अन्तरिक्ष

बाहिरी स्थान वा खाली स्थान मात्र, त्यो विस्तार भएको ठाउँ हो जो पृथ्वीबाट पृथक र आकाशीय पिण्डका बीच अवस्थित रहेको छ। बाहिरी स्थान पूर्ण रुपले खाली रहेको छैन् - यो एउटा कडा भ्याक्यूम हो, जो मुख्य रूपले हाइड्रोजन र हिलियमको एउटा प्लाज्मा, साथै विद्युत चुम्बकिय विकिरण, चुम्बकिय क्षेत्र, न्यूट्रिनो, धुलकण र ब्रह्माण्डीय किरणहरु कम घनत्वहरु हुने गर्दछ। बिग ब्याङ् बाट पृष्ठभूमि विकिरणद्वारा निर्धारित बाहिरी अन्तरिक्षको आधारभूत तापमान २.७ केल्भिन (४५२७०.४५ डिग्री सेल्सियस; ४४५४.८१ डिग्री फरेन्हाइट) रहेको छ। ब्रह्माण्डमा ब्यारोनिक (साधारण) पदार्थको लगभग आधा हिस्सामा आकाशगङ्गाहरुको बीचमा प्लाज्मा हुने गर्दछ; यसमा प्रति घन मिटर एउटा हाइड्रोजन परमाणुबाट कम घनत्व र लाखौं केल्भिनको तापमान हुने गर्दछ। पदार्थको गाढापनले ताराहरु र आकाशगङ्गाहरुमा संघनित गरेका हुन्छन्। अध्ययनहरुले यो संकेत मिल्दछ कि अधिकांश आकाशगङ्गाहरुमा ९०% द्रव्यमान एउटा अज्ञात रूपमा हुने गर्दछ, जसलाई डार्क म्याटर भनिने गरिन्छ, जो गुरुत्वाकर्षणको माध्यमबाट अर्को मामिलाका साथ अन्तर-सम्बन्धित हुने गर्दछ, तर विद्युत चुम्बकीय बलले हुँदैन। अवलोकनहरुबाट थाहा हुन्छ कि अवलोकनीय ब्रह्माण्डमा द्रव्यमान-ऊर्जाको अधिकांश भाग डार्क एनर्जी हो, एक प्रकारको निर्वात ऊर्जा हो जसलाई खराब रूपले सम्झिने गर्दछ। अन्तरिक्षको अधिकांश भाग अन्तरिक्षमा समावेश हुने गर्दछ, तर यहाँ सम्म ​​कि आकाशगङ्गाहरु र तारा प्रणालीहरुमा लगभग पूर्ण रुपले खाली ठाउँ हुने गर्दछ।

बाह्य अन्तरिक्ष, पृथ्वीको सतहमाथिबाट एउटा निश्चित उचाइमा शुरू हुँदैन। समुद्र तटबाट १०० कि.मि. (६२ माइल) को उचाइ वाला कार्मन रेखाको उपयोग पारम्परिक रूपले अन्तरिक्ष सन्धिहरुमा बाहिरी अन्तरिक्षको शुरुवात र एयरोस्पेस रेकर्ड राख्नलाई गर्ने गरिन्छ। अन्तर्राष्ट्रिय अन्तरिक्ष कानूनको लागि रूपरेखा बाहिरी अन्तरिक्ष सन्धिद्वारा स्थापित गरिएको थियो, जुन १० अक्टूबर १९६७ मा लागू भएको थियो। यो सन्धि राष्ट्रिय सम्प्रभुताको कुनै पनि दाबीलाई समावेश गर्दन र अन्य राज्यहरुलाई स्वतन्त्र रूपले बाहिरी स्थानको पता लगाउने अनुमति दिने गर्दछ। बाहिरी अन्तरिक्षको शान्तिपूर्ण उपयोगका लागि संयुक्त राष्ट्रको प्रस्तावहरुको मसौदा तयार गर्नुको बावजूद, पृथ्वीको कक्षमा उपग्रह-विरोधी हतियारहरुको परीक्षण गरिएको छ।

मानिसहरु २०औं शताब्दीको समयमा ठुल्ठुला बलुन उडानको आगमनका साथ अन्तरिक्षको भौतिक खोज शुरू गरे। यसपछी चालक दलको रकेट उडान र फेरी, सन् १९६१ मा सोभियत संघको यूरी गागरिनद्वारा पहिलो पटक हासिल गरे। पृथ्वीको कक्षमा प्रवेश गरे। अन्तरिक्षमा गएको उच्च लागतका कारण, मानव अन्तरिक्ष यान कम पृथ्वीको कक्ष र चन्द्रमासम्म सीमित भएको थियो। अर्कोतिर, सौर्यमण्डलमा सबै ज्ञात ग्रहहरुका बिना अन्तरिक्ष यान पुगेका हुन।^{[१][२][३][४]}