अन्तर्राष्ट्रिय अपराध न्यायालय
अन्तराष्ट्रिय फौजदारी अदालत (फ्रेंच: Cour pénale internationale ; प्रायः आईसीसी (ICC) वा आईसीसीटी (ICCt) को रूपमा संदर्भित)[२] एक स्थायी न्यायाधिकरण हो जसमा जन-नरसंहार, मानवता विरुद्धको अपराध, युद्ध अपराध र आक्रमणको अपराध (यद्यपि वर्तमानमा यो आक्रमणको अपराधमाथि आफ्नो न्यायाधिकार क्षेत्रको प्रयोग गर्न सक्दैन) को लागि अपराधीहरूको विरुद्ध मुद्दा चलाइन्छ।[३][४]
रोम विधानको हस्ताक्षरकर्ता र पक्षहरू राज्य पक्ष अनुमोदन नगरेका हस्ताक्षरकर्ताS सदस्यता फिर्ता गरेका हस्ताक्षरकर्ता हस्ताक्षर फिर्ता गरेका हस्ताक्षरकर्ता गैर-राज्य पक्ष, गैर हस्ताक्षरकर्ता | |
Seat | हेग, नेदरल्यान्ड |
कार्यकारी भाषाs | अङ्ग्रेजी फ्रान्सेली |
आधिकारिक भाषा[१] | 6 languages
|
Member states | 123 |
नेताहरू | |
Chile Eboe-Osuji | |
Robert Fremr | |
Fatou Bensouda | |
Peter Lewis | |
स्थापना | |
• Rome Statute adopted | 17 July 1998 |
• Entered into force | 1 July 2002 |
वेबसाइट www.icc-cpi.int |
द्वितीय विश्वयुद्ध पछि अन्तराष्ट्रिय सैनिक न्यायाधिकरण स्थापना गर्ने बडापत्र १९४५ मा जारी गरियो। त्यसपछि २२ जना हिटलर समर्थक नाजी नेताहरूका उपर मुद्दा चलाइयो। एक वर्षमा कसुर टुंग्याइयो १९ जनाको कसुर स्थापित भयो। दुईजनाले सफाई पाए। १२ जनालाई मृत्युण्ड बाँकीलाई जन्मकैदको सजाय सुनाइयो ।
९५० मा न्युरेम्वर्ग सिद्धान्त मानवजाति र सुरक्षा विरुद्ध अपराध संहिता तैयार गर्ने काम भयो। संयुक्त राष्ट्र सङ्घ महासभाले अन्तराष्ट्रिय फौजदारी अदालत १९४८ मा स्थापना गर्ने निर्णय गरिएको थियो र यस संवन्धी कानून बनाउन अन्तराष्ट्रिय कानून आयोग बनाइयो। आयोगले विधानको मसौदा बनाएको थियो। १९९७ मा अन्तराष्ट्रिय फौजदारी अदालतको विधान तैयार गरियो। संयुक्त राष्ट्र सङ्घ महासभा द्वारा पारित गरियो।
सो विधान अनुसार मानवता विरुद्ध जातीयता विरुद्ध अपराध गर्ने र यातना दिने, हत्या गर्ने, यौन हिंसा गर्नेका विरुद्ध अन्तराष्ट्रिय फौजदारी अदालतमा मुद्दा चल्न सक्ने र पीडकलाई अपराध अनुसारको सजाय गर्ने पीडितलाई राहत दिन सक्ने व्यवस्था गरियो।
इतिहास
सदस्यता
न्यायाधिकार
न्यायालयको अधिकार क्षेत्र के भीतर अपराध
प्रादेशिक क्षेत्राधिकार
सामयिक क्षेत्राधिकार
संपूरकता
सरंचना
सदस्य देशको सभा
प्रेसीडेन्सी
अदालतको समुचित प्रशासनको लागि प्रेसीडेन्सी जिम्मेवार हुन्छ (अभियोजक कार्यालयबाट अलग).[५] यसमा अध्यक्ष र प्रथम तथा द्वितीय उपाध्यक्ष- अदालतको तीन न्यायाधीश, जो आफ्नो सहयोगी न्यायाधीशहरूद्वारा अध्यक्षको चुनाव अधिकतम दुई तीन-वर्षको कार्यकालको लागि गर्छ, सहभागी हुन्छ।[६] मौजूदा अध्यक्ष सैंग-ह्यून साँग हुन्, उनले ११ मार्च २००९ मा निर्वाचित भएका थिए।[७]