استون
اَسِتون (انگلیسی: Acetone؛ 2-propanone یا dimethyl ketone) نوعی ترکیب آلی با فرمول CO(CH3)2 است.[۱۹] استون ساده‌ترین و کوچک‌ترین عضو از خانواده کتون‌هاست.استون دارای درصد های متفاوت است استون خودنیز می تواند حلال باشد حلال استون الکل می باشد.( نها حلال استون الکل نیست بلکه استون در آب نیز حل میشود ) از آنجا که فرمول شیمیایی استون به صورت CH3COCH3 است و دارای گروه -C=O می‌باشد، می‌توان آن را جزو کتون‌ها محسوب کرد. این ماده فرار، بی‌رنگ و به شدت قابل اشتعال است وهمچنین مصرف بسیار زیادی در صنایع مختلف از جمله داروسازی، پلاستیک سازی، رنگ و رزین، و صنایع الکلی دارد.[۲۰] یکی از ساده‌ترین روش‌های ساخت این ماده تقطیر استات کلسیم است.
| استون[۱] | |||
|---|---|---|---|
| |||
| |||
 | |||
Acetone[۲] | |||
Propan-2-one[۳] | |||
| شناساگرها | |||
| شماره ثبت سی‌ای‌اس | ۶۷-۶۴-۱  | ||
| پاب‌کم | ۱۸۰ | ||
| کم‌اسپایدر | ۱۷۵ | ||
| UNII | 1364PS73AF | ||
| شمارهٔ ئی‌سی | 200-662-2 | ||
| شمارهٔ یواِن | 1090 | ||
| KEGG | D02311 | ||
| MeSH | Acetone | ||
| ChEBI | CHEBI:15347 | ||
| ChEMBL | CHEMBL۱۴۲۵۳ | ||
| شمارهٔ آرتی‌ئی‌سی‌اس | AL3150000 | ||
مرجع بیلشتین | 635680 | ||
مرجع جی‌ملین | 1466 | ||
| 3DMet | B00058 | ||
| جی‌مول-تصاویر سه بعدی | Image 1 | ||
| |||
| |||
| خصوصیات | |||
| فرمول مولکولی | C3H6O۱ | ||
| جرم مولی | ۵۸٫۰۸ g mol−1 | ||
| شکل ظاهری | مایع بی‌رنگ | ||
| بوی | تند، میوه‌ای[۸] | ||
| چگالی | 0.7845 g/cm3 (25 °C)[۹] | ||
| دمای ذوب | −۹۴٫۹ درجه سلسیوس (−۱۳۸٫۸ درجه فارنهایت؛ ۱۷۸٫۲ کلوین)[۹] | ||
| دمای جوش | ۵۶٫۰۸ درجه سلسیوس (۱۳۲٫۹۴ درجه فارنهایت؛ ۳۲۹٫۲۳ کلوین)[۹] | ||
| انحلال‌پذیری در آب | انحلال‌پذیر[۹] | ||
| انحلال‌پذیری | انحلال‌پذیر در بنزن، دی‌اتیل اتر، متانول، کلروفرم، اتانول[۹] | ||
| log P | -0.24[۱۰] | ||
| فشار بخار |
| ||
| اسیدی (pKa) | |||
| پذیرفتاری مغناطیسی | -33.8·10-6 cm3/mol[۱۳] | ||
| رسانندگی گرمایی | 0.161 W/(m·K) (25 °C)[۱۴] | ||
| ضریب شکست (nD) | 1.3588 (20 °C)[۹] | ||
| گرانروی | 0.306 mPa·s (25 °C)[۱۵] | ||
| ساختار | |||
| Trigonal planar at C2 | |||
| شکل مولکولی | Dihedral at C2 | ||
| گشتاور دوقطبی | 2.88 D[۱۶] | ||
| ترموشیمی | |||
| 126.3 J/(mol·K) | |||
آنتروپی مولار استاندارد S | 199.8 J/(mol·K) | ||
آنتالپی استاندارد تشکیل ΔfH | -248.4 kJ/mol | ||
| Std enthalpy of combustion ΔcH | -1.79 MJ/mol | ||
| خطرات | |||
| GHS pictograms |   | ||
| سیستم هماهنگ جهانی طبقه‌بندی و برچسب‌گذاری مواد شیمیایی | DANGER | ||
| GHS hazard statements | H225, H302, H319, H336, H373 | ||
| GHS precautionary statements | P210, P235, P260, P305+351+338 | ||
| خطرات اصلی | به‌شدت قابل اشتعال | ||
| لوزی آتش |  | ||
| نقطه اشتعال | |||
| دمای خودآتشگیری | |||
| محدودیت‌های انفجار | 2.5–12.8%[۱۷] | ||
| آمریکا Permissible exposure limit (PEL) | 1000 ppm (2400 mg/m3)[۵] | ||
| Threshold Limit Value | 1185 mg/m3 (TWA), 2375 mg/m3 (STEL) | ||
| LD50 |
| ||
| به استثنای جایی که اشاره شده‌است در غیر این صورت، داده‌ها برای مواد به وضعیت استانداردشان داده شده‌اند (در 25 °C (۷۷ °F)، ۱۰۰ kPa) | |||
 (بررسی) (چیست:  / ؟) | |||
| Infobox references | |||
| |||
کشف استون
این ماده تجاری ( استون ) ، نخستین بار توسط حییم وایز من کشف شده است. وی از سال ۱۹۱۶ تا ۱۹۱۹ دارای سمت ریاست آزمایشگاه شیمی بود. در این زمان، طی انجام وظایف خود موفق به کشف این ماده ارزشمند و تجاری شد.
دی متیل کتون، اولین بار توسط حییم وایزمن کشف شد. وی این ماده را از تقطیر خشک استات کلسیم تولید کرد. پس از آن، این ماده، توسط تقطیر اتانول به دست آمد.
استن و الکل های بوتیل و اتیل از تخمیر کربوهیدرات تولید شدند. (در دهه ۱۹۲۰)
در دهه ۱۹۵۰ و ۱۹۶۰، فرآیند دهیدروژناسیون ۲-پروپانول و اکسیداسیون کومن جایگزین مسیر کربوهیدرات شد. این روش، به همراه اکسیداسیون مستقیم پروپن بیش از ۹۵ % از استن تولید شده در سراسر جهان را تشکیل می دهد.
[۲۰]فرمول سوختن استون به صورت زیر نوشته می شود : (CH3)2CO+4O2—–> 3CO2+3 H2O