Индустријализација

Индустријализацијата е период на социјални и економски промени што трансформираат една човечка група од аграрно општество во индустриско општество. Ова вклучува обемна реорганизација на економијата за целите на производството.[2]

Индустријализацискиот ефект е прикажан паралелно со растот на нивото на приход во XIX век. Графиконот го покажува бруто-националниот доход (по паритет на куповната моќ) по глава на жител помеѓу 1750-1900 година во 1990 $ сроведени според инфлација за нациите од Првиот свет (Европа, САД, Канада, Јапонија) и на земјите од третиот свет (Азија, Африка, Латинска Америка)[1]
Индустријализацијата подразбира и механизација на традиционалните мануални економски сектори како што е земјоделството.
Јаглена индустрија

Како што растат приходите на индустриските работници, пазарите за потрошувачки добра и услуги од секаков вид имаат тенденција да се шират и да обезбедат дополнителен стимуланс за индустриските инвестиции и економскиот раст.

Почетоци

По последната фаза на Прото-индустријализацијата, првата трансформација од земјоделска во индустриска економија е позната како Индустриска револуција и се случила од средината на XVIII век до почетокот на XIX век во одредени области во Европа и Северна Америка, почнувајќи од Велика Британија, и следени од Белгија, Швајцарија, Германија и Франција.[3] Одликите на оваа рана индустријализација биле технолошкиот напредок, преминот од рурална работа кон индустриска работна сила, финансиските инвестиции во нова индустриска структура и раниот развој на класната свест и теориите поврзани со ова.[4] Подоцнежните коментатори ова го нарекуваат Прва индустриска револуција.[5]

„ Втората индустриска револуција“ ги означува подоцнежните промени што се случиле во средината на XIX век по усовршувањето на парната машина, пронаоѓањето на моторот со внатрешно согорување, искористувањето на електричната енергија и изградбата на канали, пруги и линии за пренос на електрична енергија. Пронаоѓањето на линиското производство и дало поттик на оваа фаза. Рудниците за јаглен, челичарниците и фабриките за текстил ги замениле домовите како место за работа.[6][7][8]

До крајот на XX век, Источна Азија станува една од најнеодамнешните индустријализирани региони во светот.[9] Државите на БРИКС (Бразил, Русија, Индија, Кина и Јужна Африка) се во процес на индустријализација.[4]

Постои многу литература за факторите што ја олеснуваат индустриската модернизација и развојот на претпријатието.[10]

Индустријализација во Источна Азија

Помеѓу раните 1960-ти до 1990-ти, „четирите азиски тигри“ претрпеле брза индустријализација, одржувајќи исклучително високи стапки на раст.

Социјални последици

Индустриската револуција била придружена со големи промени во општествената структура, а главната промена била преминот од работата на фармата во активностите поврзани со фабриките.[11] Ова резултираше во создавање на класна структура што ги разликува луѓето со добра финанскиска состојба со оние од работната категорија. Ова го искривило семејниот систем бидејќи повеќето луѓе се преселиле во градовите и ги напуштиле руралните области, што резултирало и со поголем пренос на болестите. Местото на жените во општеството се префрлило од домаќинството во платените работници, со што се намалил бројот на родени деца по домаќинство. Понатаму, индустријализацијата придонела во зголемувањето на детскиот труд, а потоа и образованите системи.[12]

Урбанизација

Утро во Гуангжу, панорама

Бидејќи Индустриската револуција била промена од аграрното општество, луѓето мигрирале од селата во потрага по работа на места каде што биле основани фабрики. Оваа преселба на руралните луѓе довела до урбанизација и зголемување на населението во градовите. Концентрацијата на работната сила во фабриките ја зголеми урбанизацијата и големината на населените места, за да им служи да ги смести работниците во фабриката.

Експлоатација

Кина

Кина, заедно со многу други области во светот управувана од индустријализацијата, била погодена од порастот на понудата и побарувачката во светот која никогаш не завршува. Со најголемо население во светот, Кина стана еден од главните извозници на производи - од предмети за домаќинството до апарати со висока технологија.[13]

Промени во структурата на семејството

Семејството се менува со индустријализацијата. Социологот Талкот Парсонс истакна дека во прединдустриските општества постоела структура на пошироко семејство, опфаќајќи многу генерации, кои веројатно останале на истата локација со децении и векови. Во индустријализираните општества преовладува потесното семејство, составено од само родителите и нивните деца. Семејствата и децата кои достигнуваат зрелост се поподвижни и имаат тенденција да се преселат таму каде што постојат работни места. Семејните врски на далечина стануваат заладени.[14]

Сегашната ситуација

Состав на БДП од 2006 година на сектор и работна сила по занимање. Соодветно, зелената, црвената и сината боја на земјите го претставуваат процентот на земјоделството, индустријата и услужниот сектор.

Од 2018 година, „меѓународната заедница за развој“ (Светска банка, Организацијата за економска соработка и развој (ОЕЦД), многуте оддели на ООН, ОХЗ, СЗО, МОТ и УНЕСКО,[15] поддржуваат развојни политики како прочистувањетона водата или основното образование и соработка помеѓу заедниците од третите земји.[16] Некои членови на економските заедници не ги сметаат современите политики на индустријализација како соодветни за глобалниот југ (земји од Третиот свет) или корисни на подолг рок, со перцепција дека тие можат да создадат само неефикасни локални индустрии кои не можат да се натпреваруваат со доминантната слободна трговија во политичкиот поредок што ја развива индустријализацијата. Екологизмот и зелената политика можат да претставуваат поемотивни реакции на индустрискиот раст. Како и да е, повторените примери во историјата на очигледно успешна индустријализација (Британија, Советскиот Сојуз, Јужна Кореја, Кина, итн.) можат да направат конвенционалната индустријализација да изгледа како привлечна или дури и како природниот пат кон напредот, па како што расте населението, потрочувачките очекувања растат и земјоделските можности се намалуваат.

Односите меѓу економскиот раст, вработувањето и намалувањето на сиромаштијата се сложени. Зголемената продуктивност, се вели, дека може да доведе до помало вработување (видете поткрепа без работа).[17] Постојат разлики меѓу секторите, според кои производството е помалку способно од терцијарниот сектор да ги задоволи зголемената продуктивност и можностите за вработување. Повеќе од 40% од вработените во светот се „сиромашни“, чии приходи не успеваат да ги задржат себеси и своите семејства над линијата на сиромаштија од $2 на ден.[17] Постои и феномен на деиндустријализација, како во транзицијата на земјите од поранешниот СССР кон пазарните економии, а земјоделскиот сектор е често клучен за намалување на резултирачката невработеност.[17]

Видете и:

  • Автоматизација
  • Деиндустријализација
  • Поделба на работна сила
  • Масовно производство
  • Механизација
  • Новоиндустријализирани земји

Наводи

Понатамошно читање

  • Chandler Jr., Alfred D. (1993). The Visible Hand: The Management Revolution in American Business. Belknap Press of Harvard University Press. ISBN 978-0674940529.
  • Hewitt, T., Johnson, H. and Wield, D. (Eds) (1992) industrialisation and Development, Oxford University Press: Oxford.
  • Hobsbawm, Eric (1962): The Age of Revolution. Abacus..
  • Kemp, Tom (1993) Historical Patterns of Industrialisation, Longman: London.ISBN 0-582-09547-6
  • Kiely, R (1998) industrialisation and Development: A comparative analysis, UCL Press:London.
  • Landes, David. S. (1969). The Unbound Prometheus: Technological Change and Industrial Development in Western Europe from 1750 to the Present. Cambridge, New York: Press Syndicate of the University of Cambridge. ISBN 0-521-09418-6.
  • Pomeranz, Ken (2001)The Great Divergence: China, Europe and the Making of the Modern World Economy (Princeton Economic History of the Western World) by (Princeton University Press; New Ed edition, 2001)
  • Tilly, Richard H.: Industrialization as an Historical Proces, European History Online, Mainz: Institute of European History, 2010, retrieved: 29 February 2011.
🔥 Top keywords: Главна страницаМакедонски претседателски избори (2024)Македонски парламентарни избори (2024)Специјална:БарајГордана Силјановска-ДавковаМакедонски парламентарни избори (2020)Карлес ПуџдемонСписок на македонски народни поговоркиОче нашСтево ПендаровскиСредоземно МореМакедонијаБилјана ВанковскаМочуриштеГоце ДелчевСпецијална:СкорешниПромениМасакр во СребреницаСкопјеМарија АнтоанетаЛокални избори во Македонија (2021)Министерство за животна средина и просторно планирањеСвети Кирил и МетодијЈане СанданскиКиро ГлигоровСвети Климент ОхридскиСкиентологијаБалканска приказна (ТВ-серија)Втора светска војнаБедија БеговскаДржавни празници во МакедонијаХемофилијаМакедонски претседателски избори (2019)Хороскопски знациГригор ПрличевПретседател на МакедонијаКонстантин МиладиновИзбори во МакедонијаМакедонска крвава свадбаНационален парк Галичица