Габсбургі

аўстрыйская кіруючая дынастыя
(Пасля перасылкі з Род Габсбургаў)

Габсбургі — адна з найбольш магутных манархічных дынастый Еўропы на працягу Сярэднявечча і Новага часу. Прадстаўнікі дынастыі вядомыя як кіраўнікі Аўстрыі1282), якая трансфармавалася пазней у шматнацыянальную Аўстрыйскую імперыю (да 1918 г.), якая з’яўлялася адной з вядучых еўрапейскіх дзяржаў, а таксама як імператары Свяшчэннай Рымскай імперыі, чый сталец Габсбургі займалі ў 1438--1806 гадах (з кароткім перапынкам у 1742—1745 гадах).

Габсбургі
ням.: Habsburger
Краіна
Родапачынальны домЭтыханіды[d]
ЗаснавальнікГунтрам Багаты
Апошні кіраўнікКарл I
Цяперашні главаКарл Габсбург-Латрынген
Год заснаваннякал.930 года
Зрушэнне1918 год
Малодшыя лініі

  • Альбертынская лінія
  • Леапольдзінская лінія
    • Штырыйская галіна
    • Цірольская галіна
  • Іспанская лінія
  • Гасбурга-Латарынгскі дом
Тытулы

Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Гісторыя

Імаверным продкам Габсбургаў быў Гунтрам Багаты, граф Брэйсгаў, які жыў у сярэдзіне 10 стагоддзя. Унукам Гунтрама лічыцца Ра́дбат, які збудаваў замак Габсбург і даў пачатак роду гэтага імя.

У 1273 г. Рудольфа Габсбурга абралі імператарам Свяшчэннай Рымскай імперыі, гэты тытул успадкавалі і яго нашчадкі. Ён набыў у сваё ўладанне герцагства Аўстрыю і Штырыю. У XVI ст. Габсбургі падзяліліся на дзве галіны: іспанскую і аўстрыйскую. Імператарская карона захоўвалася аўстрыйскай галіной. Іспанская правячая дынастыя абарвалася ў 1700 годзе, саступіўшы дынастыі Бурбонаў. Аўстрыйская — згасла ў 1780 г., разам са смерцю імператрыцы Марыі Тэрэзіі. Але нашчадкі яе і яе мужа Франца I (вялікага герцага Тасканскага і былога герцага Латарынгіі) перанялі імя Габсбургаў (дакладней — Габсбург-Латарангіў). Унук Марыі Тэрэзіі, апошні імператар Свяшчэннай Рымскай імперыі Франц II у 1804 г. абвясціў сябе першым імператарам новаўтворанай Аўстрыйскай імперыі пад імем Франца I (з 1867 г. — Аўстра-Венгрыя). Апошнім манархам з дынастыі Габсбургаў быў імператар Аўстра-Венгрыі Карл I, які зрокся ўлады ў 1918 г. Яго сын Ота Габсбург пасля быў дэпутатам Еўрапарламента.

Герцагі Аўстрыйскія

  • Фрыдрых I (1296—1330)
  • Леапольд I (1290—1326)
  • Альбрэхт II (1298—1358)
  • Рудольф IV (1339—1365)
  • Фрыдрых III (1347—1362)
  • Альбрэхт III (1348—1395)
  • Альбрэхт IV (1377—1404)
  • Леапольд III (1351—1386)
  • Вільгельм (1370—1406)
  • Леапольд IV (1371—1411)
  • Эрнэст I (1377—1424)
Герб першых Габсбургаў

Імператары Свяшчэннай рымскай імперыі

Дом Габсбургаў

Дом Габсбургаў-Латарангіў

Аўстрыйскія імператары

Каралі Венгрыі

  • Альберт I, венгерскі кароль 1437—1439.
  • Уладыслаў Постум, венгерскі кароль 1444—1457.
  • Фердынанд I, венгерскі кароль 1540—1564.
  • Максіміліян I, венгерскі кароль 1564—1576.
  • Рудольф I, венгерскі кароль 1576—1608.
  • Матвей II, венгерскі кароль 1608—1619.
  • Фердынанд II, венгерскі кароль 1619—1637.
  • Фердынанд III, венгерскі кароль 1637—1657.
  • Леапольд I, венгерскі кароль 1657—1705.
  • Іосіф I, венгерскі кароль 1705—1711.
  • Карл III, венгерскі кароль 1711—1740.
  • Марыя Тэрэзія I, венгерская каралева 1740—1780.
  • Іосіф II, венгерскі кароль 1780—1790.
  • Леапольд II, венгерскі кароль 1790—1792.
  • Франц I, венгерскі кароль 1792—1835.
  • Фердынанд IV, венгерскі кароль 1835—1848.
  • Франц Іосіф I, венгерскі кароль 1848—1916.
  • Карл IV, венгерскі кароль 1916—1918.

Каралі Іспаніі

Каралі Партугаліі

Вялікія герцагі Тасканы

Герцагі Мадэны

  • Франц IV, 1814—1831, 1831—1846.
  • Франц V, 1846—1848, 1849—1859.

Герцагі Пармы

  • Марыя Луіза, 1814—1847

Гл. таксама

🔥 Top keywords: Галоўная старонкаЯўгенія ЯнішчыцМанумент у гонар савецкай маці-патрыёткі (Жодзіна)Вікіпедыя:ФорумДзікае паляванне караля СтахаАдмысловае:SearchАдмысловае:RecentChangesЛюдзі на балоце (раман)Карлес ПучдэмонВікіпедыя:Праект:Навіны/ПадрыхтоўкаРаіса Андрэеўна БаравіковаУладзімір КараткевічБеларусьУладзімір СцяпанДзеяслоўВасіль БыкаўДзеепрыслоўеЯкуб КоласМаксім ТанкЯнка КупалаМіхась ПазнякоўАлесь РазанаўВікіпедыя:Што такое свабодная энцыклапедыяAP$ENTРазмовы з удзельнікам:Brubaker610Францыск СкарынаГенадзь Пятровіч ПашкоўВікіпедыя:СупольнасцьПомнік Якубу Коласу (Мінск)Другая сусветная вайнаЗамах на Роберта ФіцуУННВМінскРыгор БарадулінПомнік Францыску Скарыну (Мінск, каля Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі)Беларуская моваВікіпедыя:Адмова ад адказнасціУладзімір Пятровіч БутрамееўВалерый Станіслававіч Мянжынскі