacılık endüstrisinde Brezilya, Boeing ve Airbus'tan sonra dünyanın en büyük üçüncü uçak üreticisi olan Embraer'a sahiptir.

Brezilya çeşitlenmiş ve gelişmiş bir hizmet endüstrisine sahiptir. 1990'ların başında bankacılık işkolu GSYİH'nın yüzde 16'sını oluşturuyordu. Büyük bir revizyon geçirmesine rağmen, Brezilya'nın finansal hizmetler endüstrisi yerel işletmelere geniş bir ürün yelpazesi sunuyor ve ABD finans şirketleri de dahil olmak üzere çok sayıda yeni yatırımı da kendine çekiyor. 8 Mayıs 2008 tarihinde, São Paulo Borsası (Bovespa) ve São Paulo merkezli Brezilya Ticaret ve Vadeli İşlem Borsası (BM&F) birleşerek dünyanın en büyük borsalarından biri olan BM&F Bovespa'yı oluşturdu. Ayrıca, daha önce tekelci konumundaki reasürans işkolu üçüncü şahıs şirketlere açılmaktadır.^[74]

31 Aralık 2007 itibarıyla Brezilya'da tahmini 21.304.000 geniş bant hattı vardı. Geniş bant hat bağlantılarının yüzde 75'inden fazlası DSL, yüzde 10'u ise kablo modemler üzerinden yapıldı.

Brezilya'nın kanıtlanmış maden kaynakları çok geniştir. Büyük demir ve manganez rezervleri, endüstriyel hammaddelerin ve ihracat kazançlarının önemli kaynaklarıdır. Nikel, kalay, kromit, uranyum, boksit, berilyum, bakır, kurşun, tungsten, çinko, altın ve diğer mineral yatakları istismar edilmektedir. Çelik endüstrisinde gerekli olan yüksek kaliteli kok kömürü tedariki yetersizdir.

Turizm

Dünya gezim uğrak yerleri listesinde 2018 yılında Brezilya 6.6 milyon gezgin (ve 5,9 milyar dolar gelir) ile en çok ziyaret edilen 48. ülke oldu. Güney Amerika'da turizm bir bütün olarak hala gelişmemiş durumda: örneğin, Avrupa'da, ülkeler 73.7 milyar dolar (İspanya) elde ederek 82.7 milyon turist alıyor veya 67.3 milyar dolar (Fransa) gibi yıllık turizm rakamları elde ediyor ve 89.4 milyon turist çekiyor. 2018'de Avrupa 710 milyon, Asya 347 milyon ve Kuzey Amerika 142,2 milyon turist alırken, Güney Amerika sadece 37 milyon, Orta Amerika 10.8 milyon ve Karayipler 25.7 milyon turist çekti.^[75]

En büyük şirketler

2017 yılında, 20 Brezilyalı şirket Forbes Global 2000 listesinde yer aldı – Forbes dergisi tarafından dünyanın en iyi 2000 halka açık şirketin yıllık sıralaması, satış, varlık, kâr ve piyasa değerinin bir birleşimine dayanıyor.^[76] Listelenen 20 şirket şunlardı:

Enerji

Brezilya hükûmeti ithal petrole olan bağımlılığı azaltmak için iddialı bir program başlattı. Dış alım daha önce ülkenin petrol ihtiyacının %70'inden fazlasını oluşturuyordu, ancak Brezilya 2006-2007'de petrolde kendi kendine yeterli hale geldi. Brezilya, 2019 yılında 2.8 milyon varil/gün ile dünyanın en büyük 10. petrol üreticisi olmuştu. Üretim, ülkenin talebini karşılamayı başarıyor.^[77] 2020 yılı başında petrol ve doğalgaz üretiminde ülke ilk kez günde 4 milyon varil petrol eşdeğerini aşmıştır. 2020 Ocak ayında günde 3.168 milyon varil petrol ve 138.753 milyon metreküp doğal gaz çıkarıldı.^[78]

Brezilya, dünyanın en büyük hidroelektrik güç üreticilerinden biridir. 2019'da Brezilya, 98.581 MW kurulu güce sahip 217 hidroelektrik santraline sahipti ve bu ülkenin enerji üretiminin %60.16'sını oluşturuyordu.^[79] Toplam elektrik üretiminde, 2019 yılında Brezilya, %75'ten fazlası yenilenebilir kaynaklardan (çoğunluk hidroelektrik) olan 170.000 megawatt kurulu kapasiteye ulaştı.^[80][81]

2013 yılında Güneydoğu bölgesi, ülkenin ana enerji tüketen bölgesi olarak Ulusal Entegre Sistemi (SIN) yükünün yaklaşık %50'sini kullandı. Bölgenin kurulu elektrik üretim kapasitesi yaklaşık 42.500 MW'tı ve bu Brezilya'nın üretim kapasitesinin yaklaşık üçte birini temsil ediyordu. Hidroelektrik üretimi, bölgenin kurulu kapasitesinin %58'ini temsil ederken, geri kalan %42'si esas olarak termoelektrik üretimine karşılık geliyordu. São Paulo, bu kapasitenin %40'ını; Minas Gerais yaklaşık %25'ini; Rio de Janeiro %13.3'ünü ve Espírito Santo geri kalanını oluşturuyordu. Güney bölgesi, Çin'deki Üç Boğaz Barajı'nın açılışına kadar birkaç yıl dünyanın en büyük hidroelektrik santrali olan Itaipu Barajı'na sahiptir. Santral dünyanın en büyük ikinci hidroelektrik santrali olmaya devam ediyor. Brezilya, Itaipu Tesisi'nin Paraguay ile ortak sahibidir: baraj, iki ülke arasındaki sınırda bulunan Paraná Nehri üzerinde yer almaktadır. Her biri 700 MW'lık 20 adet türbin ünitesi ile 14 GW kurulu üretim kapasitesine sahiptir. Kuzey bölgesi de, ulusal enerjinin çoğunu üreten Belo Monte Barajı ve Tucuruí Barajı gibi büyük hidroelektrik santrallerine sahiptir. Brezilya'nın hidroelektrik potansiyeli henüz tam olarak kullanılmamıştır, bu nedenle ülke hala kendi topraklarında birkaç yenilenebilir enerji santrali inşa etme yeterliğine sahiptir.^[82][83]

Eylül 2020 itibarıyla, Ulusal Elektrik Sistem İşleticisi'ne (ONS, Operador Nacional do Sistema Elétrico) göre, rüzgâr gücünün toplam kurulu kapasitesi 16.3 GW ve ortalama kapasite faktörü %58 idi.^[84] Dünya ortalama rüzgar üretim kapasitesi faktörü %24.7 iken, Kuzey Brezilya'da, özellikle Bahia eyaletinde, bazı rüzgar çiftliklerinin ortalama %60'ın üzerinde kapasite faktörüne sahip alanlar vardır;^[21][85] Kuzeydoğu bölgesindeki ortalama kapasite faktörü kıyıda %45 ve iç kısımlarda %49'dur.^[86] 2019 yılında, rüzgar enerjisi ülkede üretilen enerjinin %9'unu temsil etti.^[79] 2019'da, ülkenin tahmini olarak 500 GW civarında rüzgar enerjisi üretim potansiyeline sahip olduğu (ama, yalnızca karada) ve ülkenin mevcut talebinin üç katını karşılamaya yetecek kadar enerji yeterliğine sahip olduğu tahmin ediliyordu.^[87][88]

Nükleer enerji, Brezilya kurulu elektrik gücünün yaklaşık %4'ünü oluşturuyor.^[89] Nükleer enerji üretim tekeli, Eletrobrás'ın tamamen sahip olduğu bir yan kuruluş olan Eletronuclear'a (Eletrobrás Eletronuclear S/A) aittir. Ülkenin nükleer enerjisi, Angra'daki iki reaktör tarafından üretilir. Almirante Álvaro Alberto Nükleer Merkezi (CNAAA) Praia de Itaorna üzerinde Angra dos Reis, Rio de Janeiro'da yer almaktadır. Güç santrali 1982 yılında elektrik şebekesine bağlanan 657 MW kapasiteli Angra I ve 2000 yılında bağlanan 1.350 MW kapasiteli Angra II olmak üzere iki basınçlı su reaktöründen oluşmaktadır. 1.350 MW'lık öngörülen güce sahip üçüncü bir reaktör olan Angra III'ün yapımı devam etmektedir.^[90]

Eylül 2020 itibarıyla, ONS'ye göre, fotovoltaik güneş enerjisinin toplam kurulu gücü 6.9 GW, ortalama kapasite faktörü ise %23'tür. En yüksek güneş ışınımına sahip Brezilya eyaletlerinden bazıları, gerçekten de dünya güneş ışınımı kayıtlarında yer alan Minas Gerais, Bahia ve Goiás'dır.^[21][91][92] 2019 yılında, güneş enerjisi ülkede üretilen enerjinin %1.27'sini temsil ediyordu.^[79]

Sürdürülebilir büyüme

Portekizli kâşifler 1500'de bölgeye gelmişti, ancak sadece 1808'de Brezilya, Portekiz sömürge hükûmetinden ilk üretim tesisleri ve üreticilerini kurmak için izin alabilmişti. 21. yüzyılda Brezilya, dünyanın sekizinci en büyük ekonomisi haline geldi. Başlangıçta, dış satımı şeker, kauçuk ve altın gibi temel ham ve birincil mallara dayanıyordu. Bugün ihracatın %84'ü mamul ve yarı mamul ürünlerden oluşmaktadır.

Büyük ekonomik dönüşüm ve büyüme dönemi 1875 ve 1975 yılları arasında gerçekleşmiştir.^[95]

Son on yılda, yerli üretim %32.3 artış kaydetmiştir. Her yıl %47 veya %3.6 oranında büyüyen tarım ticareti (tarım ve sığır yetiştirme), Brezilya ekonomisinde sürekli ayarlamalar gerektiren uluslararası krizleri atlattıktan sonra bile en devingen işkoluydu.^[96] Brezilya hükûmeti ayrıca büyümeyi teşvik etmeyi amaçlayan Programa de Aceleração do Crescimento adlı bir ekonomik kalkınmayı hızlandırma programı başlattı.^[97]

Uluslararası Şeffaflık Örgütü'ne göre Brezilya'nın uluslararası dünyadaki şeffaflık sıralaması 75. sırada yer almaktadır.^[98]

Denetim ve yeniden düzenleme

Ekonomiyi dengelemek için son zamanlarda kabul edilen önlemler arasında Brezilya, sosyal güvenlik (devlet ve emeklilik maaşları) ve vergi sistemlerinde reformlar gerçekleştirdi. Bu değişiklikler beraberinde kayda değer bir katkı getirdi: federal, eyalet ve belediye düzeylerinde yürütme organları tarafından yapılan kamu harcamalarını denetleyen bir Mali Sorumluluk Yasası. Aynı zamanda, yönetim verimliliğine yönelik yatırımlar yapılmış ve dış satımı, endüstriyi ve ticareti teşvik etmek için politikalar oluşturulmuş, böylece yerel ve uluslararası yatırımcılar ve üreticiler için "fırsat pencereleri" yaratılmıştır.

Bu değişikliklerle Brezilya savunmasızlığını azaltmıştır: tükettiği petrolü ithal etmemekte; döviz kuruna bağlı sertifikalarla iç borcunu yarıya indirmekte ve ihracatın yılda ortalama %20 oranında büyüdüğünü görmüştür. Döviz kuru, endüstri işkoluna veya enflasyona (yılda %4) baskı yapmaz ve likidite krizi olasılığını ortadan kaldırır. Sonuç olarak, ülke, 12 yıl sonra, ihracat ve ithalatın yanı sıra faiz ödemeleri, hizmetler ve yurtdışı ödemelerini ölçen hesaplarda belirgin bir denge elde etmiştir. Bu nedenle, saygın ekonomistler, ülkenin olası dünya ekonomik krizilerinden derinden etkilenmeyeceğini dile getirmektedirler.^[99]

2017'de başkan Michel Temer, "modern kölelik" ile suçlanan şirketlerin listesini kamuoyuna açıklamayı reddetti. 2003 yılında Lula Da Silva'nın başkanlığından bu yana her yıl halka açık olan bu liste, şirketleri para cezalarını ödemeye ve siyasi sınıf yolsuzluğunun yasaya saygı duymaktan ödün verme riski taşıyan bir ülkede iş düzenlemelerine uymaya ikna etmeyi amaçlıyordu. Başkanın "toprak sahipleri lobisi" ile olan ilişkileri, bu nedenle görevden alınan Cumhurbaşkanı Dilma Rousseff tarafından kınandı.^[100]

Brezilya için İngiltere ile ticaret yapmak, daha fazla yatırım, daha iyi deneyimli işgücüne erişim, doğal kaynakların satışı, vergi ihracatı ve İngiliz mal ve hizmetlerine erişim anlamına gelebilir.

Tutarlı politikalar

Üretken işkollarına destek her düzeyde basitleştirilmiştir; etkin ve bağımsız, kongre ve yargı birimleri kural ve yönetmeliklerin değerlendirilmesini yürütmektedir. Ekonomiyi canlandırmak için alınan başlıca önlemler arasında, üretilen ürünler vergisinde (IPI) yüzde 30'a varan indirim ve karayolu kargo taşımacılığı filolarına 8 milyar dolarlık yatırım yapılması ve böylece dağıtım lojistiğinin iyileştirilmesi yer alıyordu. Daha fazla kaynak, iş ve bilgi telemerkezlerinin yayılmasını garanti etmektedir.

Bu işkolunun ön saflarında yer alan sanayi, teknoloji ve dış ticaret politikası, yazılım ve yarı iletken, ilaç ve eczacılık ürünleri ve sermaye malları sektörleri örneğini izleyerek belirli işkollarına 19.5 milyar dolar yatırım yapmaktadır.^[101]

Birleşme ve devralmalar

1985 ve 2017 yılları arasında, Brezilyalı kuruluşların katılımıyla bilinen toplam değeri 1.185 milyar ABD doları olan 11.563 birleşme ve devralma açıklandı.^[102] 2010 yılı, 115 milyar dolarlık işlemlerle değer açısından yeni bir rekor yıl oldu. Değer temelinde ilk 100 anlaşmada yabancı bir şirket satın alan sadece dört Brezilya şirketi olduğunu belirtmek gerekir. Bu da doğrudan yatırım açısından ülkeye olan güçlü ilgiyi yansıtmaktadır.

Brezilyalı şirketlerin ya alıcı ya da hedef rolünü üstlendiği en büyük anlaşmaların bir listesi:

Girişimcilik

2011'de Küresel Girişimcilik Monitörü'nün bir araştırmasına göre Brezilya'da, bir iş kuran ya da sahibi olan 18 ile 64 yaşları arasında 27 milyon yetişkin ya bir işe başladı ya da sahibi oldu, bu da dört Brezilyalı yetişkinden fazlasının girişimci olduğu anlamına geliyordu. İncelenen diğer 54 ülke ile karşılaştırıldığında Brezilya, toplam girişimci sayısında üçüncü en yüksek ülke oldu. Bir devlet kurumu olan Uygulamalı Ekonomik Araştırma Enstitüsü (Ipea), Brezilya'da 37 milyon işin 10'dan az çalışanı olan işletmelerle ilişkili olduğunu buldu.^[103]

Brezilya, karmaşık bürokrasisi nedeniyle iş yapmak için bölgedeki en zor ülkelerden biri olarak uluslararası düzeyde yer almasına rağmen, büyük iç tüketici pazarı ve çeşitli hükûmet programları sayesinde sağlıklı bir girişimci sayısına sahiptir.

Küresel Girişimcilik Monitörü (GEM) tarafından yapılan en son araştırma, 2013 yılında Brezilyalı yeni girişimcilerin %50.4'ünün erkek olduğunu, %33.8'inin 35-44 yaş grubunda olduğunu, %36.9'unun lise mezunu olduğunu ve %47.9'unun Brezilya asgari ücretinin 3-6 katını kazandığını ortaya koydu. Buna karşılık, girişimcilerin %49.6'sı kadın, sadece %7'si 55-64 yaş grubunda, %1'i yüksek lisans eğitim derecesine sahip ve %1.7'si asgari ücretin 9 katından fazlasını kazanır durumdadır.^[104]

Kredi notu

Brezilya'nın kredi notu, Standard & Poor's (S&P) tarafından Mart 2014'te BBB'ye düşürüldü, bu da önemsiz olanın sadece bir çentik üzerindeydi.^[105] Ocak 2018'de S&P tarafından yatırım derecesinin altında 2 çentik olan BB-' ye indirildi.^[106]

• Kırılgan beşli
• BRICS
• GSYİH büyümesine göre Latin Amerika ve Karayip ülkeleri listesi
• GSYİH'ye (nominal) göre Latin Amerika ve Karayip ülkeleri listesi
• GSYİH'ye (SAGP) göre Latin Amerika ve Karayip ülkeleri listesi

• Furtado, Celso. Formação econômica do Brasil 26 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (tr: Brezilya'da ekonomik oluşum) (Portekizce)
• Prado Junior, Caio. História econômica do Brasil 30 Ağustos 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (tr: Brezilya ekonomi tarihi) (Portekizce)

• "The Informality Trap: Tax Evasion, Finance, and Productivity in Brazil" ["Kayıt Dışı Tuzak: Brezilya'da Vergi Kaçakçılığı, Finans ve Verimlilik"] Dünya Bankası Kamu Politikası Dergisi
• 2000'lerde Brezilya Ekonomisinde Makroekonomik Politika, Büyüme ve Gelir Dağılımı 18 Mayıs 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Ekonomi ve Politika Araştırmaları Merkezi
• Kapsamlı güncel ve geçmiş ekonomik veriler