Hamburg
Hamburg[a] eller Hamborg[b] er ein by og delstat i Tyskland. I tillegg til sjølve byen Hamburg omfattar delstaten byane Altona, Wandsbeck, Bergedorf og Harburg-Wilhelmsburg. Hamburg er med 1,9 millionar innbyggjarar den nest største byen i Tyskland.
| Freie und Hansestadt Hamburg | |||
| delstat | |||
 | |||
| |||
| Land |  Tyskland | ||
|---|---|---|---|
| Del av | Metropolregion Hamburg | ||
| Hovudstad | Hamburg | ||
| Areal | 755,09 km² | ||
| Folketal | 1 892 122 (31. desember 2022)[1] | ||
| Språk | Tysk | ||
 Hamburg 53°33′N 10°00′E / 53.55°N 10°E | |||
 | |||
| Wikimedia Commons: Hamburg | |||
Hamburg ligg der elvane Alster og Bille munnar ut i Elbe (nedert. namn: «Elv»), 110 km frå Nordsjøen. Byen Hamburg har ei av dei største hamnene i verda.
Historie
.jpg)
Under andre verdskrigen vart meir enn halvdelen av byen totaløydelagt.
Kultur
Institusjonar
- Literaturhaus
Kjende skodespelarar
- Gustav Gründgens
- Hans Albers
Kjende forfattarar
- Gotthold Ephraim Lessing
- Helmut Heißenbüttel
- Wolfgang Borchert
- Peter von Zahn
Politikarar
- Tidlegare tysk kanslar Helmut Schmidt
- Ernst Thälmann
- Lord Ralf Dahrendorf
Vitskapsfolk
Arkitektar
- Fritz Höger
- Fritz Schumacher
Sakralbygg
Kyrkjer
Dei fem «hovudkyrkjene» er:
- St. Michaelis-kyrkja i Hamburg («Michel»)
- St. Nikolai-kyrkja i Hamburg (minnesmerke)
- St. Petri-kyrkja i Hamburg (1000-talet)
- St. Jakobi-kyrkja i Hamburg (1200-talet)
- St. Katharinen-kyrkja i Hamburg (1300-talet)
Synagogar
Teater
- Schauspielhaus
- Ernst-Deutsch-Theater
- St. Pauli Theater
- Hamburger Kammerspiele
- Thalia Theater
Musikk
Klassisk
- Vidkjent pipeorgel bygd av Arp Schnitger (1648–1719)
Komponistar
- Georg Philipp Telemann (1681–1767)
- Carl Philipp Emanuel Bach (1714–1788, ein av sønene til Johann Sebastian Bach)
- Felix Mendelssohn (1809–1847)
- Johannes Brahms (1833–1897)
Pop
Museum
Lokale matretter
Sjølv om Hamburg vert spøkefullt rekna som hamburgeren sin fødestad, er dette berre ei myte. Hamburgeren vert oppkalla etter byen. Orginale retter frå Hamburg er «Birnen, Bohnen un Speck» (grøne bønner kokt med pærer og bacon), «Aalsuppe» (Ofte misforstått for å vere tysk for ålsuppe (aal=ål), men betyr eigentleg «allsuppe».), «Bratkartoffeln» (steikte poteter), «Finkenwerder Scholle» (steikt Raudspette), Pannfisch (steikt fisk), «Rote Grütze» (sommarpudding med raude bér) og Lapskaus.
Verdt å sjå i Hamburg
- Altona
- Det Afghanske Museum. Museet opna i 1998 i Speicherstadt.
- Hamburg Dungeon
- Kunsthalle
- Reeperbahn
Verd å vitje
- Venusberg : På kneipa Elbschloss Quelle kan ein sitje i Venusberg og drikke øl like ved den norske sjømannskyrkja.
