Надгласилната избувна согласка (епиглотален плозив) е вид на поретка самогласка што се јавува во некои јазици. Меѓународната фонетска азбука (МФА) ја бележи со симболот ⟨ʡ⟩.
Надгласилна избувна согласка |
---|
ʡ |
---|
МФА-бр. | 173 |
---|
Шифрирање |
---|
Единица (дек.) | ʡ |
---|
Уникод (хекс.) | U+02A1 |
---|
X-SAMPA | >\ |
---|
|
Особености
Надгласилната избувна согласка ги има следниве особености:
- Начинот на творба е препречен, што значи дека се добива со попречување на воздушниот тек во говорниот апарат. Бидејќи согласката е воедно и усна, без носен испуст, воздушниот тек е сосема попречен, па затоа согласката е избувна.
- Местото на творба е надгласилно, што значи дека се создава со диплите во грлото при допир со надгласилката.
- Самогласката нема утврдена фонација, но обично е безвучен, што значи дека се создава без треперење на гласните жици.
- Ова е устена согласка, што значи дека воздухот излегува само низ устата.
- Бидејќи гласот не се создава со воздушен тек по јазикот, за оваа согласка не важи двојбата „средна–странична“.
- Воздушниот механизам е белодробно издишен, што значи дека се создава со истиснување на воздух единствено низ белите дробови и дијафрагмата, што важи за највеќето гласови.
Јазици
Јазик | Збор | МФА | Значење |
---|
дахало[1] | [ndoːʡo] | 'под' | |
хајда | g̱antl | [ʡʌntɬ] | 'вода' | |
џах хут[2] | [ɲhɔːʡ] | 'дрво' | |
Поврзано
Наводи
Библиографија
- Maddieson, Ian; Spajić, Siniša; Sands, Bonny; Ladefoged, Peter (1993), „Phonetic structures of Dahalo“, Во Maddieson, Ian (уред.), UCLA working papers in phonetics: Fieldwork studies of targeted languages, 84, Los Angeles: The UCLA Phonetics Laboratory Group, стр. 25–65
Небелодробни согласкиЧкрапави | ʘ | ǀ | ǃ | ǂ | ǁ |
ʘ̃ | ʘ̃ˀ | ʘ͡q | ʘ͡qʼ | |
Уфрлени | ɓ | ɗ | ʄ | ᶑ | ɠ | ʛ |
Исфрлени | pʼ | tʼ | cʼ | ʈʼ | kʼ | qʼ |
fʼ | θʼ | sʼ | ɬʼ | xʼ | χʼ |
tsʼ | tɬʼ | cʎ̝̥ʼ | tʃʼ | ʈʂʼ | kxʼ | kʟ̝̊ʼ |
Табелава содржи фонетски симболи што може да не се прикажат правилно кај некои прелистувачи. [Помош] |
Онаму кајшто симболите се дадени во парови, „лев—десен“ претставува „безвучна—звучна“ согласка. |
Исенчените полиња претставуваат неизводливи гласовни творби. |
* Симболот го нема во МФА. |