Sinh vật nhân thực

Sinh vật nhân thực
	Thời điểm hóa thạch: Kỷ Statheros–Hiện tại 1650–0 Ma Had'n Archean Proterozoic Pha.
	Cryptista Thực vật xanh Discoba Amoebozoa Rhizaria Alveolata Động vật Nấm
Phân loại khoa học
(không phân hạng)	Sự sống tế bào
Liên vực (superdomain)	Eukaryote
Vực (domain)	Eukarya; Whittaker & Margulis,1978
Các phân vực và giới
	Diaphoretickes SAR supergroup; Haptista; Cryptista; Archaeplastida (bao gồm Thực vật); Provora; ; Hemimastigophora; Metamonada; Malawimonadida; Ancyromonadida; CRuMs; Amorphea Amoebozoa; Breviatea; Apusomonadida; Opisthokonta Holomycota (bao gồm Nấm); Holozoa (bao gồm Động vật); ; ;
Danh pháp đồng nghĩa
	Eucarya Woese et al. 1990; Eukarya Margulis 1996;

(triệu năm trước)

*Kỷ băng hà

Sinh vật nhân thực, còn gọi là sinh vật nhân chuẩn, sinh vật nhân điển hình hoặc sinh vật có nhân chính thức (danh pháp: Eukaryote hay Eukarya)^[5] là nhóm những sinh vật có các tế bào phức tạp, trong đó vật liệu di truyền được sắp đặt trong nhân có màng bao bọc. Eukaryote là chữ Latin có nghĩa là có nhân thật sự.

Sinh vật nhân thực gồm có động vật, thực vật và nấm - hầu hết chúng là sinh vật đa bào - cũng như các nhóm đa dạng khác được gọi chung là nguyên sinh vật (đa số là sinh vật đơn bào, bao gồm động vật nguyên sinh và thực vật nguyên sinh). Trái lại, các sinh vật khác, chẳng hạn như vi khuẩn, không có nhân và các cấu trúc tế bào phức tạp khác; những sinh vật như thế được gọi là sinh vật tiền nhân hoặc sinh vật nhân sơ (prokaryote). Sinh vật nhân thực có cùng một nguồn gốc và thường được xếp thành một siêu giới hoặc vực (domain).

Các sinh vật này thường lớn gấp 10 lần (về kích thước) so với sinh vật nhân sơ, do đó gấp khoảng 1000 lần về thể tích. Điểm khác biệt quan trọng giữa sinh vật nhân sơ và sinh vật nhân thực là tế bào nhân thực có các xoang tế bào được chia nhỏ do các lớp màng tế bào để thực hiện các hoạt động trao đổi chất riêng biệt. Trong đó, điều tiến bộ nhất là việc hình thành nhân tế bào có hệ thống màng riêng để bảo vệ các phân tử DNA của tế bào. Tế bào sinh vật nhân thực thường có những cấu trúc chuyên biệt để tiến hành các chức năng nhất định, gọi là các bào quan.Các đặc trưng gồm:

Tế bào chất của sinh vật nhân thực thường không nhìn thấy những thể hạt như ở sinh vật nhân sơ vì rằng phần lớn ribosome của chúng được bám trên mạng lưới nội chất.
Màng tế bào cũng có cấu trúc tương tự như ở sinh vật nhân sơ tuy nhiên thành phần cấu tạo chi tiết lại khác nhau một vài điểm nhỏ. Chỉ một số tế bào sinh vật nhân thực có thành tế bào.
Vật chất di truyền trong tế bào sinh vật nhân thực thường gồm một hoặc một số phân tử DNA mạch thẳng, được cô đặc bởi các protein histone tạo nên cấu trúc nhiễm sắc thể. Mọi phân tử DNA được lưu giữ trong nhân tế bào với một lớp màng nhân bao bọc. Một số bào quan của sinh vật nhân thực có chứa DNA riêng.
Một vài tế bào sinh vật nhân thực có thể di chuyển nhờ tiên mao. Những tiên mao thường có cấu trúc phức tạp hơn so với sinh vật nhân sơ.

Phát sinh loài^[6]^[7]sửa mã nguồn

Eukaryotes

Diphoda

Hemimastigophora

Diaphoretickes

Cryptista

Archaeplastida

	Red algae (Rhodophyta)

	Picozoa

	Glaucophyta

	Green plants (Viridiplantae)

(+ Gloeomargarita lithophora)

Haptista

TSAR

Telonemia

SAR

Halvaria

	Stramenopiles

	Alveolata

Rhizaria

Ancoracysta

Discoba (Excavata)

Amorphea

Amoebozoa

Obazoa

Apusomonadida

Opisthokonta

	Holomycota (inc. fungi)

	Holozoa (inc. animals)

Nghiên cứusửa mã nguồn

Trong một số nghiên cứu, Hacrobia nhóm (Haptophyta + Cryptophyta) này đặt kế Archaeplastida,^[8] nhưng ở những người khác, nó được phân vào bên trong Archaeplastida.^[9] Tuy nhiên, một số nghiên cứu gần đây đã kết luận rằng Haptophyta và Cryptophyta không tạo thành nhóm đơn ngành.^[10] Trước đây có thể là một nhóm chị em với SAR, sau này nhóm với Archaeplastida (thực vật nghĩa rộng).^[11]

Sự phân chia của Eukaryota thành hai nhánh chính, bikonta (Archaeplastida + SAR + Excavata) và Unikonta (Amoebozoa + Opisthokonta), nguồn gốc từ một nhóm tổ tiên biflagellar (hai roi) và một nhóm sinh vật tổ tiên uniflagellar, tương ứng, đã được đề xuất trước đó.^[9]^[12]^[13] Năm 2012 nghiên cứu tạo ra một sự phân chia hơi giống nhau, mặc dù lưu ý rằng các nghiên cứu "unikonta" và "bikonta" không được sử dụng theo nghĩa ban đầu.^[14]^[15]^[16]^[17]^[18]^[19]^[20]^[21]^[22]^[23]^[24]

Diphoda

Diaphoretickes

Archaeplastida

Glaucophyta

	Rhodophyta

	Viridiplantae

(+ Gloeomargarita lithophora)

Hacrobia

	Haptista

	Cryptista

SAR

Halvaria

	Stramenopiles

	Alveolata

Rhizaria

Hemimastigophora

Discoba

Opimoda

Loukozoa

Podiata

CRuMs

Diphyllatea, Rigifilida, Mantamonas

Amorphea

Amoebozoa

Obazoa

Breviata

	Apusomonadida

	Opisthokonta

Cây phát sinh của Cavalier-Smith'ssửa mã nguồn

Thomas Cavalier-Smith 2010,^[25] 2013,^[26] 2014,^[27] 2017^[16] và năm 2018^[28] đặt nhóm eukaryota gốc giữa Excavata và không có rãnh Euglenozoa, và đơn ngành Chromista, liên quan đến một sự kiện nội cộng sinh duy nhất của việc bắt một loài tảo đỏ. Ông ấy và cộng sự.^[29]

Eukaryotes

Euglenozoa

Percolozoa

Eolouka

	Tsukubamonas globosa

	Jakobea

Neokaryota

Corticata

Archaeplastida

Glaucophytes

	Rhodophytes

	Viridiplantae

Chromista

	Hacrobia

	SAR

Scotokaryota

Malawimonas

Metamonada

Podiata

Ancyromonadida

	Mantamonas plastica

	Diphyllatea

Amorphea

Amoebozoa

Obazoa

Breviatea

	Apusomonadida

	Opisthokonta

Opimoda

Xem thêmsửa mã nguồn

Hình ảnhsửa mã nguồn

Tham khảosửa mã nguồn

Liên kết ngoàisửa mã nguồn

Dữ liệu liên quan tới Eukaryota tại Wikispecies
Tư liệu liên quan tới Eukaryota tại Wikimedia Commons
Eukaryote tại Encyclopædia Britannica (tiếng Anh)
Eukaryotes (Tree of Life web site) Lưu trữ 2012-01-29 tại Wayback Machine
Prokaryote versus eukaryote, BioMineWiki Lưu trữ 2012-10-25 tại Wayback Machine

[2]

[1]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

[23]

[24]

[25]

[26]

[27]

[28]

[29]

x t s Sinh học tiến hóa
Dẫn nhập Tóm tắt Dòng thời gian Lịch sử tiến hóa Chỉ mục
Tiến hóa	Nguồn gốc sự sống Phát sinh phi sinh học Thích nghi Phát xạ thích nghi Phát xạ phi thích nghi Miêu tả theo nhánh học Đồng tiến hóa Dòng dõi chung Hội tụ Phân tách Song song Dạng sống sớm nhất được biết Bằng chứng về tiến hóa Tuyệt chủng Sự kiện Quan điểm di truyền học Tính tương đồng Tổ tiên phổ quát chung cuối cùng Tiến hóa vĩ mô Tiến hóa vi mô Giả thuyết hạt giống toàn vũ trụ Sự hình thành loài Đơn vị phân loại
Di truyền học quần thể	Nhân giống chọn lọc Đa dạng sinh học Dòng gen Phiêu bạt di truyền Đột biến sinh học Chọn lọc tự nhiên Chọn lọc theo dòng dõi Chọn lọc nhân tạo Đột biến sinh học Biến dị di truyền Quần thể Dị hình giới tính Chọn lọc giới tính Lựa chọn bạn đời
Phát triển	Canalisation Sinh học phát triển tiến hóa Đảo nghịch Mô-đun Tính dẻo dai kiểu hình
Của việc phân loại	Chim Nguồn gốc Ngành Tay cuộn Ngành Nhuyễn thể Lớp Chân đầu Khủng long Cá Nấm Côn trùng Bướm Sự sống Lớp thú Mèo Họ Chó Sói Chó nhà Linh cẩu Cá heo và cá voi Ngựa Linh trưởng Người Vượn cáo Bò biển Thực vật Bò sát Nhện Động vật bốn chân Vi-rút Bệnh cúm
Của các cơ quan	Tế bào ADN Tiên mao Sinh vật nhân thực Thuyết nội cộng sinh Nhiễm sắc thể Hệ thống nội màng Ty thể Nhân Lạp thể Ở động vật Mắt Lông Xương tai Hệ thần kinh Não bộ
Của các quá trình	Lão hóa Chết Sự chết theo chương trình của tế bào Bay lượn của chim Phức tạp sinh học Hợp tác Sắc giác ở linh trưởng Cảm xúc Đồng cảm Đạo đức học Tổ chức xã hội cao Hệ miễn dịch Trao đổi chất Đơn giao Đạo đức Tiến hóa mô-đun Sinh vật đa bào Sinh sản hữu tính Giới tính Vòng đời Kiểu giao hợp Giảm phân Quyết định giới tính Nọc độc rắn
Tempo và mode	Thuyết phát sinh loài từng bước một/Cân bằng ngắt quãng/Thuyết nhảy vọt Đột biến vi mô/Đột biến vĩ mô Thuyết đồng nhất/Thuyết thảm họa
Sự hình thành loài	Biệt lập địa lí Anagenesis Catagenesis Cladogenesis Đồng hình thành loài Sinh thái Lai Cận địa lý Ngoại vi Hiệu ứng Wallace Đồng địa lý
Lịch sử	Thời Phục Hưng và Khai Sáng Thuyết biến hình Charles Darwin Nguồn gốc các loài Lịch sử cổ sinh vật học Hóa thạch chuyển tiếp Kế thừa pha trộn Di truyền Mendel Sự che khuất của học thuyết Darwin Thuyết tiến hoá tổng hợp Lịch sử tiến hóa phân tử Thuyết tiến hoá tổng hợp mở rộng
Triết học	Học thuyết Darwin Các giả thuyết thay thế Thuyết thảm họa Thuyết Lamarck Thuyết tiến bộ Thuyết đột biến Thuyết nhảy vọt Thuyết cấu trúc Spandrel Thuyết hữu thần Thuyết sức sống Mục đích luận trong sinh học
Liên quan	Địa lý sinh học Di truyền học sinh thái Tiến hóa phân tử Phát sinh chủng loại học Cây tiến hóa Đa hình Tế bào đầu tiên Quan hệ tiến hóa
Thể loại Commons

x t s Di truyền học: Tái tổ hợp tương đồng / yếu tố di truyền di động
Chủ yếu ở sinh vật nhân sơ	Tiếp hợp Tải nạp Biến nạp
Xảy ra ở sinh vật nhân thực	Chuyển nạp Trao đổi chéo nhiễm sắc thể Gene conversion Fusion gene Chuyển gen ngang Sister chromatid exchange Gen nhảy
Virus	"Thay đổi" kháng nguyên Tái sắp xếp "Trôi" kháng nguyên

x t s Các thành phần tự nhiên
Vũ trụ	Không gian Thời gian Năng lượng Vật chất các hạt các nguyên tố hóa học Sự thay đổi
Trái Đất	Khoa học Trái Đất Lịch sử (địa chất) Cấu trúc Trái Đất Địa chất học Kiến tạo mảng Đại dương Giả thuyết Gaia Tương lai của Trái Đất
Thời tiết	Khí tượng học Khí quyển (Trái Đất) Khí hậu Mây Mưa Tuyết Ánh sáng Mặt Trời Thủy triều Gió lốc xoáy xoáy thuận nhiệt đới Bức xạ Mặt Trời
Môi trường tự nhiên	Sinh thái học Hệ sinh thái Trường Bức xạ Vùng hoang dã Cháy rừng
Sự sống	Nguồn gốc (phát sinh phi sinh học) Lịch sử tiến hóa Sinh quyển Tổ chức sinh học Sinh học (sinh học vũ trụ) Đa dạng sinh học Sinh vật Sinh vật nhân thực hệ thực vật thực vật hệ động vật động vật nấm sinh vật nguyên sinh sinh vật nhân sơ cổ khuẩn vi khuẩn Virus
Thể loại Thiên nhiên Hình ảnh

Phát sinh loài[6][7]sửa mã nguồn

Nghiên cứusửa mã nguồn

Cây phát sinh của Cavalier-Smith'ssửa mã nguồn

Xem thêmsửa mã nguồn

Hình ảnhsửa mã nguồn

Tham khảosửa mã nguồn

Liên kết ngoàisửa mã nguồn

Phát sinh loài^[6]^[7]sửa mã nguồn