Hizbullah (Lübnan)

Hizbullah'ın kendine has bir örgüt olarak ortaya çıktığı tarih kesin olarak bilinmemektedir. Bazı araştırmacılar 1982 tarihini esas almaktayken, diğer araştırmacılar ise 1985 yılına kadar Hizbullah'ın çok sayıda küçük grubun ortak adı olarak kullanıldığını kabul etmektedirler. Zamanla bu küçük gruplar tek bir bayrak altında toplanarak Hizbullah'ı oluşturdular.

Lübnan İç Savaşı boyunca Hizbullah ABD ve Avrupa askerlerinin Lübnan'dan atılması amacıyla birçok eylemde bulundu. 1983 yılında ABD Elçiliğine yapılan bir saldırı sonucu 17'si Amerikalı 63 kişi öldü. Aynı yıl içinde ABD kışlalarına yapılan saldırıda 241 Amerikalı asker öldü. ABD tamamen kanıtlanmamış olduğu halde Hizbullah'a para yardımı yaptığı gerekçesiyle bu saldırılardan İran'ı sorumlu tuttu. Bu saldırılardan kısa bir süre sonra ABD bütün askerlerini Lübnan'dan geri çekti.

1990 yılında Lübnan'da imzalanan Taif Antlaşması'yla iç savaş son buldu. Ancak Taif antlaşmasında Lübnan'daki bütün silahlı grupların silahlarını bırakması öngörülmesine rağmen Hizbullah silahları bırakmadı. Güney Lübnan ordusu ve İsrail'e karşı gerilla savaşını sürdürdü. 15 Mayıs 2000 tarihinde İsrail Lübnan'dan tamamen geri çekildi. Fakat Suriye Ordusu Lübnan'daki varlığını sürdürdü.

14 Şubat 2005 tarihinde eski Lübnan başbakanı Refik Hariri suikast sonucu öldürüldü. Suikastın sorumluları kesin olarak belirlenemedi. Ancak olayda Suriye'nin parmağı olduğu görüşü bazı kaynaklar tarafından ileri sürüldü. Halkın tepkisi ve uluslararası baskı sonucu Suriye, Nisan 2005'te Lübnan'dan geri çekilmek zorunda kaldı.

Mayıs 2005'te yapılan seçimlerde Hizbullah oylarını büyük ölçüde arttırdı ve Temmuz 2005 yılında kurulan Ulusal Birlik hükûmetinde yer aldı. Ancak Hizbullah ile İsrail arasında sınır bölgelerinde çatışmalar zaman zaman devam etti.

2006 Lübnan Savaşı, Hizbullah'a büyük prestij kazandırdı. 2006 Lübnan Savaşı'nın galibi, birçok Ortadoğu ülkesinde Hizbullah olarak görüldü.

Savaş sonrası Hizbullah, Lübnan'da etkisini daha da genişleterek sivil halkın desteğini kazandı, iyice güncel siyasette yer almayı başardı. Kurulan hükûmetlere bakanlar gönderdi, seçilen hükûmetler ve devlet başkanları ile iyi ilişkiler kurdu.

Önceki Lübnan Devlet Başkanları Emil Lahud ve Mişel Avn, Hizbullah'ın sıkı birer müttefikleri ve destekçisiydiler.

2011'den sonra Hizbullah, Suriye İç Savaşı'nda İran ile beraber Şam Hükûmetinin en koyu müttefiklerinden biri oldu.

Savaş sırasında Hizbullah, üyelerini Şam Hükûmeti için savaşmaya Suriye'ye gönderdi, bu mensuplarının savaş deneyimini arttırmalarını, diğer yandan da, Suriye'ye gelen Rus ordusunun planlama stratejisini öğrenmelerini sağladı.

Suriye'de, çokça kayıplar da verdi.

Hizbullah, Suriye'deki savaşta oynadığı rol nedeniyle Lübnan topraklarındaki Sünni gruplarla da çatıştı.

Suriye İç Savaşı sonrası ayrıca Hizbullah, Yemen ve Irak'taki İran yanlısı güçlere de eğitimler verdi.

Hizbullah, halen günümüzde Suriye'de Şam rejiminin sıkı bir müttefiğidir. Milisleri Şam rejimi için çatışmaktadır.

Hamas'ın müttefiklerinden biri olan Hizbullah, çoğu zaman Hamas-İsrail çatışmalarında Hamas'a desteklerini esirgememiş, mühimmat, füze gibi yardımları Hamas'a ulaştırmıştır.

• 2006 Lübnan Savaşı

• Hizbullah-Belge-Haber-Video28 Ocak 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Erişim: 23 Ağustos 2012
• Hizbullah'ın Tarihçesi ve Yapısı^{[ölü/kırık bağlantı]} Erişim: 23 Ağustos 2012

• Qassem, Naim (2005). Hizbullah: The Story from Within. Saqi Books. ISBN 978-0-86356-517-5. 
• Magnus Ranstorp (1996). Hizb'Allah in Lebanon: The Politics of the Western Hostage Crisis. St. Martin's Press. ISBN 0-312-16491-2. 
• Amal Saad-Ghorayeb (2001). Hizbullah: Politics and Religion. Pluto Press. ISBN 0-7453-1793-6. 
• Jamal Sankari (2005). Fadlallah: The Making of a Radical Shi'ite Leader. Saqi Books. ISBN 0-86356-596-4.