Zodiakoko zeinu

Mendebaldeko astrologian, zodiakoko zeinuak edo zeinu astrologikoak («zodiakozkoa», grekozko θω κοός-etik [κλος-etik]]) (zoodiakoak [kiklos], «animalien gurpila») ekinokzio-bernaletik hasita ekliptikak duen hogeita hamar graduko hamabi sektoreak dira; zeru-ekuatore eliptikarekiko elkarguneetako bat da; Aries Puntuaz bezala ere ezaguna. Astrologia horren arabera, zeruko fenomenoek giza jarduerak islatzen edo zuzentzen dituzte, eta, beraz, Zodiakoko hamabi zeinuek oinarrizko hamabi pertsona edo adierazpen-eredu bereizgarri adierazten dituzte. Hamabi zeinu tradizionalen ordena honako hauek dira: Aries, Taurus, Gemini, Cancer, Leo, Virgo, Libra, Scorpius, Sagittarius, Capricornus, Aquarius eta Pisces. Sektore bakoitzaren izena Babilonian eman zen, eta gero Grezia zaharrean hartu ziren, izendatzeko unean gertatzen ziren konstelazioen arabera.^[1]^[2]

Ikur horiek lau elementuren arabera ordenatzen dira: sua, lurra, ura eta airea. Aries, Leo eta Sagittariusen zeinuak suaren elementukoak dira. Piscis, Cancer eta Scorpius ur-elementuari dagozkio. Capricornusen, Taurusen eta Virgoren zeinuak lurrezkoak dira. Aquarius, Gemini eta Libra ikurrak airearen elementuari dagozkio.

Zodiakoko zeinuak eta zodiakoko konstelazioak ez dira berdinak.^[3] Ptolomeoren ereduaren arabera, konstelazio zodikakaletako izarrak zortzigarren esferaren gainean daude eta luzapen desberdinak dituzte. Zodiakoko zeinuak; berriz, bederatzigarren esferan daude, tamaina bereko sektoreak okupatuz (30º), ekinozioen prezesioa dela eta zeinuak eta zodiakoko konstelazioak mugitzen doaz, datei begira Eguzkiak ezkutatzen dituen zeinu eta konstelazioak hilabete bateko atzerapena dute duela 2300 urterekin konparatuta, hor izan baitzen biek bat egin zuten azken aldia^[4]

Planeta edo astro batek eragiten ditu zeinuak, eta horiek antzinako mitologia erromatarraren izenak dituzte, mitologia grekoan haien baliokideak dutenak (adibidez, Artizarra: Afrodita; Eguzkia: Helios).^[5] Kristau-inkisizioak debekatu ondoren, gurtza egiteari utzi zioten (K.o. IV. mendea), eta Errenazimentutik zenbait mendera itzuli zen (XVI -XVII. mendeak), edo are geroago.

Bai mendebaldeko astrologian, bai Indian, zodiakoko zeinu bakoitzaren bidez nabarmentzen dira Eguzkiaren, Ilargiaren eta planeten espazioa eta mugimendua. Astrologia txinatarrean, ordea, denboran jartzen da enfasia, zodiakoa eguneko, urteko, hilabeteko eta orduko zikloetan funtzionatzen baita. Hala ere, hiru tradizioen ezaugarri komun bat goranzko zeinuaren garrantzia da, hau da, zodiakoko zeinu hau Lurraren errotazioaren arabera, pertsona jaiotzen den unean ekialdeko horizontean igotzen ari dena (hori aldatu egiten da lekuaren arabera; adibidez, Txinan eta Ekialde Hurbilean) da.

Astrologia pseudozientzia bat da. Oinarri teorikoaren ikerketa zientifikoek eta alegazioen egiaztapen esperimentalak frogatu dute ez duela balio zientifikorik, ez eta esplikatzeko ahalmenik ere.^[6] Badira azalpen onargarriagoak nortasun-ezaugarrien eta jaiotza-hilabeteen arteko itxurazko korrelaziorako, hala nola urte-sasoiko jaiotzak gizakiengan duen eragina.

Mendebaldeko zodiakoaren zeinuak

Historia

Mendebaldeko astrologia heleniar astrologiaren jarraipen zuzena da, II. mendean Ptolomeoren Tetrabibuloetan erregistratu zen bezala. Astrologia helenistikoa, berriz, tradizio babilonikoaren kontzeptuetan oinarritzen zen hein batean. Zehazki, ekliptika hamabi sektore berdinetan banatzea eraikuntza kontzeptual babilonikoa da.^[7]

K.a. IV. menderako, astronomia babilonikoak eta haien zeruko zeruen sistemak eragina izan zuten antzinako Greziaren kulturan, K.a. II. mendearen amaieran Egiptoko astronomian bezala. Hori, tradizio mesopotamikoan ez bezala, norbanakoaren jaiotza-gutunean eta astrologia horoskopikoaren sorreran eragin zuen, Goranzkoaren (ekliptikaren goranzko maila, jaiotzaren unean) eta hamabi etxeen erabilera erabiliz.

Tradizio astrologiko helenistikoaren gorputza, II. mendean zegoen bezala, Ptolomeoko Tetrabibuloetan deskribatzen da. Hori funtsezko lana da ondorengo tradizio astronomikorako, ez bakarrik Mendebaldean, baita Indian eta eremu islamikoan ere, eta ia hamazazpi mendez egon da erreferentzia gisa, ondorengo tradizioek funtsezko aldaketa gutxi egin baitzituzten oinarrizko ikasketetan.

Mendebaldeko korrespondentzia astrologikoaren taula

Hurrengo taulan, hamabi zeinu astrologikoen gutxi gorabeherako datak ageri dira, zeinu bakoitzaren araudi klasiko eta modernoekin batera.^[8]^[9] Definizioz, Aries Ariesen lehen puntuan hasten da, hau da, martxoko ekinozioan Eguzkia dagoen lekuan. Ekinozioaren data zehatza aldatu egiten da urtetik urtera, baina martxoaren 19tik martxoaren 21era bitartean izaten da beti. Horren ondorio zuzena Ariesen hasiera-data da, eta; beraz, gainerako zeinu guztien hasiera-data zertxobait alda daiteke urtetik urtera. Mendebaldeko astrologiaren taula honetan, zeruko luzeraren hamabi banaketak eta izen latinoak ageri dira. Luzera-tarteak itxitzat hartzen dira lehenengo (a) helbururako, eta irekitzat bigarrenerako (b) –adibidez, 30º-ko longitudea Taurusen lehen puntua da, ez da Ariesetik abiatzen. Zeinuak 0tik 11ra bitarteko zenbakiak jartzen zaizkie, obra astronomikoetako ikurren ordez.


Zeinua	Glosa	Unicode karaktereak	Gutxi gorabeherako Eguzki zeinuen datak	Ekliptika Longitudea (a ≤ $λ$ < b)	Etxea	Polaritatea	Modalitatea	Elementua	Ipar hemisferiko urtaroa	Hego hemisferiko urtaroa	Araudi Modernoa	Araudi Klasiko
Aries	Aharia	♈︎	Martxoak 21- Apirilak 19	0° tik 30°ra	1	Positibo	Kardinala	Sua	Udaberria	Udazkena	Marte
Taurus	Zezena	♉︎	Apirilak 20- Maiatzak 20	30° tik 60°ra	2	Negatibo	Finkoa	Lurra	Udaberria	Udazkena	Artizarra
Gemini	Bikiak	♊︎	Maiatzak 21-Ekainak 21	60° tik 90°ra	3	Positibo	Aldakorra	Airea	Udaberria	Udazkena	Merkurio
Cancer	Karramarroa	♋︎	Ekainak 22-Uztailak 22	90° tik 120°ra	4	Negatibo	Kardinala	Ura	Uda	Negua	Ilargia
Leo	Lehoia	♌︎	Uztailak 23-Abuztuak 22	120° tik 150°ra	5	Positibo	Finkoa	Sua	Uda	Negua	Eguzkia
Virgo	Dontzeila	♍︎	Abuztuak 23-Irailak 22	150° tik 180°ra	6	Negatibo	Aldakorra	Lurra	Uda	Negua	Merkurio
Libra	Balantza	♎︎	Irailak 23-Urriak 22	180° tik 210°ra	7	Positibo	Kardinala	Airea	Udazkena	Udaberria	Artizarra
Scorpius	Eskorpioia	♏︎	Urriak 23-Azaroak 22	210° tik 240°ra	8	Negatibo	Finkoa	Ura	Udazkena	Udaberria	Pluton (edo)	Marte
Sagittarius	Arkularia(Zentauroa)	♐︎	Azaroak 23-Abenduak 21	240° tik 270°ra	9	Positibo	Aldakorra	Sua	Udazkena	Udaberria	Jupiter
Capricornus	Ahuntza	♑︎	Abenduak 22-Urtarrialk 19	270° tik 300°ra	10	Negatibo	Kardinala	Lurra	Negua	Uda	Saturno
Aquarius	Urketaria	♒︎	Urtarrilak 20-Otsailak 18	300° tik 330°ra	11	Positibo	Finkoa	Airea	Negua	Uda	Urano	Saturno
Pisces	Arraina	♓︎	Otsailak 19-Martxoak 20	330°tik 360°ra	12	Negatiboa	Aldakorra	Ura	Negua	Uda	Neptuno	Jupiter

Hamabi zeinuak eredu zirkular batean kokatzen dira, eta ezaugarri filosofiko polarizatuekin lotutako aurkakotasun-eredu bat sortzen dute. Suzko eta airezko elementuak, oro har, 180 gradu kontrajarriak dira mendebaldeko astrologian, era berean lurrezko eta urezko elementuak kontrajarriak dira.^[10] Astrologia-sistema guztiek ez dituzte lau elementu, batez ere Sepher Yetzirah-k Jainkoaren erdiko iturri batetik sortutako hiru elementu besterik ez ditu deskribatzen.^[11] Udaberriko zeinuak udazkenaren kontrakoak dira, neguko zeinuak udako seinaleen kontrakoak eta alderantziz.^[12]^[13]^[14]^[15]

Aries Libraren aurkakoa da
Taurus Scorpiusen aurkakoa da
Gemini Sagittariusen aurkakoa da
Cancer Capricornusen aurkakoa da
Leo Aquariusen aurkakoa da
Virgo Piscesen aurkakoa da

Erreferentziak

Kanpo estekak

Datuak: Q1795024
Multimedia: Signs of Western astrology / Q1795024

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

Search