ക്വോം
ഇറാനിലെ ഏഴാമത്തെ വലിയ മെട്രോപോളിസും[3] ഏഴാമത്തെ വലിയ നഗരവുമാണ് ക്വോം. (പേർഷ്യൻ: قم [ɢom] ⓘ)[4] ക്വോം പ്രവിശ്യയുടെ തലസ്ഥാനമാണ് ക്വോം. ടെഹ്‌റാന് തെക്ക് 140 കിലോമീറ്റർ (87 മൈൽ) അകലെയാണ് ഈ നഗരം സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്.[5] 2016-ലെ സെൻസസ് പ്രകാരം ഈ നഗരത്തിലെ ജനസംഖ്യ 1,201,158 ആയിരുന്നു. ക്വോം നദിയുടെ തീരത്താണ് ഈ നഗരം സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്.
Qom قم | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
کلانشهر قم · Qom Metropolis | ||||||||
| ||||||||
| Nickname(s): Religious Capital Of Iran | ||||||||
  Qom | ||||||||
| Coordinates: 34°38′24″N 50°52′35″E / 34.64000°N 50.87639°E | ||||||||
| Country |  ഇറാൻ | |||||||
| Province | Qom | |||||||
| District | Central | |||||||
| • Mayor | Morteza Saghaeiannejad | |||||||
| ഉയരം | 928 മീ(3,045 അടി) | |||||||
(2016 census) | ||||||||
| • നഗരപ്രദേശം | 1,200,158 [1] | |||||||
| • മെട്രോപ്രദേശം | 1,260,000 [2] | |||||||
| • Population Rank in Iran | 7th | |||||||
| സമയമേഖല | UTC+3:30 (IRST) | |||||||
| • Summer (DST) | UTC+4:30 (IRDT) | |||||||
| Postal code | 37100 | |||||||
| ഏരിയ കോഡ് | (+98) 25 | |||||||
| Climate | BWh | |||||||
| വെബ്സൈറ്റ് | www | |||||||
ഇമാം അലി ഇബ്നു മൂസ റിഡയുടെ സഹോദരി ഫാത്തിമ ബിന്ത് മൂസയുടെ ദേവാലയത്തിന്റെ സ്ഥലമായതിനാൽ ക്വോം ഷിയ ഇസ്ലാമിൽ വിശുദ്ധമായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു (പേർഷ്യൻ: ഇമാം റെസ; 789–816).[6] ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ ഷിയാ സ്കോളർഷിപ്പിനുള്ള കേന്ദ്രമാണ് ഈ നഗരം. തീർത്ഥാടനത്തിന്റെ പ്രധാന ലക്ഷ്യസ്ഥാനമായ ഈ നഗരം പ്രതിവർഷം ഇരുപത് ദശലക്ഷം തീർത്ഥാടകർ സന്ദർശിക്കുന്നു. ഭൂരിപക്ഷം ഇറാനികളും മാത്രമല്ല ലോകമെമ്പാടുമുള്ള മറ്റ് ഷിയാ മുസ്‌ലിംകളും ഇവിടെയെത്തുന്നു.[7] സോഹൻ (പേർഷ്യൻ: سوهان) എന്നറിയപ്പെടുന്ന പേർഷ്യൻ ബ്രിറ്റൽ ടോഫിക്കും ഇവിടം പ്രസിദ്ധമാണ്. ഇത് നഗരത്തിന്റെ സ്മാരകസമ്മാനം ആയി കണക്കാക്കുകയും 2,000 മുതൽ 2500 വരെ "സോഹൻ" ഷോപ്പുകളിൽ വിൽക്കുകയും ചെയ്യുന്നു.
ടെഹ്‌റാനുമായുള്ള സാമീപ്യം കാരണം ക്വോം സജീവമായ ഒരു വ്യവസായ കേന്ദ്രമായി വികസിച്ചു. പെട്രോളിയം, പെട്രോളിയം ഉൽ‌പന്നങ്ങൾ എന്നിവയുടെ വിതരണത്തിനുള്ള ഒരു പ്രാദേശിക കേന്ദ്രമാണിത്. ബന്ദർ അൻസാലി, ടെഹ്‌റാൻ എന്നിവിടങ്ങളിൽ നിന്നുള്ള പ്രകൃതിവാതക പൈപ്പ് ലൈനും ടെഹ്‌റാനിൽ നിന്നുള്ള ക്രൂഡ് ഓയിൽ പൈപ്പ് ലൈനും പേർഷ്യൻ ഗൾഫിലെ അബാദാൻ റിഫൈനറിയിലേക്ക് ക്വോം വഴി പോകുന്നു. 1956-ൽ നഗരത്തിനടുത്തുള്ള സരജേയിൽ എണ്ണ കണ്ടെത്തിയപ്പോൾ ക്വോമിന് കൂടുതൽ അഭിവൃദ്ധി ലഭിക്കുകയും ക്വോമിനും ടെഹ്‌റാനും ഇടയിൽ ഒരു വലിയ റിഫൈനറി നിർമ്മിക്കുകയും ചെയ്തു.
ഭൂമിശാസ്ത്രം
ക്വോം പ്രവിശ്യയുടെ തലസ്ഥാനമായ ക്വോം തെഹ്‌റാനിൽ നിന്ന് 125 കിലോമീറ്റർ തെക്കായി താഴ്ന്ന സമതലത്തിലാണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. ഇമാം റെസയുടെ സഹോദരി ഫാത്തിമെ മസുമെയുടെ ദേവാലയം സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത് ഈ നഗരത്തിലാണ്. ഇത് ഷിയാ മുസ്‌ലിംകൾ വിശുദ്ധമായി കണക്കാക്കുന്നു. മധ്യ മരുഭൂമിയുടെ (കവിർ-ഇ മർകാസി) അതിർത്തിയിലാണ് നഗരം സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. 2011 ലെ സെൻസസ് പ്രകാരം ജനസംഖ്യ 1,074,036, [8] 545,704 പുരുഷന്മാരും 528,332 സ്ത്രീകളും ഉൾപ്പെടുന്നു.
ഷിയയുടെ കേന്ദ്രസ്ഥാനമാണ് ക്വോം.[9][10] വിപ്ലവത്തിനുശേഷം, ക്ലറിക്കൽ ജനസംഖ്യ 25,000 ത്തിൽ നിന്ന് 45,000 ത്തിലധികവും ക്ലറിക്കൽ ഇതര ജനസംഖ്യ മൂന്നിരട്ടിയിലധികം 700,000 ആയി ഉയർന്നു. ദാനധർമ്മങ്ങളുടെയും ഇസ്ലാമിക നികുതികളുടെയും രൂപത്തിലുള്ള ഗണ്യമായ തുക ക്വോംമിലേക്ക് ഒഴുകുന്നത് അവിടെ താമസിക്കുന്ന പത്ത് മർജ-ഇ തക്ലിദിലേക്കോ അല്ലെങ്കിൽ "പിന്തുടരുന്ന ഉറവിടത്തിലേക്കോ" ആണ്.[11]ക്വോമിലെ സെമിനാരി സ്കൂളുകളുടെ എണ്ണം ഇപ്പോൾ അമ്പതിലധികമാണ്. ഗവേഷണ സ്ഥാപനങ്ങളുടെയും ലൈബ്രറികളുടെയും എണ്ണം ഇരുനൂറ്റമ്പത്തിനടുത്താണ്.[11]
ഇതിന്റെ ദൈവശാസ്ത്ര കേന്ദ്രവും ഫാത്തിമ മസുമേ ദേവാലയവും ക്വോമിന്റെ പ്രധാന സവിശേഷതകളാണ്.[12][13]മുമ്പ് ക്വോം നഗരത്തിന് പുറത്തുള്ള തീർത്ഥാടനത്തിന്റെ മറ്റൊരു ജനപ്രിയ മതസ്ഥലം, എന്നാൽ ഇപ്പോൾ കൂടുതൽ പ്രാന്തപ്രദേശത്തെ ജംകരൻ എന്ന് വിളിക്കുന്നു. ടെഹ്‌റാനുമായുള്ള ക്വോമിന്റെ സാമീപ്യം ക്ലറിക്കൽ സ്ഥാപനത്തിന് ഭരണകൂടത്തിന്റെ കാര്യങ്ങളും തീരുമാനങ്ങളും നിരീക്ഷിക്കാൻ എളുപ്പത്തിൽ പ്രവേശനം അനുവദിച്ചു. പല ഗ്രാൻഡ് അയത്തോളകൾക്കും ടെഹ്‌റാനിലും കോമിലും ഓഫീസുകളുണ്ട്. പലരും 156 കിലോമീറ്ററോ 97 മൈലോ അകലെയുള്ള രണ്ട് നഗരങ്ങൾക്കിടയിൽ ബസ്സിലോ തീവണ്ടിയിലോ യാത്രചെയ്യുന്നു. ക്വോമിന്റെ തെക്കുകിഴക്ക് പുരാതന നഗരമായ കാഷൻ ആണ്. കോമിന് നേരിട്ട് തെക്ക് ഡെലിജാൻ, മഹല്ലത്ത്, നരാക്, പാർഡിസൻ സിറ്റി, കഹാക്, ജാസ്ബ് എന്നീ പട്ടണങ്ങൾ സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു. ക്വോമിന് കിഴക്ക് ചുറ്റുമുള്ള പ്രദേശം തഫ്രെഷ്, സാവേ, അഷ്ടിയൻ, ജഫാരി എന്നിവയാണ്.
കാലാവസ്ഥ
കടലിൽ നിന്നുള്ള വിദൂരമായ അകലവും ഉപ ഉഷ്ണമേഖലാ ആന്റിസൈക്ലോണിന് സമീപത്തായി സ്ഥിതിചെയ്യുന്നതും കാരണം കുറഞ്ഞ മഴയുള്ള ക്വോമിന് ചൂടുള്ള മരുഭൂമി കാലാവസ്ഥയാണ് (Köppen BWh border on BWk). വേനൽക്കാല കാലാവസ്ഥ വളരെ ചൂടുള്ളതും പ്രധാനമായും മഴയില്ലാത്തതുമാണ്. അതേസമയം ശൈത്യകാലത്തെ കാലാവസ്ഥ ഊഷ്മളതയിൽ വ്യത്യാസപ്പെടാം. സൈബീരിയൻ വായു പിണ്ഡങ്ങൾ തെക്ക് യൂറോപ്പിലെ എൽബർസ് പർവ്വതനിരകൾ തടഞ്ഞുനിർത്തുമ്പോൾ ഇവിടെ അതിശൈത്യമുണ്ടാകുന്നു. 2008 ജനുവരിയിൽ 15-ന് −23 °C അല്ലെങ്കിൽ −9.4 °F ആയി കുറഞ്ഞു. മുമ്പത്തെ സമാനമായ സാഹചര്യങ്ങൾ 1964 ജനുവരിയിലും ഒരു പരിധിവരെ 1950 ജനുവരി, 1972 ജനുവരി, 1972 ഡിസംബർ എന്നിവയിലും സംഭവിച്ചു.
| Qom (1986–2010) പ്രദേശത്തെ കാലാവസ്ഥ | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| മാസം | ജനു | ഫെബ്രു | മാർ | ഏപ്രി | മേയ് | ജൂൺ | ജൂലൈ | ഓഗ | സെപ് | ഒക് | നവം | ഡിസം | വർഷം |
| റെക്കോർഡ് കൂടിയ °C (°F) | 23.4 (74.1) | 26.5 (79.7) | 35.5 (95.9) | 36.5 (97.7) | 41.5 (106.7) | 44.2 (111.6) | 47.0 (116.6) | 45.5 (113.9) | 41.6 (106.9) | 36.6 (97.9) | 28.6 (83.5) | 22.5 (72.5) | 47.0 (116.6) |
| ശരാശരി കൂടിയ °C (°F) | 10.2 (50.4) | 13.6 (56.5) | 19.1 (66.4) | 26.0 (78.8) | 31.8 (89.2) | 37.9 (100.2) | 40.3 (104.5) | 39.4 (102.9) | 34.9 (94.8) | 27.7 (81.9) | 18.9 (66) | 12.2 (54) | 26.0 (78.8) |
| പ്രതിദിന മാധ്യം °C (°F) | 4.2 (39.6) | 7.1 (44.8) | 12.0 (53.6) | 18.3 (64.9) | 23.6 (74.5) | 29.1 (84.4) | 31.8 (89.2) | 30.3 (86.5) | 25.2 (77.4) | 19.0 (66.2) | 11.5 (52.7) | 6.1 (43) | 18.2 (64.8) |
| ശരാശരി താഴ്ന്ന °C (°F) | −1.9 (28.6) | 0.6 (33.1) | 5.0 (41) | 10.5 (50.9) | 15.4 (59.7) | 20.2 (68.4) | 23.4 (74.1) | 21.2 (70.2) | 15.6 (60.1) | 10.3 (50.5) | 4.1 (39.4) | −0.1 (31.8) | 10.4 (50.7) |
| താഴ്ന്ന റെക്കോർഡ് °C (°F) | −23 (−9) | −11.2 (11.8) | −11 (12) | 0.4 (32.7) | 5.4 (41.7) | 8.0 (46.4) | 15.0 (59) | 13.5 (56.3) | 6.5 (43.7) | 0.6 (33.1) | −7 (19) | −10.5 (13.1) | −23 (−9) |
| മഴ/മഞ്ഞ് mm (inches) | 25.4 (1) | 20.5 (0.807) | 27.7 (1.091) | 20.2 (0.795) | 10.4 (0.409) | 2.3 (0.091) | 0.7 (0.028) | 0.3 (0.012) | 0.8 (0.031) | 6.2 (0.244) | 14.3 (0.563) | 19.4 (0.764) | 148.2 (5.835) |
| ശരാ. മഴ/മഞ്ഞു ദിവസങ്ങൾ (≥ 1.0 mm) | 4.4 | 4.1 | 4.2 | 3.9 | 2.0 | 0.4 | 0.2 | 0.1 | 0.3 | 1.8 | 2.6 | 3.2 | 27.2 |
| ശരാ. മഞ്ഞു ദിവസങ്ങൾ | 3.1 | 1.4 | 0.3 | 0.0 | 0.0 | 0.0 | 0.0 | 0.0 | 0.0 | 0.0 | 0.1 | 0.9 | 5.8 |
| % ആർദ്രത | 66 | 58 | 48 | 42 | 33 | 24 | 23 | 24 | 26 | 38 | 52 | 66 | 41 |
| മാസം സൂര്യപ്രകാശം ലഭിക്കുന്ന ശരാശരി മണിക്കൂറുകൾ | 185.0 | 194.0 | 221.5 | 233.3 | 296.6 | 351.5 | 354.5 | 347.3 | 309.9 | 263.4 | 204.9 | 172.7 | 3,134.6 |
| ഉറവിടം: Iran Meteorological Organization (records),[14] (temperatures),[15] (precipitation),[16] (humidity),[17] (days with precipitation and snow),[18] (sunshine)[19] | |||||||||||||
ചരിത്രം
മധ്യ ഇറാനിലെ ഇന്നത്തെ ക്വോം പട്ടണം പുരാതന കാലം മുതലുള്ളതാണ്. ഇസ്‌ലാമിന് മുമ്പുള്ള ചരിത്രം ഭാഗികമായി രേഖപ്പെടുത്താം, എന്നിരുന്നാലും മുൻ കാലഘട്ടങ്ങളിലെ ചരിത്രം അവ്യക്തമാണ്. പുരാതന കാലം മുതൽ (ഗിർഷ്മാൻ, വാൻഡൻ ബെർഗെ) ഈ പ്രദേശം കുടിയേറിപ്പാർത്തതായി ടെപെ സിയാലിലെ ഖനനത്തിലൂടെ സൂചിപ്പിക്കുന്നു. കൂടാതെ അടുത്തിടെ നടത്തിയ സർവേകളിൽ ക്വോമിന് തെക്ക് വലിയ ജനവാസമുള്ള സ്ഥലങ്ങൾ കണ്ടെത്തിയതായി രേഖപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്. ഇത് ബിസി 4, 1 മില്ലേനിയം മുതലുള്ളതാണ്. എലാമൈറ്റ്, മേദെസ്, അക്കീമെനിഡ് കാലഘട്ടങ്ങളിൽ നിന്ന് ഈ പ്രദേശത്തെക്കുറിച്ച് ഒന്നും അറിയില്ലെങ്കിലും, സെല്യൂക്കിഡ്, പാർത്തിയൻ കാലഘട്ടങ്ങളിൽ നിന്നുള്ള കാര്യമായ പുരാവസ്തു അവശിഷ്ടങ്ങൾ ഉണ്ട്. അവയിൽ ഖുർഹയുടെ അവശിഷ്ടങ്ങൾ (70 കിലോമീറ്റർ അല്ലെങ്കിൽ ക്വോമിൽ നിന്ന് 43 മൈൽ തെക്ക് പടിഞ്ഞാറ്) ഏറ്റവും പ്രസിദ്ധവും പ്രധാനപ്പെട്ട അവശിഷ്ടങ്ങളുമാണ്. അവയുടെ ആയുഷ്‌കാലവും പ്രവർത്തനവും നീണ്ടതും വിവാദപരവുമായ സംവാദങ്ങൾക്കും വ്യാഖ്യാനങ്ങൾക്കും കാരണമായിട്ടുണ്ട്. കാരണം അവ ഒരു സസാനിയൻ ക്ഷേത്രത്തിന്റെ അവശിഷ്ടങ്ങൾ, അല്ലെങ്കിൽ ഒരു സെല്യൂക്കിഡ് ഡയോനിഷ്യൻ ക്ഷേത്രം, അല്ലെങ്കിൽ ഒരു പാർത്തിയൻ സമുച്ചയം എന്നിവയുടെ അവശിഷ്ടങ്ങളായി വ്യാഖ്യാനിക്കുകയും വിശദീകരിക്കുകയും ചെയ്തിട്ടുണ്ട്. ഇതിന്റെ യഥാർത്ഥ പ്രവർത്തനം ഇപ്പോഴും തർക്കവിഷയമാണ്. പക്ഷേ വോൾഫ്രാം ക്ലീസിന്റെ സംഭാവനകൾ ഒരു പാർത്തിയൻ കൊട്ടാരത്തിലേക്ക് വിരൽ ചൂണ്ടുന്നു. അത് അടുത്തുള്ള ഹൈവേയിൽ ഒരു സ്റ്റേഷനായി പ്രവർത്തിക്കുകയും അത് സസാനിയൻ കാലം വരെ ഉപയോഗിക്കുകയും ചെയ്തിരുന്നു.[20]