Двоуснена носна согласка

Двоуснена носна согласка (билабијален назал) — вид согласен глас застапен во највеќето јазици. Симболот во меѓународната фонетска азбука кој го претставува гласот е m, а во X-SAMPA истиот е претставен со m. Во македонскиот јазик, гласот е застапен со буквата „м“.

Двоуснена носна согласка
m
МФА-бр.114
Шифрирање
Единица (дек.)m
Уникод (хекс.)U+006D
X-SAMPAm
Киршенбаумm
Звук

 

Гласот се јавува во речиси сите јазици на светот, со многу ретки исклучоци (на пр. мохавскиот, кој себеси се нарекува „кањенкеха“).

Особености

Особености на гласот:

  • Начинот на творба е препречен, што значи дека се создава со попречување на воздушниот тек во говорниот апарат. Бидејќи согласката е исто така носна, попречениот тек се пренасочува низ носот.
  • Местото на творба е двоуснено, што значи дека се создава со двете усни.
  • Фонацијата е звучна, што значи дека гласните жици треперат при творбата.
  • Ова е носна согласка, што значи дека воздухот излегува низ носот, или само низ носот (носна избувна согласка) или истовремено и низ устата.
  • Бидејќи гласот не се создава со воздушен тек по јазикот, за оваа согласка не важи двојбата „среднастранична“.
  • Воздушниот механизам е белодробно издишен, што значи дека се создава со истиснување на воздух единствено низ белите дробови и дијафрагмата, што важи за највеќето гласови.

Застапеност во јазиците

ЈазикЗборМФАЗначење
адигејскимазэ[maːza]месечина
англискиhim[hɪm]него
арапскилитературно[1]مطابخ[maˈtˤaːbɪx]кујни
асирски новоарамејскиmara[maːra]сопственик
баскискиmaitatu[majt̪at̪u]сака
бенгалскиমা[ma]мајка
бугарскимъгла[mɐɡla]магла
велшкиmam[mam]мајка
виетнамски[2]muối[mwoj˧ˀ˥]сол
германскиMaus[maʊ̯s]глушец
грузиски[3]სა[ˈsɑmi]три
грчки[4]μάζα/maza[ˈmaza]грутка
гуџаратскиમોર/mōr[moːɾ]паун
ерменскиисточноерм.[5]մայրмајка
есперантоtempo['tempo]време
западнофризискиmar[mar]езеро
запотечкитилкијапански[6]man[maŋ]животно
индонезиски[7]masuk[ˈmäsʊʔ]влегува
италијански[8]mamma[ˈmamma]мамичка
јапонски[9]乾杯/kampai[kampai]на здравје
ји/ma[ma˧]бамбус
кабардинскимазэ[maːza]месечина
кагајански[10]?[manaŋ]дада
каталонски[11]mare[ˈmaɾə]мајка
кинескикантонски/maan5[maːn˩˧]ноќ
мандарински母親/mǔqīn[mu˨˩ tɕʰin˥]мајка
корејски엄마/eomma[ʌmma]мамичка
македонскимајка[ˈmajka]мајка
малајалски[12]കമ്മി[kəmmi]кусок
малајскиmalam[mäläm]ноќ
малтешкиilma[ilma]вода
маратски[mən]ум
муцунmuruṭ[muɾuʈ]ноќ
норвешкиmamma[ˈmɑmːɑ]мама
пенџапскиਮੈਂ[mɛ̃ː]јас
персискиمادر[mɒdær]мајка
пирахаbaíxi[ˈmàí̯ʔì]родител
полски[13]masaмаса
португалски[14]mato[ˈmatu]грмушка
руски[15]мужсопруг
свахилиmiti[ˈmiti]дрвја
словачкиm[mʊʃ]маж
српскохрватскимилина / milina[milǐnä]милина
турскиbenim[be̞nim]мое
ујгурскиmen[mæn]јас
украинскимолоко[moɫoˈkɔ]млеко
унгарскиma[mɒ]денес
урдуمکان[məkaːn]куќаф
филипинскиmanok[maˈnok]шетел
финскиminä[ˈminæ]јас
француски[16]manger[mɑ̃ʒe]-
хавајски[17]maka[maka]око
хебрејскиאמא[ˈʔimä]мајка
хиндиमकान[məkaːn]куќа
холандски[18]mond[mɔnt]уста
цескимец[mɛ̝t͡s]јазик
черокиски[ama˦]вода
чешкиm[mʊʃ]маж
шведскиmask[mask]црв
шпански[19]grumete[ɡɾuˈme̞te̞]бродски прислужник

Поврзано

Наводи

Библиографија

  • Carbonell, Joan F.; Llisterri, Joaquim (1992), „Catalan“, Journal of the International Phonetic Association, 22 (1–2): 53–56, doi:10.1017/S0025100300004618
  • Dum-Tragut, Jasmine (2009), Armenian: Modern Eastern Armenian, Amsterdam: John Benjamins Publishing Company
  • Cruz-Ferreira, Madalena (1995), „European Portuguese“, Journal of the International Phonetic Association, 25 (2): 90–94, doi:10.1017/S0025100300005223
  • Fougeron, Cecile; Smith, Caroline L (1993), „Illustrations of the IPA:French“, Journal of the International Phonetic Association, 23 (2): 73–76, doi:10.1017/S0025100300004874
  • Gussenhoven, Carlos (1992), „Dutch“, Journal of the International Phonetic Association, 22 (2): 45–47, doi:10.1017/S002510030000459X
  • Jassem, Wiktor (2003), „Polish“, Journal of the International Phonetic Association, 33 (1): 103–107, doi:10.1017/S0025100303001191
  • Ladefoged, Peter (2005), Vowels and Consonants (Second. изд.), Blackwell
  • Martínez-Celdrán, Eugenio; Fernández-Planas, Ana Ma.; Carrera-Sabaté, Josefina (2003), „Castilian Spanish“, Journal of the International Phonetic Association, 33 (2): 255–259, doi:10.1017/S0025100303001373
  • Merrill, Elizabeth (2008), „Tilquiapan Zapotec“ (PDF), Journal of the International Phonetic Association, 38 (1): 107–114, doi:10.1017/S0025100308003344
  • Newton, Brian (1972), The generative Interpretation of Dialect: A Study of Modern Greek Phonology, Cambridge Studies in Linguistics, 8, Cambridge University Press
  • Olson, Kenneth; Mielke, Jeff; Sanicas-Daguman, Josephine; Pebley, Carol Jean; Paterson, Hugh J., III (2010), „The phonetic status of the (inter)dental approximant“, Journal of the International Phonetic Association, 40 (2): 199–215, doi:10.1017/S0025100309990296
  • Okada, Hideo (1991), „Phonetic Representation:Japanese“, Journal of the International Phonetic Association, 21 (2): 94–97, doi:10.1017/S002510030000445X
  • Padgett, Jaye (2003), „Contrast and Post-Velar Fronting in Russian“, Natural Language & Linguistic Theory, 21 (1): 39–87, doi:10.1023/A:1021879906505
  • Rogers, Derek; d'Arcangeli, Luciana (2004), „Italian“, Journal of the International Phonetic Association, 34 (1): 117–121, doi:10.1017/S0025100304001628
  • Shosted, Ryan K.; Vakhtang, Chikovani (2006), „Standard Georgian“, Journal of the International Phonetic Association, 36 (2): 255–264, doi:10.1017/S0025100306002659
  • Soderberg, Craig D.; Olson, Kenneth S. (2008), „Illustrations of the IPA:Indonesian“, Journal of the International Phonetic Association, 38 (2): 209–213, doi:10.1017/S0025100308003320
  • Thelwall, Robin (1990), „Illustrations of the IPA: Arabic“, Journal of the International Phonetic Association, 20 (2): 37–41, doi:10.1017/S0025100300004266
  • Thompson, Laurence (1959), „Saigon phonemics“, Language, 35 (3): 454–476, doi:10.2307/411232, JSTOR 411232


Табела на белодробни согласки по МФА аудио
По место →УснениПреднојазичниСреднојазичниЗаднојазичниГласилни
↓ По начинДво​уснениУснено-​забниЗаб​ниВенеч​ниЗадно-​венеч.Свие​ниПредно-​непчениЗадно​непчениРесич​ниГолтни​чкиНадгла​сил​ниГласил​ни
Носниmɱnɳɲ̥ɲŋ̊ŋɴ
Избувниpbtdʈɖcɟkɡqɢʡʔ
Струјниɸβfvθðszʃʒʂʐçʝxɣχʁħʕʜʢhɦ
Приближниʋɹɻjɰ
Трепетниʙrɽ͡rʀя *
Едноударниⱱ̟ɾɽɢ̆ʡ̯
Стран. струј.ɬɮɭ˔̊ʎ̥˔ʎ˔ʟ̝̊ʟ̝
Стран. прибл.lɭʎʟ
Стран. едноуд.ɺɺ̠ʎ̯
Небелодробни согласки
Чкрапавиʘǀǃǂǁ
ʘ̃ʘ̃ˀʘ͡qʘ͡qʼ
Уфрлениɓɗʄɠʛ
Исфрлениʈʼ
θʼɬʼχʼ
tsʼtɬʼcʎ̝̥ʼtʃʼʈʂʼkxʼkʟ̝̊ʼ
Слеани согласки
p̪fb̪vtsdzʈʂɖʐ
ɟʝcʎ̥˔ɟʎ˔kʟ̝̊ɡʟ̝
Сложени согласки
Незаградниʍwɥɧ
Заградниk͡pɡ͡bŋ͡m
Табелава содржи фонетски симболи што може да не се прикажат правилно кај некои прелистувачи. [Помош]
Онаму кајшто симболите се дадени во парови, „лев—десен“ претставува „безвучна—звучна“ согласка.
Исенчените полиња претставуваат неизводливи гласовни творби.
* Симболот го нема во МФА.
🔥 Top keywords: Главна страницаМакедонски претседателски избори (2024)Македонски парламентарни избори (2024)Специјална:БарајГордана Силјановска-ДавковаМакедонски парламентарни избори (2020)Карлес ПуџдемонСписок на македонски народни поговоркиОче нашСтево ПендаровскиСредоземно МореМакедонијаБилјана ВанковскаМочуриштеГоце ДелчевСпецијална:СкорешниПромениМасакр во СребреницаСкопјеМарија АнтоанетаЛокални избори во Македонија (2021)Министерство за животна средина и просторно планирањеСвети Кирил и МетодијЈане СанданскиКиро ГлигоровСвети Климент ОхридскиСкиентологијаБалканска приказна (ТВ-серија)Втора светска војнаБедија БеговскаДржавни празници во МакедонијаХемофилијаМакедонски претседателски избори (2019)Хороскопски знациГригор ПрличевПретседател на МакедонијаКонстантин МиладиновИзбори во МакедонијаМакедонска крвава свадбаНационален парк Галичица