Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Ngữ tộc Ấn-Iran hay Ngữ tộc Arya [2] là nhánh lớn nhất về số người bản ngữ và số ngôn ngữ của ngữ hệ Ấn-Âu , đồng thời là nhánh cực đông. Các ngôn ngữ trong hệ có hơn 1 tỉ người nói, kéo dài từ châu Âu (tiếng Digan ), qua Thổ Nhĩ Kỳ (tiếng Kurd và Zaza–Gorani) đến Kavkaz (tiếng Ossetia ), rồi về phía đông tới Tân Cương (tiếng Sarikol) và Assam (tiếng Assam ), và về phía nam tới Sri Lanka (tiếng Sinhala ) và Maldives (tiếng Dhivehi ).
Ngôn ngữ tổ tiên của tất cả ngôn ngữ Ấn-Iran tức ngôn ngữ Ấn-Iran nguyên thủy, có lẽ từng được nói vào thiên niên kỷ 3 TCN. Đôi khi nhóm Dard cũng được thêm vào như nhánh thứ tư, nhưng nay các nhà nghiên cứu thường coi nhóm Dard là một nhánh cổ trong ngữ chi Ấn-Arya.[3]
Ngữ tộc Ấn-Iran Ngữ tộc Ấn-Iran được chia làm ba phân nhóm:
Một phần của loạt bài viết về Các chủ đề Ấn-Âu Danh sách các ngôn ngữ Ấn-Âu Hiện được nói Tuyệt chủng Phục dựng Giả thuyết Tiếng Daco-Thracia Tiếng Hy Lạp-Armenia Tiếng Hy Lạp-Arya Tiếng Hy Lạp-Phrygia Tiếng Ấn-Hitti Tiếng gốc Ý-Celt Tiếng Thraco-Illyria Ngữ pháp Từ vựng Vốn từ Động từ Danh từ Đại từ Số đếm Tiểu từ Khác Tiếng Albania nguyên thủy Tiếng Tiểu Á nguyên thủy Tiếng Armenia nguyên thủy Tiếng German nguyên thủy (Tiếng Bắc Âu nguyên thủy) Tiếng Celt nguyên thủy Tiếng Italy nguyên thủy Tiếng Hy Lạp nguyên thủy Tiếng Balt-Slav nguyên thủy (Tiếng Slav nguyên thủy) Tiếng Ấn-Iran nguyên thủy (Tiếng Iran nguyên thủy) Nguồn gốc
Các giả thuyết Urheimat Ấn-Âu nguyên thủy Người Proto-Ấn-Âu Xã hội Tôn giáo Được ủng hộ Giả thuyết bên lề Giả thuyết Tiểu Á Giả thuyết Armenia Giả thuyết Beech Giả thuyết Arya bản địa Giả thuyết quê nhà Balt Giả thuyết Liên tục thời kỳ Đồ đá Cũ Khảo cổ
Thời đại đồ đồng đá Thảo nguyên Pontus
Kavkaz
Đông Á
Đông Âu
Bắc Âu
Thời đại đồ đồng Thảo nguyên Pontus
Thảo nguyên Bắc/Đông
Châu Âu
Globular Amphora Corded ware Beaker Unetice Trzciniec Thời đại đồ đồng Bắc Âu Terramare Tumulus Urnfield Lusatia Nam Á
Thời đại đồ sắt Thảo nguyên
Châu Âu
Thraco-Cimmeria Hallstatt Jastorf Kavkaz
Ấn Độ
Painted Grey Ware Northern Black Polished Ware Tôn giáo và thần thoại
Phục dựng Thần thoại Proto-Ấn-Âu Tôn giáo Proto-Ấn-Iran Tôn giáo Iran cổ Lịch sử Ấn-Arya
Iran
Thần thoại Ba Tư Thần thoại Kurd Tôn giáo Scythia Khác
Châu Âu
Tôn giáo Cổ-Balkan (Tín ngưỡng dân gian Albania · Thần thoại Illyria · Tôn giáo Thracia · Tôn giáo Dacia) Tôn giáo Hy Lạp cổ Tôn giáo La Mã cổ Đa thần giáo Celt Ngoại giáo GermanNgoại giáo Anglo-Saxon Thần thoại German Lục địa Tôn giáo Bắc Âu Thần thoại BaltThần thoại Latvia Tôn giáo Litva Ngoại giáo Slav Các tập tục Ấn-Âu học
Các học giả Marija Gimbutas J. P. Mallory Viện nghiên cứu Copenhagen Studies in Indo-European Sách báo khoa học Encyclopedia of Indo-European Culture The Horse, the Wheel, and Language Journal of Indo-European Studies Indogermanisches etymologisches Wörterbuch Indo-European Etymological Dictionary
Phần đông ngôn ngữ lớn (về số người nói) thuộc nhánh Ấn-Arya: Hindustan (Hindi–Urdu), Bengal , Punjab , Marathi , Gujarat , Bhojpur , Awadh , Maithil , Odia , Sindh , Assam , Rajasthan , Chhattisgarh , Sinhala , Nepal , và Rangpur. Trong nhánh Iran, ngữ ngôn ngữ lớn là tiếng Ba Tư , Pashtun , Kurd , và Baloch . Ngoài ra, ngữ tộc Ấn-Iran còn có rất nhiều ngôn ngữ nhỏ.