برادران کارامازوف رمانی از فیودور داستایفسکی — نویسندهٔ روس — است که نخستین بار در سالهای ۸۰–۱۸۷۹ در نشریهٔ پیامآور روسی بهصورت پاورقی منتشر شد. نوشتههای نویسنده نشان میدهند که این کتاب قرار بود قسمت اول از مجموعهای بزرگتر با نام زندگی یک گناهکار بزرگ باشد؛ ولی قسمت دوم کتاب هیچگاه نوشته نشد، چون داستایفسکی چهار ماه بعد از پایان انتشار کتاب درگذشت. این کتاب در چهار جلد منتشر شد و مثل بیشتر آثار داستایفسکی، یک رمان جنایی است. شخصیتهای اصلی داستان، پنج نفرند؛ فیودور پاولوویچ کارامازوف و چهار فرزندش بهنامهای دیمیتری، ایوان، آلیوشا و اسمردیاکف (که فرزند نامشروع فیودور است). فیودور پاولوویچ کارامازوف مَلاکی بدنام در یکی از شهرهای کوچک روسیه است که در نهایت به قتل میرسد و دیمیتری — پسر بزرگترش — به ظن قتل وی دستگیر میشود. هر یک از چهار برادر، وجهی از شخصیت پدر را بیان میکنند. پیرامون پیرنگ اصلی، خردهروایتهایی هم وجود دارد که برخی از آنها مورد توجه منتقدان ادبی قرار گرفتهاست. مشهورترین خردهروایت این رمان، روایت «مفتش اعظم» است. این روایت در قالب شعری بیان میشود که ایوان در یکی از دیدارهایش با آلیوشا برای او میخواند. برادران کارامازوف سرشار از شخصیتپردازی و تحلیلهای عمیق روانشناختی است. زیگموند فروید در مقالهای با عنوان «داستایفسکی و پدرکشی»، با تحلیل انگیزههای فرزندان کارامازوف برای پدرکشی و تحلیل روابط داستایفسکی با پدرش، او را واجد انگیزه پدرکشی دانست. خودِ داستایفسکی، پرسش محوری کتاب را مسئلهٔ وجود یا عدم وجود خداوند و خیر و شر در عالم دانستهاست.
- … پردهٔ آهنین نامی بود که دیوار برلین اصلیترین نماد جنگ سرد به آن مشهور شده بود. این دیوار به مدت ۲۸ سال شهر برلین آلمان را به دو بخش شرقی و غربی تقسیم کرده بود؟ (در تصویر)
- … لغتنامه دهخدا علاوه بر علیاکبر دهخدا و همکاران اولیه وی، گروهی ۴۸ نفره از پژوهندگان زبان و ادب فارسی را در طی بیش از شصت سال به تهیه مواد، تنظیم و تالیف آنها وا داشته بود؟
- … ویتک خرس معروف ایرانی ارتش لهستان بود که به ازای دو کنسرو ماهی به سربازان ارتش لهستان فروخته و به خدمت در ارتش این کشور مشغول شد؟
- … فرانسیس فورد کوپولا پدید آورنده سه گانه فیلم پدرخوانده عموی نیکولاس کیج، بازیگر معروف و برنده جایزه اسکار بهترین بازیگر مرد است؟
- … سوزندوزیهای مهتاب نوروزی، مشهورترین سوزندوز ایران، در کاخ موزه سعد آباد نگهداری میشود؟
- … آلبوم تریلر، اثر مایکل جکسون است با اختلاف ۶۰ میلیون نسخه با دومین آلبوم، پر فروشترین آلبوم موسیقی جهان است؟
- هیتاناس ناوسدا (در تصویر) مجدداً به عنوان رئیسجمهور لیتوانی انتخاب شد.
- در جریان سقوط یک فروند بالگرد در نزدیکی ورزقانِ ایران، هشت نفر از جمله سید ابراهیم رئیسی، رئیسجمهور و حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران، کشته شدند.
- لی هسین لونگ پس از نزدیک به ۲۰ سال از سمت نخستوزیری سنگاپور کنار رفت و لورنس وانگ جانشین او شد.
- رابرت فیتسو، نخستوزیر اسلواکی، پس از سوء قصد در بیمارستان بستری شد.
- نیمو، خواننده سوئیسی با ترانه «د کد» برنده مسابقه آواز یوروویژن شد.
امروز: چهارشنبه، ۵ ژوئن ۲۰۲۴ میلادی برابر ۱۶ خرداد ۱۴۰۳ هجری خورشیدی و ۲۷ ذیالقعده ۱۴۴۵ هجری قمری (UTC)
روز جهانی محیط زیست، در دانمارک: روز قانون اساسی
- رویدادها
- ۶۳۶ – شهر گُندی شاپور ایران با یورش سپاه اعراب سقوط کرد.
- ۱۸۳۲ – در زمان سلطنت لویی فیلیپ پادشاه معروف فرانسه، جمهوریطلبان آن کشور برای نخستینبار علیه حکومت او قیام کردند.
- ۱۹۶۷ – با حمله اسرائیل به مصر، جنگ شش روزه آغاز شد و در پایان نخستین روز از جنگ، نیروی هوایی اسرائیل، عملاً نیروی هوایی مصر و اردن را نابود کرد.
- ۱۹۶۸ – رابرت کندی (در تصویر) نامزد حزب دموکرات در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، ترور شد.
- زادروزها
- ۱۷۲۳ - زادروز آدام اسمیت فیلسوف و اقتصاددان اسکاتلندی
- ۱۸۸۳ - زادروز جان مینارد کینز اقتصاددان انگلیسی
- ۱۸۹۸ - زادروز فدریکو گارسیا لورکا شاعر، نویسنده، نقاش، نوازندهٔ پیانو و آهنگساز اسپانیایی
- ۱۹۰۰ - زادروز دنیس گابور مخترع و مهندس برق مجار، برندهٔ جایزه نوبل فیزیک سال ۱۹۷۱
- ۱۹۷۱ - زادروز مارک والبرگ بازیگر و تهیهکنندهٔ آمریکایی
- درگذشتها
- ۱۳۷۹ - درگذشت هوشنگ گلشیری نویسندۀ معاصر ایرانی
- ۱۳۱۶ - درگذشت لویی دهم پادشاه فرانسه از ۱۳۱۴ تا سال مرگش
- ۱۸۲۶ - درگذشت کارل ماریا فون وبر آهنگساز آلمانی
- ۱۹۰۰ - درگذشت استفن کرین شاعر ونویسندهٔ آمریکایی
- ۱۹۱۰ - درگذشت او. هنری نویسندهٔ آمریکایی
- ۲۰۰۴ - درگذشت رونالد ریگان چهلمین رئیسجمهور ایالات متحده آمریکا
- ۲۰۱۲ - درگذشت ری بردبری شاعر و نویسندهٔ آمریکایی