Natrium

Natrium (Tek-gí ho͘-im: [ˈnaːtriʊm] "Óa-im: "na-tuh-lí-ùm""), hoà-ha̍k hû-hō Na, mā thang hō chò sodium ia̍h-sī chô-ta̍t (曹達 soda), sī 1 ê hoà-ha̍k goân-sò͘.

Natrium,  11Na

Spectral lines of sodium
Ki-pún sèng-chit
Miâ, hû-hōNatrium, Na
Eng-bûnsodium
Phian-miânatrium, chô-ta̍t
Gōa-hêngsilvery white metallic
Natrium tī chiu-kî-piáu lāi ê ūi-tì
Chúi-sò͘ (siang-goân-chú hui-kim-sio̍k)
Helium (hi-iú khì-thé)
Lithium (kiⁿ-kim-sio̍k)
Beryllium (kiⁿ-thó͘ kim-sio̍k)
Phêng-sò͘ (lūi-kim-sio̍k)
Thoàⁿ-sò͘ (to-goân-chú hui-kim-sio̍k)
Chek-sò͘ (siang-goân-chú hui-kim-sio̍k)
Sng-sò͘ (siang-goân-chú hui-kim-sio̍k)
Hut-sò͘ (siang-goân-chú hui-kim-sio̍k)
Ne-óng (hi-iú khì-thé)
Natrium (kiⁿ-kim-sio̍k)
Magnesium (kiⁿ-thó͘ kim-sio̍k)
A-lú-mih (pîn-kim-sio̍k)
Ke-sò͘ (lūi-kim-sio̍k)
Lîn (to-goân-chú hui-kim-sio̍k)
Liû-hông (to-goân-chú hui-kim-sio̍k)
Iâm-sò͘ (siang-goân-chú hui-kim-sio̍k)
Argon (hi-iú khì-thé)
Kalium (kiⁿ-kim-sio̍k)
Khā-lú-siúm (kiⁿ-thó͘ kim-sio̍k)
Scandium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Titanium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Vanadium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Chromium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Manganese (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Thih (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Cobalt (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Nickel (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Tâng (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
A-iân (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Gallium (pîn-kim-sio̍k)
Germanium (lūi-kim-sio̍k)
Phi-sò͘ (lūi-kim-sio̍k)
Selenium (to-goân-chú hui-kim-sio̍k)
Chhàu-sò͘ (siang-goân-chú hui-kim-sio̍k)
Krypton (hi-iú khì-thé)
Rubidium (kiⁿ-kim-sio̍k)
Strontium (kiⁿ-thó͘ kim-sio̍k)
Yttrium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Zirconium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Niobium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Molybdenum (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Technetium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Ruthenium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Rhodium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Palladium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Gîn (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Cadmium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Indium (pîn-kim-sio̍k)
Siah (pîn-kim-sio̍k)
Antimony (lūi-kim-sio̍k)
Tellurium (lūi-kim-sio̍k)
Ak-sò͘ (siang-goân-chú hui-kim-sio̍k)
Xenon (hi-iú khì-thé)
Caesium (kiⁿ-kim-sio̍k)
Barium (kiⁿ-thó͘ kim-sio̍k)
Lanthanum (lanthanum-hē)
Cerium (lanthanum-hē)
Praseodymium (lanthanum-hē)
Neodymium (lanthanum-hē)
Promethium (lanthanum-hē)
Samarium (lanthanum-hē)
Europium (lanthanum-hē)
Gadolinium (lanthanum-hē)
Terbium (lanthanum-hē)
Dysprosium (lanthanum-hē)
Holmium (lanthanum-hē)
Erbium (lanthanum-hē)
Thulium (lanthanum-hē)
Ytterbium (lanthanum-hē)
Lutetium (lanthanum-hē)
Hafnium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Tantalum (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Wolfram (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Rhenium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Osmium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Iridium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Pe̍h-kim (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Kim (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Chúi-gîn (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Thallium (pîn-kim-sio̍k)
Iân (pîn-kim-sio̍k)
Bismuth (pîn-kim-sio̍k)
Polonium (pîn-kim-sio̍k)
Astatine (lūi-kim-sio̍k)
Radon (hi-iú khì-thé)
Francium (kiⁿ-kim-sio̍k)
Radium (kiⁿ-thó͘ kim-sio̍k)
Actinium (actinium-hē)
Thorium (actinium-hē)
Protactinium (actinium-hē)
Uranium (actinium-hē)
Neptunium (actinium-hē)
Plutonium (actinium-hē)
Americium (actinium-hē)
Curium (actinium-hē)
Berkelium (actinium-hē)
Californium (actinium-hē)
Einsteinium (actinium-hē)
Fermium (actinium-hē)
Mendelevium (actinium-hē)
Nobelium (actinium-hē)
Lawrencium (actinium-hē)
Rutherfordium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Dubnium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Seaborgium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Bohrium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Hassium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Meitnerium (hoà-ha̍k sèng-chit iáu boē hiáu)
Darmstadtium (hoà-ha̍k sèng-chit iáu boē hiáu)
Roentgenium (hoà-ha̍k sèng-chit iáu boē hiáu)
Copernicium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Nihonium (hoà-ha̍k sèng-chit iáu boē hiáu)
Flerovium (pîn-kim-sio̍k)
Moscovium (hoà-ha̍k sèng-chit iáu boē hiáu)
Livermorium (hoà-ha̍k sèng-chit iáu boē hiáu)
Tennessine (hoà-ha̍k sèng-chit iáu boē hiáu)
Oganesson (hoà-ha̍k sèng-chit iáu boē hiáu)
Li

Na

K
Ne-óngNatriummagnesium
Goân-chú-hoan11
Goân-chú-liōng (±)22.98976928(2)[1]
Goân-sò͘ lūi-pia̍t  kiⁿ-kim-sio̍k
Cho̍k, hun-khu1 cho̍k, s khu
Chiu-kîtē 3 chiu-kî
Tiān-chú pâi-lia̍t[Ne] 3s1
per shell2, 8, 1
Bu̍t-lí sèng-chit
Siòngkò͘-thé
Iûⁿ-tiám370.944 K ​(97.794 °C, ​208.029 °F)
Hut-tiám1156.090 K ​(882.940 °C, ​1621.292 °F)
Bi̍t-tō͘  (sek-un)0.968 g·cm−3
0.927 g·cm−3
Lîm-kài-tiám2573 K, 35 MPa (extrapolated)
Iûⁿ-hoà-jia̍t2.60 kJ·mol−1
Cheng-hoat-jia̍t97.42 kJ·mol−1
Jia̍t-iông-liōng28.230 J·mol−1·K−1
cheng-khì-ap
P (Pa)1101001 k10 k100 k
tī T (K)5546176978029461153
Goân-chú sèng-chit
Sng-hòa-sò͘+1, −1 ​(a strongly basic oxide)
Tiān-hū-tō͘Pauling scale: 0.93
Tiān-lī-lêng1st: 495.8 kJ·mol−1
2nd: 4562 kJ·mol−1
3rd: 6910.3 kJ·mol−1
(more)
Goân-chú pòaⁿ-kèngempirical: 186 pm
Kiōng-kè pòaⁿ-kèng166±9 pm
Van der Waals pòaⁿ-kèng227 pm
Cha̍p-lio̍k
Chiⁿ-thé kò͘-chō ​body-centered cubic (bcc)
Body-centered cubic crystal structure for Natrium
Siaⁿ-sok (sòe kùn-á)3200 m·s−1 (at 20 °C)
Jia̍t-phòng-tiòng71 µm·m−1·K−1 (at 25 °C)
Jia̍t-thoân-tō-lu̍t142 W·m−1·K−1
Tiān-chó͘-lu̍t47.7 nΩ·m (at 20 °C)
Chû-sèngparamagnetic[2]
Young hē-sò͘10 GPa
Shear hē-sò͘3.3 GPa
Bulk hē-sò͘6.3 GPa
Mohs ngē-tō͘0.5
Brinell ngē-tō͘0.69 MPa
CAS teng-kì pian-hō7440-23-5
Le̍k-sú
Hoat-hiān kap siōng chá ê tông-ūi-sò͘Humphry Davy (1807)
Chòe ún-tēng ê tông-ūi-sò͘
Chú bûn-chiong: Natrium ê tông-ūi-sò͘
isoNAhalf-lifeDMDE (MeV)DP
22Natrace2.602 yβ+1.82022Ne
23Na100%23Na is stable with 12 neutrons
24Natrace14.96 hβ5.51524Mg
* = excited state

Hō-miâ

Ha̍k-chiá Berzelius leh chéng-lí goân-sò͘ hō-miâ ê sî-chūn, kah-ì Tek-kok-sek ê hō-miâ Natrium; m̄-koh tī Eng-gí kap Hoat-gí-kài ê piau-chún lāi-bīn, in pó-chhî hō Sodium. Chit-ê Sodium sī tùi Sodanum hō--lâi, ì-sū sī "tī thâu-thiàⁿ--ê" (headache remedy)[3].

Chham-khó

Siong-koan