ബിംസ്റ്റെക്

1997 ജൂൺ 6 ന് ബാങ്കോക്കിൽ ബിസ്റ്റ്-ഇസി (ബംഗ്ലാദേശ്, ഇന്ത്യ, ശ്രീലങ്ക, തായ്ലൻഡ് എക്കണോമിക് കോഓപ്പറേഷൻ) എന്ന പേരിൽ ഒരു പുതിയ സബ്-റീജ്യണൽ ഗ്രൂപ്പിംഗ് രൂപീകരിച്ചു. ^[8] 1997 ഡിസംബർ 22 ന് ബാങ്കോക്കിൽ നടന്ന പ്രത്യേക മന്ത്രിസഭാ യോഗത്തിൽ മ്യാൻമറിനെക്കൂടി ഉൾപ്പെടുത്തിയതിനെത്തുടർന്ന് ഗ്രൂപ്പിനെ 'ബിംസ്റ്റ്-ഇസി ' (ബംഗ്ലാദേശ്, ഇന്ത്യ, മ്യാൻമർ, ശ്രീലങ്ക, തായ്ലൻഡ് എക്കണോമിക് കോഓപ്പറേഷൻ) എന്ന് പുനർനാമകരണം ചെയ്തു. 1998 ൽ നേപ്പാൾ ഒരു നിരീക്ഷക രാജ്യമായി ചേർന്നു.^[9] 2004 ഫെബ്രുവരിയിൽ നേപ്പാളും ഭൂട്ടാനും പൂർണ്ണ അംഗങ്ങളായി.

2004 ജൂലൈ 31 ന്, ആദ്യത്തെ ഉച്ചകോടിയിൽ ഗ്രൂപ്പിംഗിനെ ബേ ഓഫ് ബംഗാൾ ഇനീഷിയേറ്റീവ് ഫോർ മൾട്ടി സെക്ടടറൽ ടെക്നിക്കൽ ആൻ‍ഡ് എക്കണോമിക്കൽ കോർപ്പറേഷൻ അല്ലെങ്കിൽ ബിംസ്റ്റെക് എന്ന് പുനർനാമകരണം ചെയ്തു. ^[10]

ദക്ഷിണേഷ്യൻ, തെക്കുകിഴക്കൻ ഏഷ്യൻ രാജ്യങ്ങൾക്കിടയിൽ ബംഗാൾ ഉൾക്കടലിന്റെ തീരത്ത് സാങ്കേതികവും സാമ്പത്തികവുമായ സഹകരണം ലക്ഷ്യമിടുന്ന ബിംസ്റ്റെക്കിന്റെ 14 പ്രധാന മേഖലകളുണ്ട്.

1. വ്യാപാരവും നിക്ഷേപവും
2. ഗതാഗതവും ആശയവിനിമയവും
3. ഊർജ്ജം
4. വിനോദ സഞ്ചാരം
5. സാങ്കേതികവിദ്യ
6. ഫിഷറീസ്
7. കൃഷി
8. പൊതുജനാരോഗ്യം
9. ദാരിദ്ര്യ നിർമാർജനം
10. തീവ്രവാദവും അന്തർദേശീയ കുറ്റകൃത്യവും
11. പരിസ്ഥിതി, ദുരന്തനിവാരണം
12. പീപ്പിൾ-ടു-പീപ്പിൾ കോണ്ടാക്റ്റ്
13. സാംസ്കാരിക സഹകരണം
14. കാലാവസ്ഥാ വ്യതിയാനം

2005 ൽ ധാക്കയിൽ നടന്ന എട്ടാമത് മന്ത്രിതല യോഗത്തിൽ 7 മുതൽ 13 വരെ മേഖലകളെ ചേർത്തു. 2008 ൽ ന്യൂഡൽഹിയിൽ നടന്ന പതിനൊന്നാമത് മന്ത്രിതല യോഗത്തിൽ 14-ാം മേഖലയെ കൂടി ചേർത്തു.

അംഗരാജ്യങ്ങളെ ഓരോ മേഖലയ്ക്കും ലീഡ് രാജ്യങ്ങളായി സൂചിപ്പിക്കുന്നു.

• വിദ്യാഭ്യാസ തൊഴിൽ, സാങ്കേതിക മേഖലകളിൽ പരിശീലനവും ഗവേഷണ സൗകര്യങ്ങളും നൽകുന്നതിന് പരസ്പരം സഹകരണം നൽകുക
• പൊതു താൽപ്പര്യമുള്ള സാമ്പത്തിക, സാമൂഹിക, സാങ്കേതിക, ശാസ്ത്ര മേഖലകളിൽ സജീവ സഹകരണവും പരസ്പര സഹായവും പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുക
• അംഗരാജ്യങ്ങളുടെ സാമൂഹിക-സാമ്പത്തിക വളർച്ച വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നതിന് സഹായം നൽകുക

ധാക്കയിലെ ബിംസ്‌ടെക് സ്ഥിരം സെക്രട്ടേറിയറ്റ് 2014 ൽ ആരംഭിച്ചു, ചെലവിന്റെ 33% ഇന്ത്യ ആണ് സംഭാവന ചെയ്യുന്നത്. ^{[4] [11]} ബിംസ്റ്റെക്കിന്റെ ഇപ്പോഴത്തെ സെക്രട്ടറി ജനറൽ ബംഗ്ലാദേശിൽ നിന്നുള്ള അംബാസഡർ മുഹമ്മദ് ഷാഹിദുൽ ഇസ്ലാമും മുൻ സെക്രട്ടറി ജനറൽ ശ്രീലങ്കയിൽ നിന്നുള്ള സുമിത് നകന്ദലയുമായിരുന്നു.

ചെയർമാൻ സ്ഥാനത്തിനായി ബിംസ്‌ടെക് അംഗരാജ്യങ്ങളുടെ അക്ഷരമാലാ ക്രമം ഉപയോഗിക്കുന്നു. ബിംസ്‌ടെക്കിന്റെ ചെയർമാൻ സ്ഥാനം ബംഗ്ലാദേശിൽ (1997–1999) ആരംഭിക്കുന്ന രീതിയിലാണ്. ^[12]

ഈ ശ്രമത്തിന് നേതൃത്വം നൽകാൻ നിയോഗിക്കപ്പെട്ട ലീഡ് രാജ്യങ്ങളുമായി 14 മുൻ‌ഗണനാ മേഖലകൾ ബന്ധപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്: ^{[4] [7] [14]}

വ്യാപാരവും നിക്ഷേപവും ഉത്തേജിപ്പിക്കുന്നതിനും ബിംസ്‌ടെക് രാജ്യങ്ങളുമായി വ്യാപാരം നടത്തുന്നതിനും ഉയർന്ന തലത്തിൽ നിക്ഷേപം നടത്തുന്നതിനും പുറത്തുനിന്നുള്ളവരെ ആകർഷിക്കുന്നതിനായി ബിംസ്‌ടെക് ഫ്രീ ട്രേഡ് ഏരിയ ഫ്രെയിംവർക്ക് എഗ്രിമെന്റ് (ബി‌എഫ്‌ടി‌എ‌എ) എന്ന കരാർ എല്ലാ അംഗരാജ്യങ്ങളും ഒപ്പുവച്ചു. ചരക്കുകളുടെയും സേവനങ്ങളുടെയും വ്യാപാരം, നിക്ഷേപം, സാമ്പത്തിക സഹകരണം, വാണിജ്യ സൗകര്യങ്ങൾ, എൽ‌ഡി‌സികൾക്കുള്ള സാങ്കേതിക സഹായം തുടങ്ങിയ മേഖലകളിൽ ചർച്ച ചെയ്യുന്നതിനായി തായ്‌ലൻഡ് സ്ഥിരം ചെയർ ആയി "ട്രേഡ് നെഗോഷ്യേറ്റിംഗ് കമ്മിറ്റി" (ടിഎൻ‌സി) രൂപീകരിച്ചു. ചരക്കുകളുടെ വ്യാപാരം സംബന്ധിച്ച ചർച്ചകൾ പൂർത്തിയായിക്കഴിഞ്ഞാൽ, ടിഎൻ‌സി സേവനങ്ങളിലെ വ്യാപാരവും നിക്ഷേപവും സംബന്ധിച്ച ചർച്ചകളുമായി മുന്നോട്ട് പോകും. ^[16]

അംഗരാജ്യങ്ങൾ തമ്മിലുള്ള വ്യാപാരം വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നതിനായി മേഖലയിലെ 20 നോട്ടിക്കൽ മൈലിനുള്ളിൽ തീരദേശ ഷിപ്പിംഗ് സുഗമമാക്കുന്നതിനായി ബിംസ്റ്റെക് കോസ്റ്റൽ ഷിപ്പിംഗ് അഗ്രിമെന്റ് കരട് 2017 ഡിസംബർ 1 ന് ന്യൂഡൽഹിയിൽ ചർച്ച ചെയ്തു. ആഴക്കടൽ ഷിപ്പിംഗുമായി താരതമ്യപ്പെടുത്തുമ്പോൾ, തീരദേശ കപ്പലിന് കുറഞ്ഞ ഡ്രാഫ്റ്റുള്ള ചെറിയ കപ്പലുകൾ ആവശ്യമാണ്, ഒപ്പം കുറഞ്ഞ ചിലവും ഉൾപ്പെടുന്നു. കരാർ അംഗീകരിച്ചുകഴിഞ്ഞാൽ, അംഗരാജ്യങ്ങൾക്കിടയിൽ ചെലവ് കുറഞ്ഞതും പരിസ്ഥിതി സൗഹൃദവും വേഗത്തിലുള്ളതുമായ തീരദേശ ഷിപ്പിംഗ് റൂട്ടുകൾ വഴി ചരക്ക് നീക്കങ്ങൾ കൂടുതലായി ചെയ്യാൻ കഴിയും. ^[17]

2019 നവംബർ 7, 8 തീയതികളിൽ ഇന്ത്യയിലെ വിശാഖപട്ടണത്ത് ആദ്യത്തെ ബിംസ്റ്റെക് കോൺക്ലേവ് ഓഫ് പോർട്ട്സ് ഉച്ചകോടി നടന്നു. ^[18] സമുദ്ര ഇടപെടൽ, തുറമുഖം നയിക്കുന്ന കണക്റ്റിവിറ്റി സംരംഭങ്ങൾ, അംഗരാജ്യങ്ങൾക്കിടയിൽ മികച്ച രീതികൾ പങ്കിടൽ എന്നിവ ശക്തിപ്പെടുത്തുന്നതിനുള്ള ഒരു വേദി നൽകുക എന്നതാണ് ഈ ഉച്ചകോടിയുടെ പ്രധാന ലക്ഷ്യങ്ങൾ.

2014 ൽ പൂർത്തീകരിച്ച "ബിംസ്റ്റെക് ട്രാൻസ്പോർട്ട് ഇൻഫ്രാസ്ട്രക്ചർ ആൻഡ് ലോജിസ്റ്റിക് സ്റ്റഡി" (ബിടിഎൽഎസ്) ഏറ്റെടുത്ത് കൊണ്ട് ഏഷ്യൻ ഡെവലപ്‌മെന്റ് ബാങ്ക് (എ.ഡി.ബി) 2005-ൽ ഒരു പങ്കാളിയായിരുന്നു. ^[19]

• കോസ്റ്റ് ഷിപ്പിംഗ്
• പവർ ഗ്രിഡ് ഇന്റർകണക്ഷൻ
• പ്രാദേശിക ദുരന്ത നിരീക്ഷണ മുന്നറിയിപ്പ് സംവിധാനം
• റോഡ്, റെയിൽ ലുക്ക്-ഈസ്റ്റ് കണക്റ്റിവിറ്റി പ്രോജക്ടുകൾ

• നാലമാത് ബിംസ്റ്റെക്ക് ഉച്ചകോടി പ്രഖ്യാപനം കാഠ്മണ്ഡു, നേപ്പാൾ (2018 ഓഗസ്റ്റ് 30-31), ഭാഷ മലയാളം, 24-11-2020 ന് ആർക്കൈവ് ചെയ്തത്
• ബിംസ്‌ടെക് ഔദ്യോഗിക വെബ്‌സൈറ്റ്
• ബിംസ്റ്റെക് സ്വതന്ത്ര വ്യാപാര കരാർ
• 2018 ബിംസ്റ്റെക് ഉച്ചകോടി