Λουίς Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα
Ο Λουίς Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα (Luiz Inácio Lula da Silva ; 27 Οκτωβρίου 1945)[1][2], γνωστός απλώς ως Λούλα, είναι βραζιλιάνος αριστερός πολιτικός και συνδικαλιστής, ο οποίος διατελεί ως ο 39ος πρόεδρος της Βραζιλίας από την 1η Ιανουαρίου του 2023. Διετέλεσε ξανά ως ο 35ος πρόεδρος της χώρας από το 2003 έως το 2011[3]. Υπήρξε ιδρυτικό μέλος του αριστερού Κόμματος των Εργαζομένων και κατέβηκε τρεις φορές, χωρίς επιτυχία, υποψήφιος για την προεδρία, πριν πετύχει τη νίκη στις γενικές εκλογές της Βραζιλίας το 2002. Επανεξελέγη το 2006.[4] Τον Μάιο 2021, ο Λούλα δήλωσε ότι θα διεκδικήσει μια τρίτη θητεία στις βουλευτικές εκλογές του 2022 στη Βραζιλία εναντίον του τότε προέδρου Ζαΐρ Μπολσονάρου.[5][6][7] Εξελέγη πρόεδρος της Βραζιλίας στις 30 Οκτωβρίου 2022, νικώντας τον Μπολσονάρου με ελάχιστη διαφορά. Είναι ο πρώτος που εκλέγεται δημοκρατικά τρεις φορές πρόεδρος της Βραζιλίας και ο δεύτερος που εκλέγεται σε μη συνεχόμενες προεδρικές θητείες (μετά τον Γκετούλιο Βάργκας).
| Λουίς Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα | |
|---|---|
.jpg) Επίσημο πορτρέτο, 2023 | |
| Πρόεδρος της Βραζιλίας | |
Εν ενεργεία Ανέλαβε καθήκοντα 1 Ιανουαρίου 2023 | |
| Αντιπρόεδρος | Ζεράλντου Αλκμίν |
| Προκάτοχος | Ζαΐρ Μπολσονάρου |
| Περίοδος 1 Ιανουαρίου 2003 – 31 Δεκεμβρίου 2010 | |
| Αντιπρόεδρος | Ζοζέ Αλενκάρ |
| Προκάτοχος | Φερνάντο Ενρίκε Καρντόσο |
| Διάδοχος | Ντίλμα Ρούσεφ |
| Πρόεδρος του Εργατικού Κόμματος | |
| Περίοδος 15 Ιουλίου 1990 – 24 Ιανουαρίου 1994 | |
| Προκάτοχος | Λουίζ Γκουσίκεν |
| Διάδοχος | Ρούι Φαλκάο |
| Μέλος της Βουλής των Αντιπροσώπων για το Σάο Πάολο | |
| Περίοδος 1 Φεβρουαρίου 1987 – 1 Φεβρουαρίου 1991 | |
| Προσωπικά στοιχεία | |
| Γέννηση | 27 Οκτωβρίου 1945, Καετές, Περναμπούκο, Βραζιλία |
| Εθνότητα |  Βραζιλιάνικη |
| Υπηκοότητα | Βραζιλία |
| Πολιτικό κόμμα | ΚΕ (1980–σήμερα) |
| Σύζυγος | Μαρίσα ντε Λούρδες ντα Σίλβα (1969-1971 θάνατος) Μαρίσα Λετίσια Ρόκο Κάσα (1974-2017 θάνατος) Ροζανγκέλα ντα Σίλβα (2022-σήμερα) |
| Παιδιά | 5 |
| Κατοικία | Μέγαρο ντα Αλβοράντα |
| Σπουδές | Εθνική Υπηρεσία Βιομηχανικής Κατάρτισης |
| Επάγγελμα | Μεταλλουργός, Συνδικαλιστής, Πολιτικός |
| Θρήσκευμα | Ρωμαιοκαθολικισμός |
| Υπογραφή |  |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Κατά τη διάρκεια της θητείας του, ο Λούλα εισήγαγε σαρωτικά κοινωνικά προγράμματα με στόχο την καταπολέμηση της φτώχειας και την ανύψωση της εργατικής τάξης της χώρας. Ως πρόεδρος, διαδραμάτισε εξέχοντα ρόλο σε διεθνή ζητήματα, όπως σε δραστηριότητες που σχετίζονται με το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν και την κλιματική αλλαγή, ενώ περιγράφεται ως «ένας άνθρωπος με τολμηρές φιλοδοξίες να αλλάξει την ισορροπία δυνάμεων μεταξύ των εθνών».[8] Η κυβέρνησή του μαστιζόταν από σκάνδαλα διαφθοράς κατά την πρώτη του θητεία.
Διαδεχόμενος την Ντίλμα Ρούσεφ, ο Λούλα άφησε το δικό του σημάδι στην πολιτική σκηνή της Βραζιλίας. Έχει χαρακτηριστεί ως ένας από τους πιο δημοφιλείς πολιτικούς στην ιστορία της Βραζιλίας και όσο ήταν στην εξουσία ως ένας από τους πιο δημοφιλείς πολιτικούς στον κόσμο.[9][10][11] Το 2011 ο Λούλα, όντας καπνιστής επί 40 χρόνια, διαγνώστηκε με καρκίνο του λαιμού και υποβλήθηκε σε χημειοθεραπεία, η οποία κατέληξε σε επιτυχή ανάρρωση.[12][13]
Στις αρχές του 2016, ο Λούλα διορίστηκε αρχηγός του επιτελείου υπό την Ρούσεφ αλλά ο δικαστής Γκίλμαρ Μέντες του Ανώτατου Ομοσπονδιακού Δικαστηρίου μπλόκαρε τον διορισμό Λούλα λόγω των ομοσπονδιακών ερευνών που βρίσκονταν σε εξέλιξη εκείνη την περίοδο.[14][15] Τον Ιούλιο 2017 ο Λούλα καταδικάστησε για ξέπλυμα χρήματος και διαφθορά σε μια αμφιλεγόμενη δίκη, στην οποία καταδικάστηκε σε εννιάμιση χρόνια φυλάκισης. Ο ομοσπονδιακός δικαστής της υπόθεσης, Σέρτζιο Μόρο, έγινε έπειτα Υπουργός Δικαιοσύνης και Δημόσιας Ασφάλειας στην κυβέρνηση του Ζαΐρ Μπολσονάρου.[16] Μετά από ανεπιτυχή έφεση, ο Λούλα συνελήφθη τον Ιούλιο 2018 και πέρασε 580 ημέρες στη φυλακή.[17][18][19] Επιχείρησε να θέσει νέα υποψηφιότητα στις προεδρικές εκλογές του 2018 αλλά αποκλείστηκε βάσει του νόμου της Βραζιλίας περί «Καθαρής Πλάκας».[20]
Τον Νοέμβριο του 2019, το Ανώτατο Ομοσπονδιακό Δικαστήριο έκρινε ότι οι φυλακίσεις με εκκρεμείς εφέσεις ήταν παράνομες και ο Λούλα αποφυλακίστηκε.[21] Τον Μάρτιο 2021 ο δικαστής του Ανώτατου Δικαστηρίου Έντσον Φασίν αποφάσισε ότι όλες οι καταδίκες του Λούλα πρέπει να ακυρωθούν επειδή δικάστηκε από ένα δικαστήριο που δεν είχε τη δικαιοδοσία για την υπόθεσή του.[22] Η απόφαση του Φασίν, που επιβεβαιώθηκε και από άλλους δικαστές του Ανώτατου Δικαστηρίου τον Απρίλιο 2021, αποκατέστησε τα πολιτικά δικαιώματα του Λούλα. Το Ανώτατο Ομοσπονδιακό Δικαστήριο αποφάνθηκε τον Μάρτιο 2021 ότι ο δικαστής Μόρο, που επέβλεψε τη δίκη Λούλα για διαφθορά, ήταν προκατειλημμένος.[23] Όλες οι κατηγορίες που άσκησε ο Μόρο εναντίον του Λούλα ακυρώθηκαν στις 24 Ιουνίου 2021, επιτρέποντας στον τελευταίο να θέσει υποψηφιότητα εκ νέου για την προεδρία της χώρας στις εκλογές του 2022.[24] Έλαβε τις περισσότερες ψήφους στον πρώτο γύρο και νίκησε τον Μπολσονάρου στον δεύτερο γύρο λαμβάνοντας το 50.9% των ψήφων έναντι 49.1% για τον αντίπαλο του.[25] Ορκίστηκε πρόεδρος την 1η Ιανουαρίου 2023. Ακριβώς μια εβδομάδα μετά, στις 8 Ιανουαρίου 2023, εκατοντάδες ακροδεξιοί οπαδοί του απερχόμενου προέδρου Μπολσονάρο, εισέβαλαν στο Βραζιλιάνικο Κογκρέσο με αίτημα την παραίτηση Λούλα από την Προεδρία.
Βιογραφία
Γεννήθηκε στις 27 Οκτωβρίου 1945 (καταγεγραμμένη ημερομηνία γέννησης 6 Οκτωβρίου 1945) στην Καετές (τότε περιφέρεια του Γκαρανιούς), που βρίσκεται 250χλμ από το Ρέσιφε, πρωτεύουσα του Περναμπούκο, μια πολιτεία στα ΒΑ της Βραζιλίας. Ήταν το έβδομο από τα οκτώ παιδιά του Αριστείδη Ινάσιο ντα Σίλβα και της Ευριδίκης Φερρέιρα ντε Μέλο. Δυο εβδομάδες μετά τη γέννηση του Λούλα, ο πατέρας του μετακόμισε στο Σάντος του Σάο Πάολο με τη Βαλντομίρα Φερρέιρα ντε Γκόις, ξαδέρφη της Ευριδίκης. Ο Λούλα ανατράφηκε ως ρωμαιοκαθολικός.[26] Η μητέρα του Ευριδίκη ήταν πορτογαλικής και ιταλικής καταγωγής.[27]
Τον Δεκέμβριο 1952, όταν ο Λούλα ήταν επτά ετών, η μητέρα του μετακόμισε με όλα τα παιδιά της στο Σάο Πάολο για να ξαναβρεί τον σύζυγό της. Μετά από ένα ταξίδι 13 ημερών πάνω σε μια καρότσα φορτηγού, έφτασαν στην Γκουαραχά και ανακάλυψαν ότι ο Αριστείδης ντα Σίλβα είχε δημιουργήσει μια δεύτερη οικογένεια με τη Βαλτνομίρα. Οι δυο οικογένειες του Αριστείδη έζησαν στο ίδιο σπίτι για κάποιο διάστημα αλλά δεν είχαν καλές σχέσεις και μετά από τέσσερια χρόνια, η μητέρα του Λούλα μετακόμισε με τα παιδιά της σε ένα μικρό δωμάτιο πίσω από ένα μπαρ στο Σάο Πάολο. Ο Λούλα έβλεπε σπάνια τον πατέρα του, που πέθανε αλκοολικός το 1978.[28]
Προσωπική ζωή
Ο Λούλα έχει παντρευτεί τρεις φορές. Το 1969 παντρεύτηκε τη Μαρίσα ντε Λούρδες, η οποία πέθανε από ηπατίτιδα το 1971 ενώ ήταν έγκυος στον πρώτο τους γιο, ο οποίος επίσης πέθανε.[29] Το 1974, ο Λούλα απέκτησε μια κόρη, τη Λούριαν, με την τότε σχέση του, Μίριαμ Κορντέιρο. Δεν παντρεύτηκαν ποτέ και ο Λούλα ξεκίνησε να συμμετέχει στη ζωή της κόρης του όταν η ίδια ήταν ήδη νεαρή ενήλικας.[30] Το 1974 ο Λούλα παντρεύτηκε τη Μαρίσα Λετίσια Ρόκο Κάσα, μια χήρα με την οποία απέκτησε τρεις γιους. Ο ίδιος υιοθέτησε και τον γιο της Μαρίσα από τον πρώτο της γάμο. Ο Λούλα και η Μαρίσα παρέμειναν παντρεμένοι για 43 χρόνια, μέχρι το θάνατό της στις 2 Φεβρουαρίου 2017 από εγκεφαλικό.[31] Το 2022 παντρεύτηκε τη Ροζανγκέλα ντα Σίλβα.[32] Η Τζάντζα και ο Λούλα συναντήθηκαν όταν ο τελευταίος ήταν φυλακισμένος στην Κουριτίμπα του Παρανά, λόγω κατηγοριών διαφθοράς οι οποίες αργότερα απορρίφθηκαν.[33]
Εκπαίδευση και εργασία
Ο Λούλα έλαβε ελάχιστη εκπαίδευση. Έμαθε να διαβάζει στην ηλικία των δέκα ετών και παράτησε το σχολείο στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση προκειμένου να εργαστεί και να βοηθήσει την οικογένειά του.[34] Η πρώτη του δουλειά σε ηλικία 12 ετών ήταν υποδηματοποιός και πλανόδιος μικροπωλητής. Σε ηλικία 14 ετών είχε μια επίσημη δουλειά σε αποθήκη.[35]
Σε ηλικία 19 ετών, έχασε το μικρό δάχτυλο του αριστερού χεριού του σε ένα ατύχημα ενώ εργαζόταν ως χειριστής πρέσας σε εργοστάσιο ανταλλακτικών αυτοκινήτων.[34] Μετά το ατύχημα, χρειάστηκε να πάει σε διάφορα νοσοκομεία ώστε να λάβει ιατρική φροντίδα. Αυτή η εμπειρία αύξησε το ενδιαφέρον του για συμμετοχή στο Σωματείο Εργαζομένων. Την ίδια περίοδο συμμετείχε σε συνδικαλιστικές οργανώσεις και κατείχε διάφορα συνδικαλιστικά αξιώματα.[35][36]
Συνδικαλιστική καριέρα
O Λούλα εντάχθηκε στο εργατικό κίνημα όταν εργαζόταν στην εταιρεία Villares Metals SA, ανεβαίνοντας σταθερά στα αξιώματα αυτού. Το 1975 εξελέγη, και το 1978 επανεξελέγη, πρόεδρος της Ένωσης Εργατών Χάλυβα του Σάο Μπερνάρντο ντο Κάμπο και της Ντιαντέμα. Και οι δυο πόλεις βρίσκονται στην περιοχή ABCD, όπου συναντώνται οι περισσότερες εγκαταστάσεις κατασκευής αυτοκινητών στη Βραζιλία, συμπεριλαμβανομένων των Ford, Volkswagen, Toyota, Mercedes-Benz και άλλων, και είναι από τις πιο βιομηχανοποιημένες περιοχές της χώρας. Στα τέλη της δεκαετίας του 1970, όταν η Βραζιλία ήταν υπό στρατιωτική κυριαρχία, ο Λούλα βοήθησε στη διοργάνωση συνδικαλιστικών δραστηριοτήτων, όπως μεγάλες απεργίες. Τα δικαστήρια έκριναν αυτές τις απεργίες παράνομες και ο Λούλα φυλακίστηκε για έναν μήνα. Εξαιτίας αυτού του γεγονότος, όπως και του ότι πολλοί άλλοι άνθρωποι φυλακίστηκαν για συμμετοχή σε πολιτικές δραστηριότητες, ο Λούλα έλαβε ισόβια σύνταξη μετά την πτώση του στρατιωτικού καθεστώτος.[37]
Πολιτική καριέρα
Στις 10 Φεβρουαρίου 1980 μια ομάδα ακαδημαϊκών, διανοητών και συνδικαλιστών, συμπεριλαμβανομένου του Λούλα, ίδρυσε το Κόμμα των Εργαζομένων (Partido dos Trabalhadores), ένα αριστερό κόμμα με προοδευτικές ιδέες που δημιουργήθηκε εν μέσω της στρατιωτικής κυβέρνησης της Βραζιλίας.
Το 1982 πρόσθεσε το ψευδώνυμο Λούλα στο νόμιμο όνομά του.[38] Το 1983 βοήθησε στην ίδρυση της συνδικαλιστικής Κεντρικής Ένωσης των Εργαζομένων (Central Única dos Trabalhadores). Το 1984 ο Λούλα και το Κόμμα Εργαζομένων έγιναν μέλη στην εκστρατεία Diretas Já! (Άμεσες Εκλογές Τώρα!), ζητώντας άμεση λαϊκή ψηφοφορία για τις επόμενες προεδρικές εκλογές στη Βραζιλία. Σύμφωνα με το Σύνταγμα του 1967, ο πρόεδρος εκλεγόταν από τις δυο Βουλές του Κοινοβουλίου, σε μια κοινή συνεδρίαση με εκπροσώπους των νομοθετικών σωμάτων όλων των πολιτειών της Βραζιλίας. Αναγνωρίστηκε ως καθαρή απάτη καθώς από το πραξικόπημα του Μαρτίου 1964 και μετά, κάθε «εκλεγμένος» πρόεδρος ήταν απόστρατος στρατιωτικός και επιλογή μιας κλειστής στρατιωτικής ομάδας. Το Κόμμα Εργαζομένων και ο Λούλα υποστήριξαν το δημόσιο αίτημα για αλλαγή του εκλογικού συστήματος. Ωστόσο η εκστρατεία υπέστη ήττα μετά την ψηφοφορία στο Κοινοβούλιο με την οποία απορρίφθηκε μια τροπολογία που προέβλεπε άμεσες εκλογές για το επόμενο έτος και το 1985 ο πρόεδρος Τανκρέδο Νέβες εξελέγη με την ίδια έμμεση διαδικασία και την υποστήριξη του Λούλα. Τέσσερα χρόνια αργότερα, ως άμεσο αποτέλεσμα της Diretas Já! και μετά από χρόνια λαϊκού αγώνα, οι εκλογές του 1989 ήταν οι πρώτες μετά από 29 χρόνια που εξέλεξαν πρόεδρο με άμεση λαϊκή ψηφοφορία.
Εκλογές
Ο Λούλα έβαλε για πρώτη φορά υποψηφιότητα το 1982 για την πολιτεία του Σάο Πάολο αλλά έχασε. Το 1986 ο Λούλα κέρδισε μια έδρα στο Κογκρέσο, με τις περισσότερες ψήφους σε εθνικό επίπεδο.[39] Το Κόμμα των Εργαζομένων συνείσφερε στη συγγραφή του Συντάγματος της Βραζιλίας μετά τη στρατιωτική κυβέρνηση, εξασφαλίζοντας ισχυρές συνταγματικές εγγυήσεις για τα δικαιώματα των εργαζομένων αλλά απέτυχε να περάσει την προτεινόμενη αγροτική μεταρρύθμιση στο συνταγματικό κείμενο. Υπό την ηγεσία του Λούλα, το Κόμμα Εργαζομένων πήρε μέρος κατά του Συντάγματος στη συνέλευση του 1988, συμφωνώντας απρόθυμα να υπογράψει το συμφωνημένο σχέδιο σε μεταγενέστερο στάδιο.
Το 1989, όταν ήταν ακόμα βουλευτής, ο Λούλα κατέβηκε ως υποψήφιος με το Κόμμα Εργαζομένων στις πρώτες δημοκρατικές προεδρικές εκλογές από το 1960. Ο Λούλα και ο Λιονέλ Μπριζόλα, δυο δημοφιλείς υποψήφιοι της αριστεράς, αναμενόταν να ισοβαθμίσουν στην πρώτη θέση. Ο Λούλα θεωρήθηκε ο πιο αριστερόστροφος από τους δυο, υποστηρίζοντας την άμεση αγροτική μεταρρύθμιση και τη στάση πληρωμών για το εθνικό χρέος. Ένας δευτερεύων υποψήφιος, ο Φερνάντο Κόλορ ντε Μέλο, πρώην κυβερνήτης της Αλαγκόα, συγκέντρωσε γρήγορα την υποστήριξη μεταξύ της ελίτ της χώρας έχοντας μια ατζέντα πιο φιλική προς τις επιχειρήσεις. Ο Κόλορ απέκτησε δημοφιλία χάρη στις εμφατικές θέσεις του κατά της διαφθοράς - τελικά νίκησε τον Λούλα στον δεύτερο γύρο των εκλογών του 1989. Το 1992 ο Κόλορ παραιτήθηκε υπό την απειλή της παραπομπής του σε δίκη για υποτιθέμενη υπεξαίρεση δημοσίου χρήματος.
Ο Λούλα αρνήθηκε να διεκδικήσει την επανεκλογή του ως βουλευτής το 1990 και ασχολήθηκε με την επέκταση των δραστηριοτήτων του Κόμματος των Εργαζομένων σε εθνικό επίπεδο. Καθώς η πολιτική σκηνή στη Βραζιλία τη δεκαετία του 1990 τέθηκε υπό την κυριαρχία του σχεδίου νομισματικής σταθεροποίησης, το οποίο έβαλε τέλος σε δεκαετίες αχαλίνωτου πληθωρισμού, ο πρώην Υπουργός Οικονομικών Φερνάντο Ενρίκε Καρντόσο νίκησε τον Λούλα το 1994 και με ακόμα μεγαλύτερη διαφορά το 1998.
Ένα άρθρο του 2010 στην εφημερίδα The Washington Post ανέφερε ότι, πριν κερδίσει την προεδρία, ο Λούλα ήταν ένας «έντονος συνδικαλιστής, γνωστός για τη φουντωτή γενειάδα του και τα μπλουζάκια Τσε Γκεβάρα».[40] Κατά την προεκλογική εκστρατεία 2002, ο Λούλα αποποιήθηκε την ανεπίσημη ένδυση και τον προγραμματισμό, ο οποίος προέβλεπε τη σύνδεση της εξόφλησης του εξωτερικού χρέους της Βραζιλίας με προηγούμενο ενδελεχή έλεγχο. Αυτή η απόφαση είχε ανησυχήσει οικονομολόγους, επιχειρηματίες και τράπεζες οι οποίοι φοβούνταν ακόμα και μια μερική χρεοκοπία της Βραζιλίας. Αυτό, μαζί με την ήδη υπάρχουσα χρεοκοπία της Αργεντινής, θα είχε τεράστιο αντίκτυπο στην παγκόσμια οικονομία. Αγκαλιάζοντας τη συμβουλή του Ντούντα Μεντόζα να επιδιώξει μια πιο φιλική προς τα ΜΜΕ εικόνα, ο Λούλα κέρδισε στον πρώτο γύρο των εκλογών του 2002, που διεξήχθησαν στις 6 Οκτωβρίου, με διαφορά δυο προς ένα από τον υποψήφιο Χοσέ Σέρρα. Έπειτα κέρδισε τον Σέρρα στον δεύτερο γύρο με 61,3%.
Στις γενικές εκλογές της 1ης Οκτωβρίου 2006, ο Λούλα έφτασε σε απόσταση αναπνοής από την επανεκλογή του σε έναν μόνο γύρο (μέχρι σήμερα ο Καρντόσο είναι το μοναδικό πρόσωπο που έχει κερδίσει σε πρώτο γύρο μετά την επιστροφή των άμεσων εκλογών το 1989). Αντιμετώπισε έναν δεύτερο εκλογικό γύρο στις 29 Οκτωβρίου και κέρδισε με σημαντική διαφορά τον Ζεράλντο Αλκμίν, αν και με ένα ελαφρώς μικρότερο ποσοστό ψήφων από αυτό που είχε λάβει στον δεύτερο γύρο των εκλογών 2002 (60,83% έναντι 61,3%).[41] Σε συνέντευξή του στις 26 Αυγούστου 2007, δήλωσε ότι δεν είχε πρόθεση να επιδιώξει συνταγματική αλλαγή ώστε να μπορέσει να επιδιώξει μια τρίτη συνεχόμενη θητεία. Δήλωσε επίσης ότι ήθελε «στο τέλος της θητείας του να φτάσει σε ισχυρή θέση ώστε να επηρεάσει τη διαδοχή».[42]
Στις αρχές του Σεπτεμβρίου 2018, το Ανώτατο Εκλογικό Δικαστήριο της Βραζιλίας απαγόρευσε στον Λούλα να θέσει υποψηφιότητα για τις γενικές εκλογές του 2018 λόγω της καταδίκης του για διαφθορά. Αντ'αυτού, ο Φερνάντο Καντάντ έθεσε υποψηφιότητα για πρόεδρος με το Κόμμα των Εργαζομένων και ηττήθηκε από τον Ζαΐρ Μπολσονάρου αφού εξασφάλισε σχεδόν το 45% της λαϊκής ψήφου σε έναν δεύτερο γύρο μεταξύ των υποψηφίων.[43]
Μετά την προεδρία
Υγεία
Στις 29 Οκτωβρίου 2011, το Συρο-Λιβανέζικο Νοσοκομείο του Σάο Πάολο ανακοίνωσε ότι ο Λούλα είχε κακοήθη όγκο στο λάρυγγα. Υποβλήθηκε σε χημειοθεραπεία για την αντιμετώπιση του όγκου και στις 16 Νοεμβρίου 2011 το γραφείο τύπου του κόμματός του έδωσε στη δημοσιότητα φωτογραφίες με τη σύζυγό του να ξυρίζει τα γένια και τα μαλλιά του, αφήνοντάς τον φαλακρό, αν και διατήρησε το μουστάκι του.[44] Ήταν η πρώτη φορά που εθεάθη χωρίς τα γένια του μετά την αποχώρηση από το αξίωμά του.[45] Υποβλήθηκε σε θεραπεία με ακτινοβολία και ο καρκίνος υποχώρησε. Ο Λούλα ανακοίνωσε τον Μάρτιο 2012 ότι ανάρρωσε πλήρως και ότι επιστρέφει στην πολιτική. Ο πολιτικός Ντίλμα Ρούσεφ, τότε πρόεδρος της Βραζιλίας, χαιρέτισε την είδηση.[46] Αντίθετα με τις φήμες, ο Λούλα ανακοίνωσε στις αρχές 2013 ότι δεν θα ήταν υποψήφιος πρόεδρος, υποστηρίζοντας την υποψηφιότητα του Ντίλμα Ρούσεφ για δεύτερη θητεία.[47]
Στις 21 Ιανουαρίου 2021, ο Λούλα δήλωσε ότι βρέθηκε θετικός στον κορονοϊό ενώ συμμετείχε στα γυρίσματα ενος ντοκιμαντέρ του Όλιβερ Στόουν στην Κούβα, πέντε ημέρες μετά την άφιξή του στο νησί.[48] Δεν χρειάστηκε να κάνει εισαγωγή στο νοσοκομείο και κατάφερε να αναρρώσει. Στις 13 Μαρτίου 2021, ο Λούλα έκανε την πρώτη δόση του εμβολίου CoronaVac.[49]
Προεδρική εκστρατεία 2018
Το 2017 ο Λούλα ανακοίνωσε ότι θα είναι ξανά υποψήφιος με το Κόμμα των Εργαζομένων στις προεδρικές εκλογές 2018. Τον Σεπτέμβριο 2017 ηγήθηκε μιας ομάδας υποστηρικτών του, η οποία ταξίδεψε σε όλες τις πολιτείες της Βραζιλίας, ξεκινώντας από το Μίνας Ζεράις, όπου κυβερνήτης ήταν ο πολιτικός του σύμμαχος Φερνάντο Πιμεντέλ. Ενώ ταξίδευε στη Νότια Βραζιλία, η ομάδα έγινε στόχος διαμαρτυριών.[50] Στο Ρίο Γκράντε ντο Σουλ, πέτρες ρίχτηκαν εναντίον όσων τάσσονταν υπέρ του Λούλα και στην Παρανά ένα λεωφορείο δέχτηκε πυροβολισμούς.[51]
Παρά τη φυλάκιση του Λούλα τον Απρίλιο 2018, το Κόμμα των Εργαζομένων διατήρησε τον Λούλα ως υποψήφιο πρόεδρό του. Σε δημοσκόπηση από τον Ibope τον Ιούνιο 2018, ο Λούλα προηγούνταν με 33% στην πρόθεση ψήφου ενώ ο Ζαΐρ Μπολσονάρου ερχόταν δεύτερος με 15%.[52] Ο Λούλα διαπραγματεύτηκε έναν εθνικό συνασπισμό με το PCdoB αλλά και συμμαχίες στην περιφέρεια με το Σοσιαλιστικό Κόμμα.[53]
Το Κόμμα των Εργαζομένων παρουσίασε επίσημα τον Λούλα ως υποψήφιο στις 5 Αυγούστου 2018 στο Σάο Πάολο. Ο ηθοποιός Σέρχιο Μαμπέρτι διάβασε μια επιστολή γραμμένη από τον Λούλα, ο οποίος ήταν αδύνατο να παραστεί εξαιτίας της φυλάκισής του. Ο πρώην δήμαρχος του Σάο Πάολο Φερνάρντο Χαντάντ ορίστηκε ως εκπρόσωπος του Λούλα σε εκδηλώσεις και συζητήσεις. Σε περίπτωση που ο Λούλα δεν επιλεγόταν ως υποψήφιος, ο Χαντάντ θα έπαιρνε τη θέση του ενώ η Μανουέλα ντ'Αβίλα θα αντικαθιστούσε τον Χαντάντ ως υποψήφια αντιπρόεδρος.[54]
Σε απάντηση μιας προσφυγής που θεωρούσε τον Λούλα πολιτικό κρατούμενο, η Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ αποφάνθηκε στις 17 Αυγούστου 2018 ότι ζήτησε από την κυβέρνηση της Βραζιλίας να επιτρέψει στον Λούλα να ασκήσει τα πολιτικά του δικαιώματα.[55]
Σε μια δημοσκόπηση της 26ης Αυγούστου 2018, ο Λούλα λαμβάνει το 39% στην πρόθεση ψήφου μέσα σε έναν μήνα, ήδη από τον πρώτο γύρο. Η ίδια δημοσκόπηση έδειξε ότι ο Λούλα προηγείται από το σύνολο των διεκδικητών του σε έναν πιθανό δεύτεριο γύρο, συμπεριλαμβανομένου του Μπολσονάρου, λαμβάνοντας 52% έναντι 32% του δεύτερου.[56]
Η υποψηφιότητα του Λούλα απορρίφθηκε από το Ανώτατο Εκλογοδικείο στις 31 Αυγούστου 2018, όταν η πλειοψηφία της επταμελούς επιτροπής ψήφισε υπέρ της απαγόρευσης στον Λούλα να κατέβει ως υποψήφιος στις εκλογές.[57] Στις 11 Σεπτεμβρίου 2018, ο Λούλα αποσύρθηκε επίσημα από τις εκλογές και αντικαταστάθηκε από τον Φερνάρντο Χαντάντ, τον οποίο υποστήριξε ο Λούλα.[58]
Δεύτερη προεδρία
Εκλογές 2022
Τον Μάιο 2021 ο Λούλα ανακοίνωσε ότι θα διεκδικούσε μια τρίτη θητεία στις βουλευτικές εκλογές του Οκτωβρίου 2022 εναντίον του τότε προέδρου Ζαΐρ Μπολσονάρου, με τις δημοσκοπήσεις στα τέλη Ιουλίου 2021 να δείχνουν ότι θα κέρδιζε άνετα τον Μπολσονάρου ενώ σε δημοσκόπηση του Ιανουαρίου 2022 προηγούνταν κατά 17% του Μπολσονάρου.[59]
Τον Απρίλιο 2022 ο Λούλα ανακοίνωσε ότι ο υποψήφιος αντικαταστάτης του θα ήταν ο Ζεράλντο Αλκμίν, ο κυβερνήτης της πολιτείας Σάο Πάολο, ο οποίος ήταν υποψήφιος εναντίον του Λούλα στις προεδρικές εκλογές 2006.[60]
Στις 2 Οκτωβρίου 2022, στις εκλογές του πρώτου γύρου, ο Λούλα έλαβε την πρώτη θέση με 48,43% του εκλογικού σώματος και προκρίθηκε στον δεύτερο γύρο εναντίον του Ζαΐρ Μπολσονάρου, ο οποίος έλαβε 43,20%. Ο Λούλα εξελέγη πρόεδρος της Βραζιλίας στον δεύτερο γύρο, στις 30 Οκτωβρίου 2022, τρεις μέρες μετά τα 77α γενέθλιά του. Έγινε ο πρώτος πρόεδρος στη Βραζιλία που εκλέγεται για τρεις θητείες και ο πρώτος μετά τον Γκετούλιο Βάργκας που έχει υπηρετήσει περισσότερες από μία μη συνεχόμενες θητείες. Έγινε ο πρώτος υποψήφιος που κέρδισε έναν εν ενεργεία πρόεδρο στη Βραζιλία. Η ορκομωσία του θα γίνει την 1η Ιανουαρίου 2023.[61]
Ο Λούλα δήλωσε ότι οι κύριες δεσμεύσεις του είναι η ανασυγκρότηση της χώρας απέναντι στην οικονομική κρίση - μέσω της δημοκρατίας, της κυριαρχίας και της ειρήνης, της οικονομικής ανάπτυξης και της σταθερότητας, της καταπολέμησης της φτώχειας, της εκπαίδευσης, της εφαρμογής ενός εθνικού πολιτιστικού συστήματος και της επέκτασης των στεγαστικών προγραμμάτων.[62]
Πολιτικές θέσεις και φιλοσοφία
Η πολιτική του φιλοσοφία είναι κάπως αμφιλεγόμενη στον ακαδημαϊκό χώρο. Στη Βραζιλία, ο φιλελεύθερος αποφεύγεται από τους αριστερούς λόγω των συνειρμών με φιλοεπιχειρηματικές πολιτικές που έλαβαν χώρα κατά τη διάρκεια του νεοφιλελευθερισμού ή και της στρατιωτικής δικτατορίας. Ο Λούλα υποστήριξε τον «σοσιαλισμό του 21ου αιώνα», όμως στην ουσία ο λουλισμός θεωρείται παρόμοιος με τον κοινωνικό φιλελευθερισμό.[63][64][65] Παρόλο που έδειξε μια μέτρια κεντροαριστερή φιλελεύθερη τάση σε οικονομικό επίπεδο, ο Λούλα τόνισε τους στενούς δεσμούς του με τη Δημοκρατία της Βενεζουέλας και αξιολόγησε αρνητικά τον Χουάν Γκουαϊδό κατά τη διάρκεια της κρίσης στη Βενεζουέλα.[66]
Τιμές και βραβεία
Η λίστα με τα βραβεία του Λούλα από το 2003:
Εθνικά βραβεία
| Ribbon bar | Βραβείο | Ημερομηνία και σχόλιο | Παραπομπή |
|---|---|---|---|
 | Grand Cross of the Order of the Southern Cross | 2003 - αυτόματα μόλις έλαβε καθήκοντα | [67] |
 | Grand Cross of the Order of Rio Branco | 2003 - αυτόματα μόλις έλαβε καθήκοντα | [68] |
 | Grand Cross of the Order of Military Merit | 2003 - αυτόματα μόλις έλαβε καθήκοντα | [69] |
_-_ribbon_bar.png){kind=small} | Grand Cross of the Order of Naval Merit | 2003 - αυτόματα μόλις έλαβε καθήκοντα | |
 | Grand Cross of the Order of Aeronautical Merit | 2003 - αυτόματα μόλις έλαβε καθήκοντα | |
 | Grand Cross of the Order of Military Judicial Merit | 2003 - αυτόματα μόλις έλαβε καθήκοντα | |
_-_ribbon_bar.png){kind=small} | Grand Cross of the National Order of Merit | 2013 | [70] |
Τιμές από το εξωτερικό
| Ribbon bar | Χώρα | Τιμή | Ημερομηνία | Παραπομπή |
|---|---|---|---|---|
_-_ribbon_bar.gif){kind=small} |  Αλγερία | Grand Cross of the National Order of Merit | 7 Φεβρουαρίου 2006 | [71] |
 |  Μπενίν | Grand Cross of the National Order of Benin | 17 Μαρτίου 2013 | [72] |
 |  Βολιβία | Collar of the Order of the Condor of the Andes | 2007 | |
.png){kind=small} |  Πράσινο Ακρωτήριο | Grand Cross of Amílcar Cabral Order | 29 Ιουλίου 2004 | [73] |
_-_ribbon_bar.png){kind=small} |  Κολομβία | Grand Cross of the Order of Boyacá | 14 Δεκεμβρίου 2005 | [74] |
 |  Κούβα | Grand Cross of the Order of Carlos Manuel de Céspedes | 20 Δεκεμβρίου 2019 | [75] |
 |  Δανία | Knight of the Order of the Elephant | 12 Σεπτεμβρίου 2007 | |
 | Grand Collar of the National Order of San Lorenzo | 6 Ιουνίου 2013 | ||
 |  Γκαμπόν | Grand Cross of the Order of the Equatorial Star | 28 Ιουλίου 2004 | [76] |
 |  Γκάνα | Companion of the Order of the Star of Ghana | 13 Απριλίου 2005 | [77] |
 |  Γουινέα-Μπισάου | Member of the Order of Amílcar Cabral | 2010 | [78] |
 |  Γουιάνα | Member of the Order of Excellence of Guyana | 25 Νοεμβρίου 2010 | [79] |
 |  Μεξικό | Collar of the Order of the Aztec Eagle | 3 Αυγούστου 2007 | [80] |
 |  Νορβηγία | Grand Cross of the Royal Norwegian Order of Merit | 13 Σεπτεμβρίου 2007 | |
 | Νορβηγία | Grand Cross of the Order of St. Olav | 2003 | |
 |  Κράτος της Παλαιστίνης | Grand Collar of the State of Palestine | 2010 | |
 |  Παναμάς | Grand Cross of the Order of Omar Torrijos Herrera | 10 Αυγούστου 2007 | [81] |
 |  Περού | Grand Cross with Diamonds of the Order of the Sun | 25 Αυγούστου 2003 | [82] |
 |  Πορτογαλία | Grand Cross of the Order of the Tower and Sword | 5 Μαρτίου 2008 | [83] |
 | Πορτογαλία | Grand Collar of the Order of Liberty | 23 Ιουλίου 2003 | [83] |
 |  Ισπανία | Knight of the Collar of the Order of Isabella the Catholic | 2003 | [84] |
 |  Σαουδική Αραβία | Chain of the Order of Abdulaziz Al Saud | 2009 | |
.gif){kind=small} |  Νότια Αφρική | Member of the Order of the Companions of O. R. Tambo | 2011 | |
 |  Σουηδία | Knight of the Royal Order of the Seraphim | 2007 | [85] |
_-_ribbon_bar.gif){kind=small} |  Συρία | Member First Class of the Order of the Umayyads | 2010 | |
 |  Ουκρανία | Member First Class of the Order of Prince Yaroslav the Wise | 2003 | [86] |
 | Ουκρανία | Member of the Order of Liberty | 2009 | [87] |
 |  Ηνωμένο Βασίλειο | Knight Grand Cross of the Order of the Bath | 2006 | [88] |
 |  Ζάμπια | Grand Commander of the Order of the Eagle of Zambia | 2010 | [89] |
Βραβεία από το εξωτερικό
| Χώρα | Βραβείο | Ημερομηνία | Παραπομπή |
|---|---|---|---|
| Ισπανία | Princess of Asturias Award for International Cooperation | Οκτώβριος 2003 | [90] |
| Πορτογαλία | Honoris Causa Doctor in Economics, University of Coimbra | Μάρτιος 2011 | [91] |
 Γαλλία | Doctor Honoris Causa, Sciences Po Paris | Σεπτέμβριος 2011 | [92][93] |
 Πολωνία | Lech Wałęsa Prize | Σεπτέμβριος 2011 | [94][95] |
| Ηνωμένο Βασίλειο | Honorary President of Young Labour (UK) | Οκτώβριος 2018 | [96] |
| Γαλλία | Honorary citizen of Paris | Μάρτιος 2020 | [97][98] |
 Αργεντινή | Doctor Honoris Causa, Universidad Nacional de Rosario | Μάιος 2020 | [99][100] |
Στον λαϊκό πολιτισμό
Ο υποψήφιος για Όσκαρ Φάμπιο Μπαρέτο σκηνοθέτησε το 2009 τη βραζιλιάνικη ταινία «Λούλα, ο γιος της Βραζιλίας», στην οποία απεικονίζεται η ζωή του Λούλα μέχρι την ηλικία των 35 ετών. Η ταινία ήταν εμπορική και κριτική αποτυχία[101][102] και κατηγορήθηκε ως προεκλογική προπαγάνδα[103][104] ενώ οι παραγωγοί την πρόβαλαν ακόμα και δωρεάν. Ορισμένοι κριτικοί στη Βραζιλία δήλωσαν ότι η ταινία ήταν ένδειξη λατρείας προς την προσωπικότητα του Λούλα.[105][106]
Η ταινία The Mechanism στο Netflix ασχολείται με την Επιχείρηση Car Wash και προβάλει, μεταξύ άλλων, έναν χαρακτήρα που παραπέμπει στον Λούλα, τον Ζοάο Χιγκίνο, τον οποίο υποδύεται ο Άρθουρ Κολ.[107]
Το ντοκιμαντέρ The Edge of Democracy (2019), σε σενάριο και σκηνοθεσία της Πέτρα Κόστα, περιγράφει την άνοδο και την πτώση του Λούλα και του Ντίλμα Ρούσεφ καθώς και την κοινωνικοπολιτική αναταραχή στη Βραζιλία κατά την περίοδο εκείνη.[108]
Παραπομπές
Περαιτέρω μελέτη
- Silva, Luis Inácio da; Castro, Cassiana Rosa de; Machado, Sueli de Fátima; Santos, Alveci Oliveira de Orato; Ferreira, Luiz Tarcísio Teixeira; Teixeira, Paulo; Suplicy, Marta; Dutra, Olívio (2003). "The programme for land tenure legalization on public land in São Paulo, Brazil." Environment and Urbanization 15 (2): 191–200.
- Bourne, R (2008). Lula of Brazil : The story so far. Berkeley, CA: University of California Press. (ISBN 978-0-520-24663-8).
- Goertzel, Ted (2011). Brazil's Lula: The Most Popular Politician on Earth. Boca Raton, Florida: Brown Walker Press. (ISBN 978-1-61233-505-6).
- Cardim de Carvalho, Fernando J. (2007). «Lula's Government in Brazil: A New Left or the Old Populism?». Στο: Arestis, Philip· Saad-Filho, Alfredo. Political Economy of Brazil. London: Palgrave Macmillan. σελίδες 24–41. ISBN 978-0-230-54277-8.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
- Luiz Inácio Lula da Silva's official page on Facebook
- Λουίς Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα στην IMDb
- Profile: Luiz Inácio Lula da Silva. BBC News. 28 January 2010.
- Moore, Michael (20 April 2010). "The 2010 TIME 100: Luiz Inácio Lula da Silva". Time.
- Ομιλίες
- "Transcript of statements by Luiz Inácio Lula da Silva, President of Brazil, to the high-level meeting for foreign investors" (PDF). United Nations Conference on Trade and Development. 29 January 2004. (Meeting press release).
- "General Debate of the 64th Session" (2009). United Nations.